Page Text
________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
આ પ્રમાણે ગાથાને અક્ષરાર્થ છે. ભાવાર્થ તે સપ્તતિકા ગ્રંથની બૃહચૂર્ણિમાંથી જાણો. સ્થાન શુન્ય ન રહે એ માટે કંઈક (ભાવાર્થ) લખીએ છીએ -
નરકાદિ ચાર ગતિમાંથી કઈ એક ગતિમાં વર્તમાન, યથાપ્રવૃત્તકરણથી આયુષ્ય સિવાય સાતકર્મોની અંતઃકડાકડિ પ્રમાણ સ્થિતિ કરનાર, સંજ્ઞિપચંદ્રિય, પર્યાપ્ત, મતિ–શ્રત અને વિભંગ એ ત્રણ જ્ઞાનમાંથી કોઈ એક જ્ઞાનના સાકારે પગમાં વર્તમાન, મન-વચન અને કાયા એ ત્રણ વેગમાંથી કઈ એક રોગમાં વર્તમાન, તેજલેશ્યાને જઘન્ય પરિણામ, પત્રલેશ્યાનો મધ્યમ પરિણામ, શુક્લલેશ્યાનો ઉત્કૃષ્ટ પરિણામ, એ ત્રણ લેશ્યા પરિણામમાંથી કઈ એક પરિણામમાં વર્તમાન, અશુભકર્મોના ચતુઃસ્થાનક રસને ક્રિસ્થાનક કરતે અને શુભપ્રકૃતિના દ્રિસ્થાનક રસને ચતુઃસ્થાનક કરતે, ધ્રુવબંધિની બધી પ્રકૃતિઓને બાંધત, અવિશુદ્ધ જીવને આયુષ્યબંધના અધ્યવસાય થતા હોવાથી આયુષ્ય સિવાય સંભવિત ભવ પ્રાગ્ય પરાવર્તમાન પ્રકૃતિએને બાંધત, અંતમુહૂર્ત માત્ર કાલ પ્રમાણ અપૂર્વકરણ અને અનિવૃત્તિકરણ નામના વિશુદ્ધિવિશેષેથી વિશેષ શુદ્ધ બનતે, અપૂર્વ અપૂર્વતર સ્થિતિઘાત, રસઘાત, સ્થિતિબંધ અને ગુણશ્રેણીને પ્રવર્તાવતો કેઈ અનાદિ મિથ્યાષ્ટિ જીવ અંતરકરણ કરવાની શરૂઆત કરે છે. કહ્યું છે કે
જ્યારે ઘણું હજાર સ્થિતિખંડ ઓળંગે છે ત્યારે અનિવૃત્તિકરણના સંખ્યામાં ભાગ પ્રમાણુ કાલ બાકી રહે છતે (૧) તે જીવ અંતર કરે છે. નીચે અંતમુહૂત પ્રમાણ સ્થિતિને રાખીને શરૂઆતના મિથ્યાત્વના દલિકેની પ્રથમ સ્થિતિ છે એ પ્રમાણે તુ જાણુ. (૨) અંત
હતથી ઉપર કાંઈક ન અંતમુહૂર્ત વડે સમાન મિથ્યાત્વની સ્થિતિઓને ઉકેરે છે (=નાશ કરે છે. તેને અંતરે કહ્યું છે. ”
તેમાં પહેલી સ્થિતિમાં રહેલો જીવ મિથ્યાત્વ દલિકને ભગવતે=અનુભવતા હોવાથી મિથ્યાષ્ટિ છે. અંતમુહૂર્ત બાદ પ્રથમ સ્થિતિ દૂર થતાં અંતરકરણના પહેલા સમયે જ નિસર્ગથી કે અધિગમથી ઔપશમિકસમ્યત્વને પામે છે.
૧. ધ્રુવબંધી ૪૭ પ્રકૃતિઓ આ પ્રમાણે છે – જ્ઞાનાવરણીય પ, દર્શનાવરણીય ૯, અંતરાય ૫, મિથ્યાત્વ, કષાય ૧૬, ભય, જુગુપ્સા, તેજસ, કાર્મણ, વદિ ૪, અગુરુલઘુ, ઉપઘાત, નિર્માણ
૨. તે આ પ્રમાણે - તિયચ કે મનુષ્ય પહેલીવાર સમ્યફર પામે છે ત્યારે દેવગતિ પ્રાયોગ્ય સુરકિ, વક્રિયદ્રિક, પરાઘાત, ઉચ્છવાસ, પ્રશસ્ત વિહાયોગતિ, પંચેંદ્રિય જાતિ, શતાવેદનીય, ઉચ્ચગોત્ર, સમચતુરટ્યસંસ્થાન, ત્રસદશક- આ એકવીસ પ્રકૃતિઓને બાંધે છે, દેવ અને નારક મનુષ્યગતિ પ્રાગ્ય જ મનુષ્યદ્રિક, દારિકદ્રિક, પ્રથમસંધયણ, પરાઘાત વગેરે બાવીસ પ્રકૃતિઓને બાંધે છે. સાતમી નરકના નારકે તિર્યચકિક, નીચગોત્ર અને પૂર્વોક્ત મનુષ્યગતિપ્રાયોગ્ય બાવીસ પ્રકૃતિની અંતર્ગત એકવીસ પ્રકૃતિ બાંધે છે.
| SR No. | 022030 |
| Book Title | Shravakna Bbar Vrato Yane Navpad Prakaran |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Vijaydansuri Jain Gyanmandir ane Paushadhshala Trust |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 498 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |