________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧ - જે ર૪૯ સારાં શુકનવડે કરીને ભવ્યજનના મનરૂપી સુક્ષેત્ર ભૂમિને વિષે ભગવંતે કહેલી વિધિરૂપ ધર્મબીજને વાવવા માટે મેવાડ આદિના પ્રદેશમાં વિહાર કર્યો. તે બધા દેશો પણ ચૈત્યવાસી આચાર્યોવડે વ્યાપેલા હતા. અને લોકો પણ એ ચૈત્યવાસીઓથી રંગાયેલા હતા. વધારે શું કહીએ? તેવા પ્રકારના દેશાન્તરમાં રહેલા ગામ, નગર આદિને વિષે વિહાર કરતાં કરતાં ચિત્તોડગઢ આવ્યા. જો કે ત્યાં પણ રહેલા શુદ્રો (ચયવાસીઓ વડે) ત્યાંનો જનસમુદાય ભાવિત હતો છતાં પણ તે જિનવલ્લભ વાચનાચાર્યની પાટણમાં મોટી થયેલી પ્રસિદ્ધિ સાંભળેલી હોવાથી જિનવલ્લભગણિને કોઈ કાંઈ અયુક્ત કરવા સમર્થ થતું નથી. ત્યારે જિનવલ્લભગણિએ ચિત્તોડગઢના શ્રાવકો પાસે સ્થાન માંગ્યું. ત્યારે તે લોકોએ કહ્યું કે “જો તમારે રહેવું હોય તો ચંડિકાનો મઠ છે. ત્યાં રહો.” ત્યારે જિનવલ્લભગણિએ જાણ્યું કે “આ લોકો દુષ્ટ અભિપ્રાય વડે કરીને આમ કહે છે તો પણ ત્યાં રહ્યાં છતાં દેવગુરુના પ્રસાદથી કલ્યાણ થશે.” એમ વિચાર કરીને તે લોકોને કહ્યું. ‘તમારી જો સમંતિ હોય તો અમે ત્યાં રહીશું.' ત્યારે તે શ્રાવકોએ કહ્યું કે “અમારે તો અત્યંત સંમતyછે. ખુશીથી તમે ત્યાં રહો.' ત્યારપછી દેવગુરુનું સ્મરણ કરીને ચંડિકાદેવીની અનુજ્ઞા માંગીને ત્યાં રહ્યા. ચંડિકાદેવી પણ તેમના જ્ઞાન અને ધ્યાનવડે સંતુષ્ટ થયે છતે દત્તાવધાના થઈને તેમનું રક્ષણ કરે છે.”
“ત્યારપછી તે જિનવલ્લભ વાચનાચાર્ય પાસે થોડા થોડા શ્રાવકો પણ આવવા લાગ્યા. અને તેમના સિદ્ધાંત વચનોને સાંભળીને અને તે સિદ્ધાંતાનુસારિ ક્રિયાને પણ જોઈને સાધારણ, અટ્ટક, સુમતિ, પલ્હક, વીરક, માનદેવ, ધંધક, સોમિલ, વીરદેવ આદિ શ્રાવકોએ જિનવલ્લભ વાચનાચાર્યને ગુરૂ તરીકે સ્વીકાર્યા. અને જિનવલ્લભગણિમહારાજને પણ ગુરૂમહાજના ઉપદેશવડે કરીને અતીત, અનાગત આદિ જ્ઞાનવાલું જ્યોતિષજ્ઞાન અતિશયવાળું હતું. હવે એક વખત જિનવલ્લભગણિ પાસે પરિગ્રહનું પરિમાણ સ્વીકારવાને માટે સાધારણ શ્રાવક તૈયાર થયો. ત્યારે જિનવલ્લભગણિએ કહ્યું કેટલા પ્રમાણમાત્રનું પરિગ્રહ પરિમાણ તમારે કરવું છે.? ત્યારે સાધારણ શ્રાવકે કહ્યું કે મારે ૨૦હજાર બસ છે.”
- “વિમલ જ્ઞાનદૃષ્ટિવાલા એવા જિનવલ્લભગણિએ કહ્યું કે હે શ્રાવક! ઘણું (પરિમાણ કરો) કરો. ત્યારે તેણે ત્રીસ હજાર કર્યા. જ્ઞાનવડે કરીને ફરી કહ્યું કે “હે મહાનુભાવ! આથી પણ વધારે તું રાખ.” સાધારણ શ્રાવક કહે છે કે “હે સ્વામી! મારા સમસ્ત ઘરની સાર વસ્તુઓનું મૂલ્ય ગણું તો પ00=00 રૂપીયા પણ થાય એમ નથી. તો પછી મને અધિક દ્રવ્યની સંપ્રાપ્તિ ક્યાંથી થવાની હતી?” ત્યારે હૂંકારો કરીને ગુરૂમહારાજે કીધું કે “સર્વ સાધારણને વિષે હે સાધારણ શ્રાવક! પુણ્ય સમૂહવાલાને શું અસંભવ છે? ગણતરીની તુલના કર. ચણા માત્ર વેચવાવાલા સંખ્યાતીત પુરૂષો પણ લક્ષાધિપતિ થઈ ગયા છે.” આવા અભિપ્રાયપૂર્વકનું ગુરૂવચન સાંભળીને સાધારણે નક્કી કર્યું કે કાંઈક સુવર્ણ આદિ મને થશે. એ પ્રમાણે વિચારીને કંઈક હાસ્ય કરવાપૂર્વક સાધારણ શ્રાવકે કહ્યું કે “એ પ્રમાણે છે તો હે ભગવાન! સર્વ પરિગ્રહને વિષે મારે એક લાખ રૂપીયા હો.” ગુરૂ મહારાજે આપેલ પરિગ્રહનો પરિમાણનો નિયમ પ્રહણ કરીને સદ્ગરૂપદની સેવા કરવાવડે કરીને તિરસ્કૃત થયેલો એવો જે અપ્રશસ્ત અંતરાયકર્મ તે દૂર થતાં દિવસે દિવસે વધતી એવી સંપદાવાળો ગુરૂ આજ્ઞાએ કરીને પ્ર. ૫. ૩૨