________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
___अनुयोगद्वारसूत्रे तया-सामायिकं कतिविधम् ? इत्यपि वक्तव्यम् ।
यथा-सम्यक्षसामायिकं श्रुतसामायिकं चारित्रसामायिकं चेति त्रिविधम् । तत्र-सम्यक्त्वसामायिकम् - औपशमिकक्षायिकक्षायोपशभिकभेदात् त्रिविधम् । श्रुतसामायिकमपि सूत्रार्थतदुभयभेदेन त्रिविधम् । चारित्रसामायिकं च अगारसामायिकान गारसामायिकभेदेन द्विविधम् । तत्र अगारसामायिकम् देशविरति सामायिकम् । अनगारसामायिकम् सर्वविरतिसामायिकमिति । तदुक्तम्
सामाइयं पि तिविहं, सम्मत्सुयं तहा चरित्तं च । दुविहं चेव चरितं, अगारमणगारियं चेव । २३॥ तिविहं सुयसामाइय, मुत्ते अत्थे य तदुभए चेव ।
उपसमिय खइय ख भोव-समियं तिविहं च सम्मत्तं ॥२४॥ है। तथा-'सामायिक कितने प्रकार का होता है ?' यह भी कहना चाहिये-जैसे इस द्वार में यह प्रकट किया जाता है कि-सामायिक, सम्यक्त्व सामायिक श्रुतसामायिक, और चारित्र सामायिक इस प्रकार से तीन प्रकार का होता है। इसमें औरशमिक, क्षायिक और क्षायो. पशमिक के भेद से सम्यक्त्व सामायिक तीन प्रकार है। श्रुनसामायिक भी सूत्र, अर्थ और सूत्रार्थ के भेद से तीन प्रकार का होता है। तथा जो चारित्रसामायिक है, वह अगोरसामायिक और अनगार सामायिक के भेद से दो प्रकार का होता है। इन में जो अगार सामायिक है, वह देशविरति सामायिक है और जो अनगारसामायिक है वह सर्वविरति सामायिक है। तदुक्तं 'सामाइयंपि तिविहं' इत्यादि जो છે. તથા “સામાયિક કેટલા પ્રકારનું હોય છે? આ વિષે સ્પષ્ટતા આવશ્યક છે. જેમ કે આ દ્વારમાં આ સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે કે સામાયિક, સમ્યકૃત્વ, સામાયિક, શ્રત સામાયિક, અને ચારિત્ર સામાયિક આ પ્રમાણે ત્રણે પ્રકારના હોય છે. આમાં પથમિક, ક્ષાયિક અને ક્ષાપશમિકના ભેદથી સમ્યકત્વ સામાયિક ત્રણ પ્રકારનું છે. શ્રત સામાયિક પણ સત્ર અર્થ અને સુત્રાર્થના ભેદથી ત્રણ પ્રકારનું હોય છે, તેમ જ જે ચારિત્ર સામાયિક છે તે અગાર સામાયિક અને અનગાર સામાયિકના ભેદથી બે પ્રકારનું હોય છે, આમાં જે અનગાર સામાયિક છે, તે દેશવિરતિ
For Private And Personal Use Only