________________
વૈરાગ્યશતક તપ્ત લોહની પુતળી કેરૂ, આલિંગન તે કેમ કરાય,
એ દુઃખ નરકતણાં હે ચેતને ! કહે ને તુજથી કેમ ખમાય. ૧૯ ઉછાળે આકાશ નીચે, નાખી છેદે નાક ને કાન,
શકે ઊની રેતીમાં, જેને નહીં પરનાં દુઃખનું જ્ઞાન; આંતરડા ખેંચીને રૌરવ દુઃખ, દીયે તે નૈવ કહાય,
એ દુઃખ નરકતણાં હેચેતન ! કહેને તુજથી કેમ ખમાય. ૨૦ સર્વક્ષેત્રનાં સર્વ ધાન્યથી, નરકજીવન નવ એક ધરાય,
સર્વસમુદ્રનું જલ પીવે પણ, તૃષા તેહની શાન્ત ન થાય; ઈર્ષ્યાથી બળતાં એ જીવો, એકબીજાને ખાવા ધાય;
એ દુઃખ નરકતણાં હે ચેતન ! કહેને તુજથી કેમ ખમાય. ૨૧ કેવળજ્ઞાની જિનવરદેવે સર્વ લોકના ભાવ કહાય,
સર્વ સત્ય સદહતો, પણ તું, શાને સંસારે મૂંઝાય? દીવો હાથ છતાં પણ અમૃત, શાને ઊંડે કૂપ પડાય ? એ દુઃખ નરકતણાં હે ચેતન ! કહેને તુજથી કેમ ખમાય. ૨૨
સ્ત્રીમોહ ત્યાગાધિકાર સર્વ-ચેતનો ભવસાગરમાં, જેને લઈને ડૂબી જાય, કર્મ નૃપતિએ એમ વિચારી, સુંદર શીલા એક ઘડાય; સ્ત્રી કામિની સુંદરી, મહિલા એવા એનાં નામ પડાય, સર્વ દુઃખનું સાધન એવી, સ્ત્રીને ચેતન શાને ડાય. ૨૩ સ્નેહ મનોહર વચન વધૂનાં, હરિણગીતની જેવાં જાણ, શશીસમ મુખ તે સુખકર નહિ પણ, પતંગ દીપની જેવું માન નેત્રબાણ એ બાણ જ, કોમલ હૈયું જેનાથી વીંધાયે, સર્વ દુઃખનું સાધન એવી, સ્ત્રીને ચેતન શાને સહાય. ૨૪ હાવભાવ હસ્તાદિકનો તે, કામપિશાચ તણો આવેશ, આભરણો છે ભારભૂત ને, ઈન્દ્રજાળ સમો છે વેશ;
