________________
યોગશતક
૧૦૫
उड्ढं अहिगगुणेहिं, तुल्लगुणेहिं च णिच्च संवासो । તમુળવાળોષિયવિરિય - પાતળાHસમાવતો |॥ ૪૪ ॥
દેશવિરતિ કે સર્વવિરતિનાં વ્રતો સ્વીકાર્યા બાદ પોતાનાથી અધિક ગુણ કે સમાન ગુણવાળા સાથે સહવાસ કરવો. તેમજ તે ભૂમિકાને ઉચિત ક્રિયાનું પાલન કરવું. ૪૪
उत्तरगुणबहुमाणो, सम्मं भवरुवचिंतणं चित्तं । अरईए अहिगयगुणे, तहा तहा जत्तकरणं तु ॥ ४५ ॥
પોતાનાથી અધિક ગુણીના ગુણનું બહુમાન કરવું તથા વૈરાગ્ય વાસિત અન્તઃકરણથી વિચિત્ર એવાં સંસારસ્વરૂપનું ચિંતન કરવું. તેમજ ક્યારેક અશુભકર્મના ઉદયે સ્વીકારેલાં વ્રતાદિમાં અરતિ ઉત્પન્ન થાય તો, તેવા ભાવથી અરિહંતાદિના શરણનો સ્વીકાર વગેરે ઉપાયોવડે તે અરતિને દૂર કરવા પ્રયત્ન કરવો. ૪૫
अकुसलकम्मोदयपुव्व - रूवमेसा जओ समक्खाया । सो पुण उवायसज्झो, पाएण भयाइसु पसिद्धो ॥ ४६
પ્રસ્તુત ગુણસ્થાનકમાં પૂર્વના અશુભકર્મના ઉદયથી ક્યારેક અરિત થાય છે પણ તે અશુભકર્મોદય, પ્રાયઃ ભયાદિ પ્રસંગોમાં યોગ્ય ઉપાયોથી દૂર કરી શકાય છે. ૪૬
सरणं भए उवाओ, रोगे किरिया विसम्मि मंतो त्ति । एए वि पावकम्मो લવમમેયા ૩ તત્તળ ॥ ૪૭ ॥
-
ભયમાં અન્યથી દુઃખ ઉત્પન્ન થવાની શક્યતા હોય ત્યારે સમર્થ વ્યક્તિનું શરણ સ્વીકારવું. રોગની ઉત્પત્તિમાં તેને યોગ્ય ચિકિત્સા કરવી અને સ્થાવર કે જંગમ વિષની અસર વખતે મંત્રોચ્ચાર એ જ તેના નાશનો સરળ ઉપાય છે કારણ તે શરણાદિ પરમાર્થથી ભય