________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२५४
अनुयोगद्वारसूत्र तहि अतः परं किं भवति ? इत्याह-अतः परमोपमिकः प्रवर्तते । अतः परं सर्व मोपमिकं परोपमादिरूपं बोध्यमिति भावः ॥ सू० २०३ ॥
सम्प्रत्यौपमिकमेव निरूपयति___ मूलम्-से किं तं ओवमिए ? ओवमिए दुविहे पण्णत्ते, तं जहा-पलिओवमे य सागरोवमे य। से कि तं पलिओवमे ? पलिओवमे-तिविहे पण्णत्ते, तं जहा-उद्धारपलिओवमे अद्धा____ भावार्थ-जिस प्रकार व्यवहार गणित में इकाई से दहाई, दहाई से सैकडा आदि राशि उत्पन्न होती है-उसी प्रकार असंख्यात समय की एक आवलि का संख्यात आवलिका का एक उच्छासनिश्वास जिसका दूसरा नाम प्राण है उत्पन्न होता है। सात प्राणों का एक स्तोक होता है इसी प्रकार से आगे भी उपर्युक्त क्रमानुसार जानना चाहिये। इस गिनती में अंकस्थान कितने होते हैं ? यह इस प्रकार है-७५८२६३२५३०७३०१०२४११५७९७३५६९९७५६९६ ४८६२१८९६,६८४८०८०८१८३२७६ यहीं तक गिनती का विषय है। इसके बाद गिनती का विषय नहीं है । पल्योपम आदि उपमान प्रमाणों से फिर आगे का विषय स्पष्ट किया जाता है ।।सू०२०३।।
ભાવાર્થજેમ વ્યવહાર ગણિતમાં એકમથી દશક, દશકથી સંકડા વગેરે શશિ હોય છે, તેમજ અસંખ્યાત સમયની એક આવલિકા સંખ્યાત, આવલિકાને એક ઉચ્છવાસ, નિઃશ્વાસ, જેમનું બીજું નામ પ્રાણ છે તે ઉત્પન્ન થાય છે સાત પ્રાણેને એક સ્તક હોય છે, આ પ્રમાણે આગળ પણ ઉપસ્તકમાનુસાર જાણી લેવું જોઈએ આ ગણત્રીમાં અંક સ્થાને કેટલાં હોય છે? એ વાત નીચે મૂકેલા અંકથી સમજી લેવી. ૭૫૮૨૬૩૨૫૩૦૭૬૦૧૦૨૪ ११५७६७३५६६६७५१८६४०६२१८६१९८४८८०१८३२८६ गत्री मही સુધી જ છે અને અહીં સુધી જ ગણત્રીને વિષય છે. આ પછી ગણત્રીને વિષય નથી પાપમાદિ ઉપમાન પ્રમાણેથી પછીના વિષયનું સ્પષ્ટીકરણ ४२वामा मा छ, ॥२०२०
For Private And Personal Use Only
