________________
વૈરાગ્યરસાયણશતક
૬૫
જેમ અરણ્યમાં ઠંડા પાણીમાં પડેલો પાડો મગરમચ્છવડે પકડી લેવાય છે, તેમ સ્પર્શની તીવ્ર આસક્તિમાં પડેલો રાગાતુર જીવ અકાળે વિનાશ પામે છે. ૯૦
एसु विरत्तो मणुओ विसोगो, एतेण दुक्खोहपरंपरेण । न लिप्पइ भवमज्झे वसंतो, जले जहा उप्पलिणीपलासं ॥ ९९ ॥
આ
રૂપ વગેરે પાંચ વિષયોથી વિરક્ત આત્મા જલમાં કમલિનીનાં પાંદડાંની જેમ સંસારમાં વસવા છતાં દુઃખોની પરંપરાથી લેપાતો નથી. ૯૧
अंकुसकसरज्जुबंधण- छेयणपमुहाई उद्दवसयाइं ।
તિરિયા ય પવસેળ, સસ્ક્રૃતિ હા ! જમ્મસનું ॥ ૧૨ ॥
ખેદની વાત છે કે – અંકુશ, ચાબુક, દોરડું વગેરેનાં બન્ધન, છેદન આદિ સેંકડો ઉપદ્રવો કર્મના ઉદયથી પરવશપણે તિર્યંચો સહન કરે છે.
૯૨
मा वयह कड्डुयवयणं, परमम्मं मा कहेह कइयावि । परगुणधणं च पासिय, कयावि मा मच्छरं वहह ॥ ९३ ॥
ક્યારેય પણ કટુ વચન બોલશો નહીં, ક્યારેય પણ કોઈને મર્મ વચન કહેશો નહીં અને ક્યારેય પણ બીજાના ગુણો કે ધન જોઈને ઇર્ષ્યા કરશો નહીં. ૯૩
मा रुसह मा तुसह, कस्स वि उवरि वेरग्गसंलीणो । अप्पारंजणनिरया, समाहिहरयम्मि मज्जेह ॥ ९४ ॥
કોઈના ઉપર પણ રોષ ન કરો કે તોષ ન કરો અર્થાત્ રાગ કે દ્વેષ ન કરો. વૈરાગ્યમાં લીન બનેલા અને આત્માને રાજી કરવાના
