Page Text
________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૧૩૭ અને બહાર ઉદ્યાનમાં સમવસર્યા. જિનેશ્વરના આગમનને જાણીને શેઠ વંદન કરવાને માટે આવ્યા. ધર્મ સાંભળીને હજાર વેપારીઓની સાથે દીક્ષા લીધી. પરમ સંવેગવાળા કાર્તિક મુનિ છેડા જ કાળમાં શાસ્ત્રોક્ત અભ્યાસ કરીને બાર અંગ પ્રમાણ શ્રુતને ધારણ કરનારા ગીતાર્થ બન્યા. બાર વર્ષ સુધી નિરતિચાર દીક્ષા પાળી. પછી અનશનપૂર્વક શુભધ્યાનમાં કાળ કરીને સૌધર્માવલંસક વિમાનમાં બે સાગરોપમના આયુષ્યવાળા અને બત્રીસ લાખ વિમાનના અધિપતિ ઇદ્રરૂપે ઉત્પન્ન થયા. ગરિક્તાપસ પણ આભિયોગિક કર્મ ઉપાર્જન કરીને, મરીને, આભિગિક દેવમાં ઇંદ્રનું વાહન (હાથી) થયા. ઇંદ્રની આજ્ઞા પામેલા દેએ લીલાથી વિલાસ કરતા તેને કહ્યું તું ઐરાવણ હાથીનું રૂપ ધારણ કર, જેથી ઇદ્ર આરૂઢ થાય. ત્યારે વિર્ભાગજ્ઞાનથી ઇદ્ર શેઠને જીવ છે એમ જાણીને પહેલાં તો એણે હાથીનું રૂપ ધારણ ન કર્યું, પણ પછી આગ્રહથી કહ્યું એટલે હાથીનું રૂપ ધારણ કર્યું. (ઇદ્રને ડરાવવા) બે અરાવણ હાથીને રૂપ કર્યા, ઇંદ્ર પણ તેનો ભાવ જાણીને પોતાના બે રૂપો કરીને અલગ અલગ તે બંને ઉપર આરૂઢ થયો. એ પ્રમાણે દેવ જેટલાં રૂપ કરે છે, ઇંદ્ર પણ તેટલાં રૂપે કરીને તે બધા ઉપર બેસે છે. ઈંદ્ર વધારે રૂપ ન કરે એ માટે કંઈક ગુસ્સે થઈને તેને વજથી માર્યો. પછી તે સ્વાભાવિક સ્વરૂપમાં રહ્યો. આ પ્રમાણે સમ્યત્વભાવનામાં શ્રુતદેવીની કૃપાથી કાર્તિક શેઠનું ચરિત્ર કહ્યું. આ ચરિત્રને સાંભળતા લોકે ધર્મમાં સ્થિર થાઓ. [૨૦] .
સમ્યકત્વની ભાવના દ્વારનું વ્યાખ્યાન કર્યું. તેના વ્યાખ્યાનથી સમ્યફતવ નામનું બીજું મૂલદાર નવે ય દ્વારથી પૂર્ણ થયું. જેમ ભીંતમાં દોરેલા ચિત્રની શુદ્ધિમાં ભીંતની શુદ્ધિ મૂલકારણ છે, મહેલની સ્થિરતામાં પાયો મૂલ કારણ છે, તેમ વ્રત સ્વીકારવામાં સમ્યત્વ મૂલકારણ છે કારણ કે સમ્યકત્વ વિના વ્રતને સ્વીકાર ન થઈ શકે. કહ્યું છે કે
સમ્યફત્વને બાર પ્રકારના આ શ્રાવક ધર્મનું મલ, દ્વાર, પીઠિકા, આધાર, ભાજન અને નિધિરૂપ કહેલ છે.”
આથી હવે સમ્યક્ત્વ પછી કહેલ ત્રીજા વ્રતદ્વારનો અવસર છે. વ્રતદ્વારનો સામાન્યથી ઉલ્લેખ કર્યો હોવા છતાં વ્રતદ્વાર શ્રાવકત્રત સંબંધી જાણવું. કારણ કે અન્યથા
શ્રાવકેના અનુગ્રહ માટે કહીશ” એ સંબંધ ઘટી શકે નહી. શ્રાવકનાં વ્રત પાંચ અણુવ્રત, ત્રણ ગુણવ્રત અને ચાર શિક્ષાત્રત એમ બાર છે. મૂલગુણ-ઉત્તરગુણ રૂપ આ બધાય વ્રતોને કમશઃ કહેવા માટે પહેલાં પ્રથમ અણુવ્રતનું જ સ્વરૂપ” વગેરે નવદ્વારોથી વિવરણ કરવાની ઈચ્છાવાળા ગ્રંથકાર પ્રથમદ્વાર કહે છે –
दुन्निसया तेयाला, पाणाइवाए पमाओ अट्ठविहो । पाणा चउराईया, परिणामेष्ठुत्तरसयं च ॥२१॥
| SR No. | 022030 |
| Book Title | Shravakna Bbar Vrato Yane Navpad Prakaran |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Vijaydansuri Jain Gyanmandir ane Paushadhshala Trust |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 498 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |