________________
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ जं पुण पायं तित्था, खमणो न बिहेइ तत्थ तित्थेण ।
परिचत्तो पढमदिणंमि, सव्वहा सव्वसंबंधा॥३७॥
વળી જે દિગંબર છે તે તીર્થથી પ્રાય: બહોતો નથી. તેનું કારણ એ છે કે-દિગંબરના નવીન માર્ગની પ્રરૂપણાના અવસરે=પહેલે જ દિવસે તીર્થે તેને છોડી દીધો છે. કેવી રીતે? સર્વ પ્રકારે સર્વસંબંધે કરીને તીર્થે તેને તીર્થબાહ્ય કહ્યો છે. એટલે કે-“આ તીર્થ બાહ્ય છે. તેની સાથે આલાપ-સંલાપ કરવો નહિ, તેવી રીતે તીર્થે સર્વ સંબંધથી મુક્ત કરી દીધો છે. તેથી તે તીર્થથી બહીતો નથી. મરી ગયેલો ફરી મરતો નથી એવી રીતે સર્વસંબંધથી છૂટા થઈ ગયેલા દિગંબરને તીર્થનો ભય શેનો હોય? li૩ણા
હવે દિગંબરની અપેક્ષાએ બાકીના કુપાક્ષિકોનું વિલક્ષણપણું બતાવતા કહે છે.
सेसा अकिंचि गणिआ, पढमं तित्थेण कालबलजोगा। पच्छा पसइमुवगया, जह वणलेसोवि सुप्पसरो॥३८॥
બાકીના પૂનમીયા આદિ જે નવ કુપાક્ષિકો પણ તેની ઉત્પત્તિ સમયે તેઓ તીર્થ વડે કરીને અકિંચિત્કર ગણાયા! એટલે “આ બાપડાઓ વડે કરીને તીર્થને શું નુકશાન થવાનું છે?' એ પ્રમાણે તીર્થે ચિંતવેલ. આવું ચિંતવવાનો વિચાર તીર્થને ક્યાંથી થયો? કાલબળના યોગથી. એટલે કે પ્રવચનની પીડા ભવિષ્યમાં અવશ્ય થવાની છે એ હેતુથી. અર્થાત્ કોઈક કાલ એવી રીતનો આવી ગયો કે જેથી કરીને કાલબળના યોગે કુપાક્ષિકોની તીર્થે ઉપેક્ષા જ કરી!!
તો હવે સાંપ્રતકાલે દિગંબરની આદિની જેમ આ બીજાઓ તીર્થ બાહ્ય કેમ નથી કરાતાં? તેમાં હેતુ એ છે કે અનુક્રમે કરીને તીર્થની નજીકમાં રહીને જ તેઓ વૃદ્ધિને પામ્યા. તેમાં દષ્ટાંત કહે છે. જેમ શરીર પર થયેલી નાની ગાંઠ ઉપેક્ષા કરાય તો શું તે વૃદ્ધિ નથી પામતી? અને તેથી જ નાના એવા વણનો પણ વિશ્વાસ ન કરવો. આવશ્યક નિર્યુક્તિ આગમમાં કહેલું છે કે
अणथोवं वणथोवं, . अग्गीथोवं कसायथोवं च।
न हु भे वीससिअव्वं, थेवं पि हु तं बहु होइ॥१॥ અનંતકાય થોડી, વનસ્પતિ થોડી, અગ્નિ થોડો, કષાય થોડો હોય તો પણ એનો વિશ્વાસ ન કરવો. કારણ કે થોડામાંથી વધારે થાય.” || ગાથાર્થ-૩૮ || હવે હમણાં પહેલાં ગઠ્ઠા. ગાથા વડે જે કુપાલિકોને કહી ગયા તેને સમર્થન કરવાપૂર્વક વ્યક્તિતા = સ્પષ્ટતયા તીર્થ ક્યાં રહ્યું છે? તે બતાવે
ते पुण जम्हा निअमा ससंकिआ तंपि संपयं भरहे। तवगणतित्थं णेअं कणगं व परिक्खपच्चक्खं ॥३६॥
