________________
૨૪૦
શતકસદોહ
ચેતન ને ચેતવણી શાને માન ધરે છે ચેતન, કેમ હસે છે થઈ મસ્તાન,
. કનકકામિની ઝખે શાને, વ્યસનવિષે થઈને ગુલતાન; મૃત્યુરાક્ષસ જો આ આવે, નરકકૂપમાં નાંખણ કાજ,
ચેત ચેત ચેતન ! આ સમયે નહીંતર તારી જાશે લાજ. ૧૪ જ્યાંની દુર્ગન્ધાંશ થકી પણ, નગરલોકનું મૃત્યુ થાય,
સાગરોપમનાં આયુષ્ય મોટાં છેલ્લાં પણ તે નવ છેદાય; કરવતથી પણ કઠિને સ્પર્શ, જાણે ભાલાનો માર મરાય,
એ દુઃખ નરકણાં હે ચેતન ! કહેને તુજથી કેમ ખમાય. ૧૫
- નારકીની ઠંડીનું વર્ણન - કોઈ સમર્થ લુહારપુત્રથી, પક્ષ દિવસ તક ખૂબ તપાય,
લોઢાનો ગોળો તે લઈને, શીતનરકમાં જો મૂકાય; નિમેષ માત્રમાં તે ગોળો તે, શૈત્ય થકી ક્ષય પામી જાય, એ દુઃખથી નરક તણાં હે ચેતન ! કહેને તુજથી કેમ ખમાય. ૧૬
ગરમીનું વર્ણન ગ્રીષ્મતાપથી આકુલ વ્યાકુલ, હસ્તી પુષ્કરિણીમાં નહાય,
જે શાન્તિનો અનુભવ એને, શીતળ જળમાં ન્હાતાં થાય; મનુષ્યલોકનાં ઉષ્ણક્ષેત્રમાં, પણ નારકીઓ યું હરખાય,
એ દુખ નરક્તણાં હે ચેતન ! કહેને તુજી કેમ ખમાય. ૧૭
વિવિધ દુઃખોનું વર્ણન સ્વીયમાંસનું ભોજન ને, ઉકળતાં તામ્રરસોનું પાન, - તીવ્રશસ્ત્રથી છેદન ભેદન ને, વૈતરણી માંહે સ્નાન; દેહ તણાં જ્યાં ખંડ કરીને, તપ્ત તેલમાં ખૂબ તળાય છે,
એ દુઃખ નરક તણાં હેચેતન ! કહેને તુજથી કેમ ખરાઈ. ૧૮ કરવતથી કાપે દેવોને વજ પ્રહારે ચૂર્ણ કરાય,
શાલ્મલી વૃક્ષ ઉપર આરોપે ને, કુંભીપાકે પકવાય;
