________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વસ્તુનું મહત્વ, રીતનું નહિ)
(૯૫
ત્યારે, પૂછો,
વાતો,આ શાસ્ત્રોના પદાર્થ તે વસ્તુ છે. રાગ એનો શાસ્ત્ર સાંભળવામાં શી અભિલાષા હોય?
જોઇએ પણ રીતના મોહમાં પડી જઈએ એટલે (૧) જગતમાં જિનવાણી મળવી અતિ દુર્લભ
ભગવતી સૂત્ર' સંભળાવે છે પણ મઝા આવતી નથી. છે. તેથી આ ઉત્તમ જનમમાં જિનવાણી જો સુલભ
અમુક ઢબે કહે તો ઠીક રહે !' આમ લોચા વળે છે. થઈ છે, તો એનું શ્રવણ એક ઉત્તમ કાર્ય છે, માટે એ
રીતનો મોહ ખોટો છે. દા.ત. કોઇએ સોનૈયા જ કરું.
ભેટ આપ્યા, પણ મેલા લૂગડામાં બાંધીને આપ્યા! તો (૨) પાપવચન સાંભળવાથી બચવા શાસ્ત્ર શુ આનદ ન આવે ! આપવાના રાત ગમે તેવા, પણ સાંભળવાનું રાખું.
આપ્યું શું ? સોનૈયા ! વહેવારમાં જુઓ, શરીર (૩) સાંભળીને સુજ્ઞાન-સુજાણ-સુબુદ્ધ બનાય,
ઢાંકવામાં વસ્તુનો મોહ રાખે તો ઓછા ખર્ચમાં પતે. અને પશુ કે અનાર્ય જેવી અજ્ઞાનતા-મૂઢતા ટળે, માટે
પણ રીતનો મોહ રાખે એટલે ફેસનેબલ કપડાં સાંભળું.
જોઈએ ! શાક લાવવા બે આના ન મળતા હોય, પણ (૪) જિનવાણી સાંભળતાં ભરચક પાપ કર્મક્ષય
કપડાં ઈસ્ત્રીટાઇટ કરવામાં ચાર આના પહોંચે. ઝવેરી થાય માટે સાંભળું.
જો ઘરાકની રીતના મોહમાં પડે તો પોતાનું ગુમાવી
બેસે. એ ઘરાકના કપડાં ન જુએ ! એ તો એનામાં (૫) સાંભળવાથી હિતાહિત, હેયોપાદેય, કર્તવ્યાકર્તવ્ય જાણવા મળે; તો તે પ્રમાણે જીવન જીવી
શાહુકારનું Æય છે કે ચોરનું, તે જુએ! શકાય માટે સાંભળું.
કલ્પસૂત્રમાં રસ કેમ નથી પડતો? શ્રોતાના આ ગુણો કેળવી શાસ્ત્રતત્ત્વ કે
એટલા માટે કે રીતનો મોહ પેસી ગયો છે માટે. હિતશિક્ષા સાંભળતા રહેવાય, તો જ્ઞાન વધતાં વધતાં નહિતર કલ્પસૂત્રમાં વસ્તુ કેમ છે? ડહાપણ હોય તો શ્રદ્ધા ય વધતી ચાલે અને એમ કરતાં કરતાં મોહનું વસ્તુના ખપી બનો. રીતની અપેક્ષાએ જોવા જાઓ જોર ખલાસ થઈ જાય, ને શાસ્ત્રયોગમાં જરૂરી
તો વેશ્યા ચઢી જાય, ને વસ્તુની અપેક્ષાએ જોવા સંપ્રત્યયાત્મક શ્રદ્ધા તથા પટબોધ તરફ આગળ જાઓ તો સંતી ચઢી જાય, આજનું જગત વિનાશ માર્ગે વધાય.
ચઢી ગયું હોય તો તે રીતના મોહના કારણે. ઘેર ઘેર શ્રવણ અંગે આ પણ એક જરૂરી વસ્તુ છે કે,
ફેમિલી ડોકટર થઈ ગયા! પણ ફેમિલી ગુરુનહીં! રીતના મોહ કરતાં વસ્તુનો મોહ રાખવો. કોણે ફેમિલી ડોકટર ઘાલ્યા?
વ્યાખ્યાન-શ્રવણ એ ઘર્મવસ્તુ જ સાંભળવાના રીતના મોહે. તે એટલે સુધી ખાનપાનમાં તો ધોરણથી કરવાનું છે. ત્યાં વ્યાખ્યાનની રીત નથી રીતનો મોહ ખરો, પણ દવા ખાવામાય રીતનો મોહ ! જોવાની. સબુદ્ધિ આ, કે “તત્વવસ્તુ-ધર્મવસ્તુ રીતના મોહમાં આજની નવી પ્રજા વિપત્તિના માર્ગે જોવાય, કહેવાની રીત ન જોવાય.” પણ આજે તો ચઢી ગઈ છે. જીવનમાં નિરોગી ખોરાક, સાદા વસ્ત્રો, કહેશે કે, “વસ્તુ તો સારી છે. ગ્રન્થ ભગવતીસૂત્રનો સાદું ઘર, કલ્યાણ મિત્રો, સદ્ગુરુ સેવા, દેવાધિદેવની છે. પણ વકતાની વ્યાખ્યાન-શૈલી ચમકદાર નથી, ભકિત વગેરે વસ્તુની જરૂર છે. રીતની ખટપટમાં કહેવાની રીત આકર્ષક નથી.'
પડવાથી આખીય સ્થિતિ બગડે છે. પછી તો કેમકે ? “અરે ભલા માણસ ! આત્મહિતને વસ્તુ સાથે
તો કે “ખોરાક આવી રીતનો જોઈએ, ...વસ્ત્રો આ સંબંધ છે, રીતને શું જુએ છે ? રીતના મોહ કરતાં પ્રકારના, •••૧ર
પ્રકારનાં,...ઘર આવી સ્ટાઇલનું.... મિત્રો આવી વસ્તુનો મોહ કર. “વસ્તુ’ શું? શાસ્ત્ર કહેલી ધર્મની પદ્ધતિના, ગુરુ આ રીતનું બોલનારા જોઇએ.' વાતો,-માર્ગોનુસારિતાના ગુણોથી ક્ષપકશ્રેણિ સુધીની
શ્રી મણિ ચીની આવા તો અજ્ઞાન ચાલે છે. મિત્રની વસ્તુની બદલે
આવા તો અજ્ઞાન ચાલ
For Private and Personal Use Only