________________
[ ૧૭ ] ૪–તત્ત્વતરંગિણી ગ્રંથ બનાવ્યા પછી પૂ. મહોપાધ્યાય શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજે સંશોધન માટે પૂ. ગચ્છનાયક આ.શ્રી વિજયદાનસૂરિજી મ.ને સુપરત કર્યો અને પૂ. ગચ્છનાયકે–“રૂતિ સુવિદિતાળ श्रीमत्तपोगणनभोमणिविजयदानसूरीश्वरशिष्योपाध्यायश्रीधर्मसागरणिविरचितस्वोपज्ञतत्त्वतरंगिणीवृत्तिः समाप्ता शोधिता च श्री विजयदानसूरीश्वराणामाज्ञामवाप्य श्री विजयदानसूरीश्वरसमीपस्थैः सुराणागच्छीयोपाध्याय श्रीनयशेखरैः'' આ ઉલ્લેખાનુસાર સુરાણાગચ્છીય ઉપાધ્યાય શ્રી નયશેખરગણિને આજ્ઞા આપી અને તેઓએ સંશોધન કરી સુપરત કર્યા બાદ તે તત્ત્વતરંગિણી ગ્રંથને પ્રમાણિક ગણાવી સં. ૧૬૧૮માં પ્રચારવાની પણ આજ્ઞા આપી હતી.
તો પછી એક જ વર્ષના ગાળા બાદ એવું કર્યું મહત્વનું કારણ ઉપસ્થિત થયું કે જે તત્ત્વતરંગિણીને સંશોધિત કરાવી પ્રમાણિક ગ્રંથ તરીકે સં. ૧૬૧૮માં જાહેર કરનાર તે જ પૂ. ગચ્છાધિપતિ વિજયદાનસૂરિજીએ સં. ૧૬૧૯માં પાણીમાં બોળી દેવાની સંઘને આજ્ઞા પણ પાઠવી દીધી?
પ–જ્યારે પૂ. ગચ્છનાયકે ઉપાધ્યાય શ્રી નયશેખર ગણિ પાસે સં. ૧૬૧૮માં તત્વતરંગિણી ગ્રંથનું સંશોધન કરાવ્યું તે વખતે પૂ. ગચ્છનાયક શ્રી દાનસૂરિજી મ.ને “કોઈ ગચ્છની નિંદા કર્યાનું કે ઈતર ગચ્છોની કડક સમાલોચના કર્યાનું કે તે સમયની તપગચ્છની આચરણા વિરૂદ્ધનું કોઈ લખાણ દેખાયું ન્હોતું અને એક વર્ષ બાદ જ તે બધું ગચ્છનાયકને કયાંથી દેખાઈ આવ્યું? આ બધી વાતોનો વિચાર કરતાં સ્પષ્ટ જણાઈ આવે તેમ છે કે-“પુસ્તકજલશરણ' કર્યાની વાત તદ્દન બોગસ છે અને એ બોગસ વાત, પ્રતિસ્પર્ધી ઉપાધ્યાયવર્ગના કોઈક ભેજાબાજ મુનિની ઉભી કરેલી અને પૂ. ગચ્છનાયકના નામે ચગાવેલી છે.
જુઠાણાંથી ભરપૂર એવા વિજયતિલક સૂરિરાસમાંના
કવિશ્રી દર્શન વિ. ગણિનાં જુઠાણાંઓની સમીક્ષા (૧) કવિ સિહવિજયજીએ પુસ્તક જલશરણ કર્યાનો સંવત્ ૧૬૧૯ જણાવે છે, જ્યારે આ દર્શનવિજયજી ગણિ સં. ૧૬૧૭નો જણાવે છે! તો તે બેમાંથી કોની વાત સાચી માનવી?
(૨) કવિ સિંહવિજયજી પોતાની ૧૬૭૪માં બનાવેલ “સાગરબાવની'માં “કુમતિમુદ્દાલ ને તત્ત્વતરંગિણી, સંધિ પાણીમાંહિ બોલ્યા” એમ કહી બે પુસ્તક જલશરણ કર્યાનું જણાવે છે. જ્યારે સં. ૧૬૭૯માં “વિજયતિલકસૂરિરાસ'ના કર્તા આ દર્શનવિજયજી ગણિ—“ધરમસાગર તે પંડિત લગઈ, કર્યો નવો એક ગ્રંથ રે; નામથી કુમતિકદ્દાલડો, માંડિઓ અભિનવ પંથ રે...વાત૧૫પા આપ વષાણ કરઈ ઘણું, નિંદઈ પરતણો ધર્મ રે; એમ અનેક વિપરીતપણું, ગ્રંથમાંહિ ઘણાં મર્મ રે...વાત||૧૫૬ll માંડી તેણઈ તેહ પ્રરૂપણા, સુણી ગચ્છપતિ રાય રે; વીસલ નયરિ વિજયદાનસૂરિ આવી કરઈ ઉપાય રે. વાત) ||૧૫ણા પાણી આણી કહઈ શ્રીગુરૂ, ગ્રંથ બોળવો એહ રે; નયર બહુસંઘની સાષિસીઈ, ગ્રંથ બોલીઓ તેહરે....વાત||૧૫૮ શ્રીગુરૂઆણા લહી સહી, સૂરચંદ પંન્યાસરે; હાથસિંઈ ગ્રંથ જલિ