________________
167
રહેનારી બને છે. સાવ મરવા પડેલી ક્રિયાઓફરીથી આગમશક્તિને અમૃતશક્તિ સમાન ગણી છે. જોશભેર થવા માંડવાથી આજીવન ટકી જવાદ્વારા આ જ્ઞાન-આગમ-શ્રુતશક્તિના સમાવેશઅમર બની જાય છે, અને વર્ષોલ્લાસ-જોમ- પૂર્વકની થતી બધી પ્રવૃત્તિઓ શુભાનુબંધવાળી ઉત્સાહ વિના થતી હોવાથી માંદલી બનેલી બને છે. આ શુભાનુબંધોના પ્રભાવે પરભવમાં ક્રિયાઓ આગમની જાણકારીના બળપર જ્યારે ફરીથી સામગ્રી મળે છે, ત્યારે સાથે સન્મતિ વીર્યોલ્લાસથી સભર બને છે. તેથી તંદુરસ્ત બને છે. પણ મળે છે. આ સન્મતિ આત્માને ફરીથી
આગમિકશાન વિના ધર્મ કરવા છતાં અનેક મોક્ષમાર્ગપર જોડે છે. આ શુભાનુબંધ પરંપરાએ પ્રકારના ભય-શંકા- ભ્રમ ઊભા થતાં હતા. મોક્ષજનક બને છે. તેથી શુભાનુબંધ અને તેમાં આગમજ્ઞાન મળવાથી આ બધા દૂર થાય છે. અને કારણભૂત જ્ઞાનપૂર્વકની ક્રિયા મોક્ષના અંગ= ભયવગેરેના કારણે જ ઉદ્ ભવતી દીનતા- કારણભૂત બને છે. અહીં શ્રુતશક્તિ શુભાનુબંધઉન્માર્ગિતા, ખિન્નતાઓ પણ દૂર થાય છે. આમ વાળી ક્રિયામાં કારણભૂત છે એનહીં ભૂલવું, કેમકે થવામાં કારણ એ છે, કે આગમજ્ઞાનથી પૂત થયા મૃતશક્તિથી ભાવિત આત્મા પ્રત્યેક શુભાનુષ્ઠાનમાં પહેલા પુડ્ઝળપર-માનેલા મનગમતા ધન- તદનુરૂપ શુભભાવોને જોડે છે. અને ભાવ અનુબંધમાં સાધનવગેરે ભોગપભોગના સાધનો પર મમતા- કારણભૂત છે. અહીં આ મુત્સંગ બનનારા આસક્તિઓ ઊભી થઈ હતી. આ પુળમમતાના અનુબંધને તાત્ત્વિક શુભાનુબંધ એમાટે કહ્યો છે, કારણે જીવ પુદ્ગળભાનમાં હતો, આત્મદષ્ટિએ કે શ્રુતશક્તિના સમાવેશ વિના પણ જ્યારે જીવ બેભાન હતો. જેને પોતાનું ભાન નથી તે બેભાન શુભક્યિા કરે છે, ત્યારે તેમાં કોઈને કોઈ પ્રકારનો કહેવાય. જેને આત્માનું ભાન નથી, તે બધાબેભાન ભાવ જોડાયેલો હોય છે. પણ તે આગમપૂર્વકનો છે. આગમશક્તિ આત્મજ્ઞાન કરાવવાદ્વારા આત્માને ન હોવાથી જેવો આગમમાં કહ્યો છે, તેવો નથી ભાનમાં લાવે છે. પુદ્ગળની મમતા છોડાવે છે. હોતો. અજ્ઞાનવાસિત, સંજ્ઞાવાસિત અને ક્યાયઅત્યંત હિતકર પુરુષ આપ્તપુરુષ કહેવાય. આ વાસિત હોવાથી તે ભાવો સ્વયં અશુભ છે. તેથી એ આપ્તપુરુષની વાણી આગમ છે. આપણા ભાવોના કારણે જે અનુબંધો ઊભા થાય છે, તે પરમાસપુરુષ ભગવાન મહાવીરસ્વામીની વાણી પણ અશુભબને છે. પરિણામે મોક્ષહેતુક ક્રિયાઓથી પરમ આગમભૂત છે. એ ભગવાને કહ્યું છે ‘એગે પણ પરંપરાએ મોક્ષ પ્રાપ્ત થતો નથી. તેથી એ આયા” “એગો મે સાસઓ અપ્પા આત્મા એક અનુબંધો અને તેમાં કારણભૂત અશુભ ભાવો છે. મારો એક આત્મા જ શાશ્વત છે, બાકી બધા તાત્ત્વિક નથી. ત્યારે શ્રુતશક્તિ ભળવાથી થતાં બાહ્યભાવો છે, અશાશ્વત છે. મારા આત્મા સાથે ભાવો અને અનુબંધો મોક્ષાંગ બને છે. માટે કોઈ લેવા દેવા ધરાવતા નથી. તેથી એ બધાપર શુભાનુબંધ છે અને તાત્ત્વિક છે. મમતા રાખવામાં મારે મારું ગુમાવવાનું છે ઇત્યાદિ સંમોહરમુનિ, વૅન્તિપરિશુદ્ધિતા જ્ઞાન આ આગમથી પ્રાપ્ત થાય છે. આ આગમ- નિર્વાણાિશુ, પ્રવાતીતાર્થ વિનામૂiારદા શક્તિ-જ્ઞાનશક્તિ છે. આના પ્રભાવે પુગળપરની સંદરમુનિ-પુનર્યથોવિતાસંમોહેંમમતા ટળવાથી એ મમતાસાથે જોડાયેલા ભય- નિવધનાનિ તુ અનિતારિણતિ-કારત, શંકા-ભ્રમ-દીનતા વગેરે પણ ટળી જાય છે. માટે પરિપાવિશેન કિમિટ્યાદ-નિર્વાઇપલાન્યા