________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
७३१
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र २४२ निक्षेपद्वारनिरूपणम्
'परसमो उभयं वा, सम्मदिहोस्स ससपो जेणं ।
तो सम्पज्झ यणाई, ससमयवत्तव्वया निययाई॥ छाया--परसमय उभयं वा सम्यग्दृष्टेः स्वसमयो येन ।
___ ततः सर्वाध्ययनानि स्वसमयवक्तव्यतानियतानि ॥इति। एवं चाविंशतिस्तत्रादिति विभावनी मिनि । इत्थं सभेदः समवतारो निरूपित इति सूचयितुपाह-स एप समातार इति । इत्थं सभेद उपक्रमो निरूपित इति सूचयितुमाह-स एप उपक्रम इति । इत्थं च उपक्रमनापकं प्रथमं द्वारं निरूपितमिति मुवयितुमाह-उपक्रम इ'ने प्रशमं द्वारं समाप्तमिति ॥मू० २४१॥
अथ निक्षेपद्वारं निरूपयति
मूलम्-से किं तं निक्खेवे ? निक्खेवे-तिविहे पण्णत्ते, तं जहा-ओहनिप्फपणे नामनिप्फण्णे सुत्तालावगनिप्फणे। सेकिं तं ओहनिफागे? ओहनिफाणे चउबिहे पण्णत्ते, तं जहा-अनवणे अज्झीगे आए खवणा। से किं तं अज्झयणे? अज्झयणे चउबिहे पण्णत्ते, तं जहा-णामज्झयणे ठवणज्झयणे वक्तव्यता में ही होता है । उक्त च-जिस कारण परसमय और तदुभय से ये सब सम्पदृष्टि के स्वसमय है, इसी कारण समस्त अध्ययन स्वसमय वक्तव्यता में नियत हैं । इसी प्रकार से चतुर्विशतिस्तव
आदिकों में भी समवतार का विचार कर लेना चाहिये। इस प्रकार सभेदसमवतार का वर्णन किया इसके वर्णन होने पर सभेद उपक्रम का वर्णन पूर्ण हो जाता है । इस प्रकार उपक्रम नामक इस प्रथम द्वार का वर्णन समाप्त हो चुका । यही बात सूत्रकारने (से तं उवक्कमे उव. क्कम इइ पढमं दारं) इस सूत्र पाठ द्वारा प्रदर्शित की है ॥ सू० २४१॥ જે કારણથી પરસમય અને તદુભાય આ બધા સભ્યર્દષ્ટિના સ્વસમય છે તે કારણથી જ સમસ્ત અધ્યયન સ્વસમય વકતવ્યતામાં નિયત છે –આ પ્રમાણે ચતુર્વિશતિ સ્તવ અદિકમાં પણ સમવતાર વિષે વિચાર કરી લે જોઈએ આ પ્રમાણે સભેટ સમવતારનું વર્ણન કરવામાં આવેલ છે, આ વર્ણનથી સભેદ ઉપકમનું વર્ણન પણ પૂર્ણ થઈ જાય છે. આ પ્રમાણે ઉપ
मनाम मा प्रथमदानु वन समाप्त युछे. मेवात सूत्र (से त उसकमे उवक्कम इइ पढमदार) मा सूत्र 48 43 प्रहशत री छ ।सू. २४१॥
For Private And Personal Use Only
