________________
વૈરાગ્યશતક
૨૩૦
માધ્યસ્થભાવના કર્મતણે અનુસારે જીવે, સારા નરસાં કાર્ય કરાય, રાગ દ્વેષ સ્તુતિ નિંદા કરવી, તેથી તે નવ યુક્ત ગણાય; બળાત્કારથી ધર્મપ્રેમ, વીતરાગપ્રભુથી પણ શું થાય, ઉદાસીનતા અમૃતરસનાં, પાન થકી ભવભ્રાન્તિ જાય. પર અસાર આ સંસારમાં નથી, સૌખ્ય કે શાંતિ જરી, આધિ ઉપાધિ વ્યાધિઓથી, આ બધી દુનિયા ભરી; એમ જાણતો પણ જીવ તું, આલસ અરે રે ! કેમ કરે ? કલ્યાણકારી ધર્મ જિનનો, કેમ તું નવ આદરે? પ૩ ધન પુત્ર પ્રભુતા લાડી ગાડી, ચિત્તમાં નિત્ય ચિંતવે, આજે મળે કાલે મળે એમ, ઊર્મિઓ ઉરમાં ધરે; પણ અંજલિના જલ પરે જીવ, આયખું તારું ઘટે, તે કેમ તું જાણે નહીં, ડહાપણ ભરી બુદ્ધિ છતે. પ૪ જે કાલ કરવું હોય શુભ તે, આજ કર ઉતાવળો, “શ્રેયાંસિ બહુ વિદનાનિ” એ, સિદ્ધાંત જાણ ખરેખરો; નવ સાંજની પણ વાટ જો, કલ્યાણકારી કાર્યમાં, હે બંધુ, પામર જીવની જેમ, સુખદસમયો હાર મા.૫૫ જોડે રમ્યાં જેની અતિશય, પ્રીતથી જોડે જમ્યાં, જોડે નિશાળ વિષે જતાં, પરલોકમાં તે પણ ગયાં; સવારમાં જોયેલ તે પણ, સાંજ નવ દેખાય છે, હે મિત્ર ! આ સંસારનો, કેવો વિચિત્ર સ્વભાવ છે. પ૬ આ જાગવાનો સમય છે, હેને વિષે તું ક્યું સુવે, આ નાસવાના સમયમાં, શાને વળી બેસી રહે; તુજ જીવનધનને લૂંટવા, ત્રણ તસ્કરો પૂંઠે પડ્યા, એક રોગ બીજી જરા ત્રીજો, મૃત્યુ એ સૌને નડ્યાં. પ૭ આ કાળરૂપી રેટને, શશી સૂર્ય વૃષભો ફેરવે, દિનરાત રૂપ ઘટમાળથી, તુજ જીવનધનને સંહરે;