Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र १९६ नैरयिकाणां शरीरावगाहनानिरूपणम् १६५ प्रमाण है । सूत्रकार ने जो सामान्य रूप से और विशेषरूप से दोनों प्रकार की अवगाहना का प्रमाण जघन्य और उत्कृष्ट का कहा है वह सुज्ञेय होने के कारण टीका में व्याख्यात नहीं किया है। उत्कृष्ट अवगाहना सातों पृथिवियों में अपने २ अन्तिम प्रस्तरों में होती है । भवधारणीय अवगाहना का जो उत्कृष्ट प्रमाण होता है उससे दूनो प्रमाण सर्वत्र उत्तरवैक्रिय अवगाहना का होता है - ऐसा जानना चाहिए। इस प्रकार नारक जीवों की शरीरावगाहना का प्रमाण कहकर अब सूत्रकार असुर आदिकों की शरीरावगाहना का प्रमाण कहते हैं - (असुरकुमाराणं भंते ! के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता )
प्रश्न - हे भदन्त ! असुरकुमार देवों की शरीरावगाहना कितनी है ? उत्तर - (गोयमा ! ) हे गौतम ! (दुबिहा पण्णत्ता ) यहाँ शरीरावगाहना दो प्रकार की प्राप्त हुई है - ( जहां वे प्रकार ये हैं- (भवधारणिज्जाय उत्तर वे उच्चियाय ) एक भगवारणीय और दूसरा उत्तरवैकिय । (तत्थ णं जा सा भवधारणिजा सा जहणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइ भागं उक्कोसेणं सत्त रयणीओ) इनमें जो भवधारणीय अवगाहना है वह जघन्य से वहां पर अंगुल के असंख्यातवें भागप्रमाण है, और
ધનુષ પ્રમાણ છે. સૂત્રકારે જે સામાન્ય રૂપથી અને વિશેષ રૂપથી અને પ્રકારની અવગાહનાનું પ્રમાણ જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ કહ્યું છે તે સુજ્ઞેય ઢાવાથી ટીકામાં ચવામાં આવ્યું નથી ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના સાતેસાત પૃથિવીએમાં પોતપોતાના અ ંતિમ પ્રસ્તરામાં હોય છે ભવધારણીય અવગાહનાનુ` જે ઉત્કૃષ્ટ પ્રમાણુ હાય છે તેના કરતાં બમણુ' પ્રમાણુ સત્ર ઉત્તરવૈક્રિયઅવગાહનાનું હૅ:ય છે એમ જાણવુ. જોઈએ આ પ્રમાણે નારક જીવાની શરીરાવગાહનાનું પ્રમાણુ કહીને હવે સૂત્રકાર અસુરકુમાર વગેરેની શરીરાવગાડુનાનું પ્રમાણ કહે છે.
(असुरकुमाराणं मंते ! के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता )
પ્રશ્ન-૩ ભદત ! અસુરકુમાર દેવાની શરીરાવગાહના કેટલી કહી છે ? उत्तर- (गोयमा !) हे गौतम ( दुबिहा पण्णत्ता) मड़ी शरीरावगाडेना मे अहारनी अज्ञप्त थयेस हे (तंजहा) ते प्रहारो आप्रमाणे छे. (भवधार णिज्जा य उतरवेउब्विया च) = लवधारणीय ने मील उत्तरवैस्य (तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहष्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं उक्कोसेणं सत्त रयणीओ) આમાં જે ભવધારણીય અવગાહના છે, તે જન્યથી ત્યાં અંગુલના અસ’ખ્યા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020967 |
| Book Title | Anuyogdwar Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 928 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_anuyogdwar |
| File Size | 21 MB |