Page Text
________________
૨૯૦ જે
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ લાખ ટાંકનું હતું તે દરરોજ આ બે બ્રાહ્મણના છોકરાઓ જોયા કરે છે. ૧૨ા અને હંમેશા જોવા વડે કરીને બુદ્ધિબલે કરીને જાણે પોતે ભણેલા ન હોય એવી રીતે અત્યંત વિસ્તીર્ણ તે નામું મગજમાં બેસી ગયું. ૧૩ “મારી પાસેથી માણસો, રસોઈ બનાવનારા રસોઈ બીજા રસોઈયા સાથે જેમ ક્રૂર વર્તે એવી રીતે મારી સાથે વર્તે છે અને મને કાંઈ આપતો નથી. બ્રાહ્મણો પણ મારી પૂજા દ્વારા દેવોને આહૂતિ આપે છે. અને ફલ પોતે મેળવે છે. હું તો જાણે એનો કામ કરનારો નોકર!! આવા પ્રકારના વ્યવસાયથી જ જાણે કોપાયમાન થયો ન હોય તેમ અને કરેલાનો બદલો લેવા તૈયાર ન થયો હોય એવી રીતે તે નગરમાં અગ્નિ લાગ્યો.” આખી નગરીમાં આગ ફેલાઈ અને તે નગરી ભસ્મ થઈ ગઈ. (૧૪-૧૫-૧૬ની
- હવે બીજા દિવસે લમણે હાથ મૂકેલો છે જેને એવો લક્ષ્મીધર શેઠીયો, સર્વનાશ થવાથી ખિન્ન થયેલો અને વિશેષ કરીને તો નામું ઠામું સાફ થવાના કારણે નિરાશ થઈને બેઠો છે. / ૧૭ |
હવે ભિક્ષાનો સમય થયે છતે પેલા બન્ને બ્રાહ્મણના પુત્રો તેના ઘરને આંગણે ભિક્ષા લેવા આવ્યા. અને શોકમાં ડૂબેલા એવા તેને જોઈને ખેદિત થયા છતાં તે લક્ષ્મીધર શેઠને આ પ્રમાણે કહે છે. હે! યજમાન! તમોને આવા ભયંકર આવી પડેલા કષ્ટ વડે કરીને અમે બન્ને જણાં ખૂબ દુઃખી થયા છીએ; પરંતુ સર્વ દુઃખમાં અતિશયતાવાળી જે સુધા લાગી છે એનું શું કરીએ? પરંતુ સત્ત્વવૃત્તિવાળા એવા તમે આવા પ્રકારના શોકથી આક્રાંત થાવ તે યોગ્ય નથી. આપના જેવા ધીરપુરુષો સંકટ આવે છતાં પણ સત્ત્વને ન છોડે. | ૧૮ થી ૨૦ || આ પ્રમાણેનું તે બન્નેનું વચન સાંભળીને શ્રેષ્ઠી બોલ્યા કે મારા દુઃખનું કારણ સાંભળો. ધન, અન્ન, વસ્ત્ર આદિ બળી ગયું એનું મને દુઃખ નથી; પરંતુ જે ઉઘરાણી લખેલી હતી તેનો નાશ થઈ ગયો. અને એથી કરીને અધર્મી એવા માણસો સાથે ધર્મની હાનિ કરનારો કલહ ઊભો થશે. ત્યારે શું કરવું? ૨૨ ત્યારે આ વાત સાંભળીને તે બન્ને જણાએ કીધું કે ભિક્ષાવૃત્તિવાળા એવા અમે તમોનો ઉપકારક શું થઈ શકીએ? પરંતુ તમારું નામું-ઠામું અમે લખાવી દઈએ. ૨૩ આ સાંભળીને અત્યંત હર્ષવાનું થયેલા શેઠે તે બન્નેને શ્રેષ્ઠ આસન ઉપર બેસાડ્યા. ખરેખર સ્વાર્થને પૂરવાવાળો માણસ પૂજય બને. ૨૪ અને તે બન્ને જણાએ આદિથી માંડીને તિથિ,વાર, નક્ષત્ર, મહિનો, વર્ષ અને આટલા રૂપીયા એ સાથેનું ઉઘરાણીવાળું નાણું, વર્ણ અને જાતિના નામપૂર્વક મૂળ રકમ અને વ્યાજ સાથે પોતાનું નામ–ઠામ બોલે તે રીતે પોતાની બુદ્ધિએ કરીને આખું નામું ખડીના ટૂકડાવડે કરીને લખાવી દીધું. ૨૬
પત્રક પર બધું લખ્યા પછી શ્રેષ્ઠી વિચારવા લાગ્યો. ખરેખર આ બન્ને મારા પરની અનુકંપાએ કરીને ગોત્રના દેવતાઓ જ આવેલા છે. ૨૭ કે જેઓ કોડી માત્ર પણ બાકી નહિં રહેલું દસ્તરી સંપુટીને નિરપેક્ષ એવું ને અંદરના ભાગલો સિવાયનું તે આખું લેખું (નામું) લખાવી દીધું!' ૨૮ ત્યાર પછી તે બંનેનું વસ્ત્ર આદિવડે બહુમાન કરીને જમાડીને પોતાના હિતને જાણનાર એવા શેઠે પોતાના ઘરના ઉચિત કામોમાં સારી રીતે તે બન્નેને ઘરચિંતક તરીકે નિયુક્ત કરી દીધા. ૨૯ અને શાંત તથા જિતેન્દ્રિય એવા તે બન્નેને જોઈને લક્ષ્મીપતિ શેઠ વિચાર કરે છે કેમારા ગુરુ પાસે જો આ બન્ને શિષ્યો થાય તો સંઘના ભૂષણરૂપ થાય. ૩૦
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |