________________
શ્રાવકનાં બાર ત્રતા યાને. પ્રશ્ન :– કેટલી સ્થિતિ ઘટાડે છે? ઉત્તર :- કંઈક ન્યૂન એક કાટાકાટ સાગપમ રહે તેટલી ક્રમ સ્થિતિ ઘટાડે છે.
પ્રશ્ન :- આટલી સ્થિતિ ખાકી કેમ રાખે છે? ઉત્તર:- ( જો કે તથાસ્વભાવથી. જ આટલી સ્થિતિ ખાકી રાખે છે. તે પણ) અહીં ગ્રંથકાર કલ્પના કરે છે. તે આ પ્રમાણે :– જીવ વિચારે છે કે– આ મિથ્યાત્વ લાંખાકાળથી મારા પિરિચત છે. તેનું બધું ધન લઈ લેવાથી તે અત્યંત વિલખા બની જાય. આમ વિચારીને તે વિલખા ન બની.. જાય એ માટે તેનું ઘેાડુ' ધન બાકી રાખે છે.
કંઇક ન્યૂન એક કોટાકેાટિ સાગરોપમ પ્રમાણુ ક સ્થિતિને ધારણ કરતા તે જીવ મુક્તિનગરમાં નિવાસ કરવાની ઈચ્છાવાળા બને છે. તેથી મુક્તિનગરના માર્ગ બતાવનાર આપ્ત પુરુષના ચાગને ઇચ્છે છે. આવા જીવને અવસર પ્રાપ્ત થતાં અપૂર્વકરણ અને અનિવૃત્તિકરણ થાય છે. એ અપૂ કરણ અને અતિવૃત્તિકરણરૂપ સજ્જને બતાવેલા અને જલદી મેાક્ષનગરમાં પહોંચાડે તેવા સમ્યક્ત્વરૂપ સન્માના લાભ થાય છે.
સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ પછી ( આયુષ્ય સિવાય માહનીય આદિ સાત કર્મોની ) ખેથી. નવ પક્લ્યાપમ જેટલી સ્થિતિ ઘટે ત્યારે સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણ આદિ દેશિવતિની પ્રાપ્તિ થાય છે. આગમમાં કહ્યું છે કે
અ
“ સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ વખતે રહેલી ( અત:કાડાકાડિ ) કમસ્થિતિ-માંથી એથી નવ પલ્યોપમ જેટલી કર્મસ્થિતિને ક્ષય થાય ત્યારે દેશિવરતિની પ્રાપ્તિ થાય છે. તેમાંથી પણ સખ્યાતા સાગરાપમ જેટલી કમસ્થિતિ ઘટે ત્યારે સવિરતિની પ્રાપ્તિ થાય છે. તેમાંથી પણ સંખ્યાતા સાગરાપમ જેટલી કમસ્થિતિ ઘટે ત્યારે ઉપશમ શ્રેણિની પ્રાપ્તિ થાય છે. તેમાંથી પણ સખ્યાતા સાગરોપમની સ્થિતિ ઘટે છે ત્યારે ક્ષપશ્રેણિની પ્રાપ્તિ થાય છે. ’
જેણે સમ્યક્ત્વ અને દેશવિરતિને પ્રાપ્ત કરી છે તે જીવ મરણના અંતે ( = મરણ નજીક આવે ત્યારે) સંલેખનાની આરાધના કરે છે.
આમ આ ક્રમથી મિથ્યાત્વાદિભાવા પ્રાપ્ત થતા હાવાથી અહીં આ ક્રમથી. ઉલ્લેખ કર્યા છે.
પ્રશ્ન :- આ ગ્રંથમાં મિથ્યાત્વ, સમ્યક્ત્વ, ત્રતા અને સંલેખનાનું વર્ણન કરીશ. એમ કહ્યું. પણ એ બધાનું વર્જુન ગ્રંથાંતરામાં કરેલું છે. તેથી આ ગ્રંથમાં તેનું વર્ણન કરવું એ કહેલાનું થન કરવારૂપ હાવાથી બિનજરૂરી છે. આથી આ ગ્રંથની રચના કરવાની જરૂર નથી.
ઉત્તર :- અહીં મિથ્યાત્વ વગેરેનું નવ નવ દ્વારાથી વર્ણન કરવામાં આવશે. જે કે શ્રાવકપ્રજ્ઞપ્તિ વગેરે પ્રકરણેામાં પણ મિથ્યાત્વ વગેરે પંદર પદાર્થી કાઈ પણ પ્રકારે.