________________
વૈરાગ્યશતક
मा सुयह जग्गअव्वे, पलाइअव्वंमि कीस वीसमेह । तिन्नि जणा अणुलग्गा, रोगो अ जरा अ मच्चू अ॥ ५ ॥
હે જીવો ! જાગતા રહેવાના અવસરે સૂઈ ન રહો, અને જ્યાંથી ભાગી છૂટવા જેવું છે ત્યાં શાને આરામથી બેઠા છો ? કારણ રોગ, વૃદ્ધાવસ્થા અને મૃત્યુ - આ ત્રણ દુશ્મનો તમારી પાછળ પડ્યા છે. ૫
दिवसनिसाघडिमालं, आउसलिलं जिआण घित्तूणं । चंदाइच्चबइल्ला, कालरहट्टं भमाडंति ॥ ६ ॥
3
ચંદ્ર અને સૂર્ય- આ બે બળદો દિવસ અને રાત્રિ રૂપી ઘડિમાળ દ્વારા જીવોનું આયુષ્યરૂપી પાણી ભરીને કાળરૂપી રેંટને ભમાયા જ કરે છે. ૬
सा नत्थि कला तं नत्थि, ओसहं तं नत्थि किंपि विन्नाणं । जेण धरिज्जइ काया, खज्जंति कालसप्पेणं ॥ ७ ॥
એવી કોઈ કળા નથી, એવી કોઈ દવા નથી, એવી કોઈ વિદ્યા નથી કે જેનાથી કાળસર્પના મોઢામાં ખવાતી આ કાયાને બચાવી શકાય! ૭
दीहरफणिंदनाले, महिअरकेसर - दिसामहदलिल्ले । ओपीअइ कालभमरो, जणमयरंदं पुहविपउमे ॥ ८ ॥
શેષનાગરૂપ નાલ ઉપર ઊભેલા, પર્વતરૂપ કેશરાવાળા, દિશારૂપી મોટા પાંદડાવાળા, પૃથ્વીરૂપી કમળના માનવ-મકરંદને (પુષ્પરસને) કાળરૂપી ભમરો નિરંતર પી રહ્યો છે. ૮
छायामिसेण कालो, सयलजीआणं छलं गवेसंतो । पास कहवि न मुंचइ, ता धम्मे उज्जमं कुणह ॥ ९ ॥
સર્વ જીવોનું છિદ્ર શોધતો કાળ, પડછાયાના બહાને પીછો છોડતો નથી. માટે જ ધર્મ આરાધનાનો ઉદ્યમ કરો ! ૯
