________________
૪૫૪ ૪
કુપક્ષકૌશિકસહરકિરણાનુવાદ અડીને રહેલો છે તેવી રીતે ધર્મસાગરરૂપી સમુદ્રને બન્ને બાજુથી સાગર સમુદ્રને અડીને રહેલો આ શાસન ઉદયગિરિ છે. અથવા તો સમુદ્રની સરખો એવો “આ કુપક્ષકૌશિક સહસ્ત્રકિરણ' છે.
જેમ સૂર્ય, સમુદ્રમાં માંડલાં કરે છે તેમજ નિષધપર્વત પર પણ કરે છે. કહેવું છે કે “ત્રેસઠ માંડલાં નિષધપર્વત પર અને બે માંડલાં બે જોયણ અંતરીત બાહા ઉપર અને ૧૧૯-માંડલાં લવણ સમુદ્ર ઉપર હોય છે.' (તેમ “ધર્મરૂપ સાગરમાં સહસ્ત્રકિરણ-સૂર્યના માંડલા વધારે છે.) અહિં નિષધની અપેક્ષાએ સૂર્યના માંડલાં સમુદ્રમાં વધારે હોય છે. “જિનભાષિત ધર્મસાગરાનુગત” એ વિશેષણ દ્વારાએ આ ગ્રંથની રચના કરનારનું “ધર્મસાગર' એવું નામ પણ સૂચવ્યું, તેમ જાણી લેવું.
આ પ્રમાણે તપાગચ્છરૂપ આકાશને વિષે સૂર્યદેશ શ્રી હીરવિજય સૂરિ શિષ્ય મહોપાધ્યાય શ્રી ધર્મસાગરજી ગણી વિરચિત-સ્વોપજ્ઞ કુપક્ષકૌશિક સહસ્ત્રકિરણ નામના અને હીરવિજયસૂરિએ આપેલા પ્રવચનપરીક્ષા એ અપર નામવાળા ગ્રંથને વિષે ખરતરમત નિરાકરણ” નામનો ત્રીજો વિશ્રામ પૂર્ણ થયો.
પ્રવચનપરીક્ષા ગ્રંથાનુવાદ
પ્રથમ ભાગ સંપૂર્ણ
