________________
૦૩
'દેશનાશતક
જેમ સાંજના સમયે જુદી જુદી દિશાઓમાંથી આવેલા પક્ષીઓ કોઈ વૃક્ષ ઉપર રાતવાસો કરીને પ્રભાતે કઈ દિશામાં ચાલ્યા જાય છે તે સમજાતું નથી, ખ્યાલમાં આવતું નથી; તેમ ચારગતિરૂપ સંસારની અનેક દિશાઓમાંથી આવેલાં સ્વજનરૂપી પક્ષીઓ, ઘરરૂપી વૃક્ષમાં પાંચ દિવસ એટલે કે આયુષ્યપર્યત રહીને ક્યાં ચાલ્યા જાય છે તે જાણી શકાતું નથી અર્થાત્ સંસાર પંખીના મેળા જેવો છે.૧૨-૧૩
अत्थो घरे निअत्तइ, बंधवसत्थो मसाणभूमीए । एगो अ जाइ जीवो, न किंचि अत्थेण सयणेण ॥ १४ ॥
અર્થ એટલે કે ધન ઘરમાં જ રહી જાય છે. સગાંસંબંધીઓનો સમુદાય સ્મશાનભૂમિથી પાછો ફરે છે. જીવ એકલો જ પરલોકના મા જાય છે. અર્થ કે સ્વજન કશા જ કામમાં આવતાં નથી. ૧૪
मच्चुकरहेण खजइ, जिअलोअवणं अपत्तफलकुसुमं । अनिवारिअपसरोधो, सदेवमणुआसुरलोए ॥ १५ ॥
જેને ફલ ફૂલ નથી આવ્યાં એવા જીવલોકરૂપીવનને મૃત્યરૂપી ઊંટ ખાઈ જાય છે. મનુષ્યલોકમાં, સુરલોકમાં કે અસુરલોકમાં મૃત્યુના સંચારને કોઈ રોકી શકતું નથી. ૧૫
गब्भत्थं जोणिगयं, नीहरमाणं च तहय नीहरियं । बालं परिवातं, डहरं तरुणपि मज्झवयं ॥ १६ ॥ तसरं पंडुरं थेरं, मच्चुविवाए वि पिच्छए सव्वं । पायाले वि पविटुं, गिरिगुहकंतारमझमि ॥ १७ ॥ थलउअहिसिलसिंगे, आगासे वा भमंतयं जीवं । सुहिअं दुहिरं सरणं, रोरं मुक्खं विउं विरूअं ॥ १८ ॥ रूवं वाहिअं निरूअं, दुब्बलं बलियंपि नेव परिहरइ । वणगयदवुष्य जलिङ, सयरायरपाणिसंघातं ॥ १९ ॥
