________________
સમાધિશતક
સમરી ભગવતી ભારતી, પ્રણમી જિન જગ બંધુ; કેવલ આતમ-બોઘકો, કરશું સરસ પ્રબંધ: ૧
ભગવતી ભારતી સરસ્વતી માતાનું સ્મરણ કરીને, જગતના બંધુ શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતને પ્રણામ કરીને જેનાથી કેવળ આત્મબોધ થાય, તે આત્મબોધનો સરસ પ્રબંધ રચીશું. ૧
કેવલ આતમ-બોધ છે, પરમારથ શિવ-પંથ; તામે જિનકું મગનતા, સોઈ-ભાવ નિગ્રંથ. ૨
ફક્ત આત્મબોધ જ પરમાર્થથી મોક્ષનો માર્ગ છે, તે આત્મજ્ઞાનમાં જેમની મગ્નતા છે, તે જ ભાવનિગ્રંથ જાણવા. ૨
ભોગ જ્ઞાન ક્યું બાલકો, બાહ્ય જ્ઞાનકી દોર; તરૂણ ભોગ અનુભવ જિસ્યો, મગન-ભાવ કછુ ઓર. ૩
પુખ્ત વયના પુરુષને જેવું ભોગનું જ્ઞાન હોય તેવું ભોગનું જ્ઞાન જેમ બાળકને હોતું નથી, તેવી જ રીતે જે જીવો બાહ્યજ્ઞાનની દોરમાં
જ્યાં ત્યાં ભ્રાંતિથી સુખની બુદ્ધિ ધારણ કરી રહ્યા છે, તેઓને આત્મજ્ઞાનથી થતું સુખ અને તેની મગ્નતાનું ભાન હોતું નથી. અર્થાત્ તેમને અનુભવજ્ઞાન હોતું નથી. આત્મમગ્ન ભાવ કોઈ જુદો જ છે! ૩
આતમ - જ્ઞાને મગન જો, સો સબ પુગલ ખેલ; ઇંદ્રજાલ કરિ લેખવે, મિલે ન સિંહા મન-મેલ. ૪
જે આત્મા આત્મજ્ઞાનમાં મગ્ન છે, તે સર્વ સોનું, રૂપું, આભૂષણ તથા આહાર વગેરે પુદ્ગલના ખેલને ઈદ્રજાલ સમાન ગણે છે, તે