________________
विभागद्वार (मूल), १३. गणनाद्वार
१२५
ततः पञ्चाशतो ऽसंख्यगुणितास्तु यावत् पञ्चविंशतिः । पञ्चविंशतः आरब्धाः संख्यगुणा भवन्त्येकान्ताः ॥११० ॥ द्वारम् ॥
(टी०) "अट्ठसय" गाहा ॥ गणणाए अट्ठसयसिद्धा थोवा, सत्तहिगसयसिद्धा अणंतगुणा, एवं परिहायंतं अणंतगुणवड्डिए सपयाओ जाव पण्णास त्ति । संपयं - चउत्थभागो उवरि भण्णिहिइ त्ति गाथार्थः ॥ १०९ ॥ "तत्तो" गाहा ॥ तत्तो पण्णासाओ आरब्भ असंखगुणवुड्डि णेयव्वा । कहं ? अउणपण्णाससिद्धा असंखेज्जगुणा, एवं जाव पणुवीसा । पच्छद्धं कंठमिति गाहत्थो ॥ ११० ॥ गतं गणणादारं ॥ भङ्गयाऽल्पबहुत्वविशेषख्यापनार्थं स्थानाल्पबहुत्वद्वारमाह
(અનુ.) ગણના દ્વારથી અલ્પબદુત્વ – એમાં એકસો આઠ સિદ્ધો એક સમયમાં થાય તે અલ્પ છે, તેનાથી એકસો સાત સિદ્ધો અનંતગુણા છે. આમ, ઘટતા-ઘટતા અનંતગુણવૃદ્ધિથી સ્વપદથી પચ્ચાસ સુધી
Aai. ४वे. ७५२ योथो माग वाशे. ॥ १०८ ॥ त्या२५॥६ પચાસથી માંડીને અસંખ્યગુણ વૃદ્ધિ થાય છે તેમ જાણવું. તે કઈ રીતે? ઓગણ પચાસ એક સમયમાં સિદ્ધો અસંખ્યગુણા છે આ રીતે પચ્ચીસ સુધી જાણવું. અર્થાત્ એક સમયમાં પચ્ચીસ સુધીની સંખ્યા જાણવી. આ ગાથાનો ઉત્તરાર્ધ સરળ છે. તે પચ્ચીસથી માંડીને એક સિદ્ધ સુધી અનુક્રમે સંખ્યગુણ વૃદ્ધિથી જાણવા. અર્થાત્ પચ્ચીસથી એક સુધી अनुभ संध्यागु-२ वधे छ. ॥ ११० ॥ ना द्वार पूरे थयुं ॥ હવે, ભંગીથી અલ્પબદુત્વ વિશેષ જણાવવા માટે સૌપ્રથમ સ્થાન અલ્પબદુત્વ જણાવે છે. १. गणनयाऽष्टशतसिद्धाः स्तोकाः, सप्ताधिकशतसिद्धा अनंतगुणाः, एवं परिहीयन्तेऽनन्तगुणवृद्ध्या स्वपदाद् यावत्पञ्चाशदिति । सांप्रतं - चतुर्थभाग उपरि भणिष्यते इति । २. ततः पञ्चाशत आरभ्यासंख्यगुणवृदिर्घातव्या । कथं ? एकोनपञ्चाशसिद्धा असंख्येयगुणाः, एवं यावत् पञ्चविंशतिः । पश्चाधं कण्ठ्यमिति गाथार्थः । ३. 'मार्गणा' ग-घ-ङ। पातासंपा।