________________
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ આપેલા પ્રવચનપરીક્ષા એ અપર નામવાળા ગ્રંથને વિષે તીર્થસ્વરૂપનિરૂપણ નામનો પહેલો વિશ્રામ પૂર્ણ થયો.
તીર્થસ્વરૂપનિરૂપણ નામનો પ્રથમ વિશ્રામ સમાપ્ત
હવે ચાલુ અધિકારને કહું છું.'
अह पगयं दंसेमो, वित्थरओ किंचि जं च सामना।
भणि तित्थसरूवे,... दसस्स रूवं पसंगेणं ॥१॥ . હે ભવ્યો કુપાક્ષિકો જે છે તે બધા તીર્થથી ભિન્ન છે એમ તમે જાણો. કુપાક્ષિકના સ્વરૂપનું નિરૂપણ જે આરંભેલું છે તે કાંઈક વિસ્તારથી બતાવાય છે. જે પ્રસંગે કરીને તીર્થસ્વરૂપ નામના પહેલા વિશ્રામમાં દશે કુપાક્ષિકોનું જે પ્રાસંગિક નિરૂપણ કર્યું હતું. તેને કંઈક વિસ્તારથી કહીયે છીએ. લા. " હવે તિર્થે જાન્નો -એ દશમી ગાથાથી આરંભીને ગુત્તિવિસા ઈત્યાદિ ૯૭-ગાથા સુધીમાં તીર્થનું સ્વરૂપ વર્ણવ્યું. અને એ પ્રમાણે તીર્થનું સ્વરૂપ સિદ્ધ થયે છતે તીર્થની અંદર રહેલા પ્રાણીઓને તીર્થના શત્રુરૂપ થયેલા આ દશે પણ તીર્થમાં રહેલા કુપાલિકો સર્વથા ત્યાજ્ય જ છે. એ પ્રમાણે સિદ્ધ થયે છતે પણ તે દશેય કુપાક્ષિકોનું વ્યક્તિગત સ્વરૂપ બતાવવાની ઇચ્છાથી તેનું પહેલાં તો સાધારણ સ્વરૂપ કહે છે.
दसवि अ एए पवयणपओसभावा पवयणो भट्ठा।
गुरुपरतंतविरहिआ, उम्मग्गपरूवणारसिआ॥२॥ જિનશાસન સંબંધીના વૈષના ઉદયથી “આ શાસન-જૈન પ્રવચન, અમારો પરાભવ કરનારૂં હોવાથી અમારા દ્રષ્ટિપથમાં ન આવો! એટલું જ નહિ પરંતુ એની સત્તા પણ રહેવા ન પામો” એવા પ્રકારના અનંતાનુબંધી દ્વેષના ઉદયથી ઉત્પન્ન થયેલ રૌદ્ર પરિણામનો સદ્ભાવ હોવાથી પૂર્વે કહેલા દિગંબરથી માંડીને પાશચંદ્ર સુધીના દશે મતાકર્ષકો જૈન પ્રવચનથી ભ્રષ્ટ છે. અર્થાત્ પ્રવચનથી મૂત થએલ છે અને તેથી તેઓ તીર્થથી દૂર છે. એ પ્રમાણેનું તાત્પર્ય જાણવું. તેમાં પણ વિશેષણ દ્વારાએ હેતુને જણાવે છે. જેથી કરીને તે કુપાક્ષિકો કેવા ઉન્માર્ગની પ્રરૂપણાના રસીયા છે? અને ઉન્માર્ગ કયો? તે બતાવે છે.