________________
૨૪૨
શતકસંદોહ
છાયા ય તેહની સત્તનાશક, ભ્રાંતિકારક થાય છે, પછી મુક્તિપંથમાં જીવથી, પગલું ય નવ મુકાય છે. ૮૩ નિર્જનવને નિર્ભય થઈને, વિલસતો સ્વેચ્છા થકી, ખાવા તરૂનાં કિસલયોને, પાન ઝરણાં જલ થકી; તે હસ્તી વનનો પણ પ્રહારો, અંકુશોના જે સહે, સ્પર્શનવશે થઈ રાંકડો, બહુમારને માથે વહે. ૮૪ અતિચપલ ઊંડા જલરૂપી, નિર્ભય ગૃહે વસતો હતો, સ્વજાતિસંગે રંગથી, રમતો છતો સુખ પામતો; તે મચ્છ પણ હા ! હૃદયભેદક, રીતથી ય હણાય છે, જીહ્વા વિના એ કષ્ટમાં કહે, કોણ કારક થાય છે. ૮૫ ઝંકારના શબ્દ કરી, દિગ્દશ જેહ ગજાવતો, પુષ્પોતણો રસ ચૂસતો, ચાલાક શીઘ્રગતિ છતો; તે મધુપ બંધન પુષ્પનું, ગજકર્ણની લાતો સહે, જો નાસિકાને વશ પડીને, ઝૂરી ઝૂરીને મરે. ૮૬ પતંગ પંચરંગી રૂપાળું, ગગનપંથમાં ગાજતું, આઘાતથી કે સ્પર્શથી, ક્ષણવારમાં ઊડી જતું; થઈ નયનને વશ તે, બિચારું જ્યોતમાં ઝંપલાય છે, એમ જાણીને પણ શીદ ચેતન, નયનને વશ થાય છે. ૮૭ રહેવું ગાઢ નિકુંજમાં, વિહરવું નિર્ભીક થઈને વને, સહેવું ના કદીએ કટુવયણને, ના દેખવું દુષ્ટને; જેહને તેહમૃગો ય શ્રોત્રવશ, થઈ ખોવે રે પ્રાણને, ને સપૅય થઈ સુશબ્દરસિકો, કેવા પડે બંધને. ૮૮ ભયપામીને મૃત્યુ થકી તું, શીદ ગૃહ સંતાય છે,
