Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
748
तुलसी शब्द-कोश
बिलगु : बिलग + कए० । अलगाव, अन्यथाभाव, भेदभाव । 'बिलगु न मानब तात । '
मा० २.६७
बिलच्छन : वि० (सं० विलक्षण ) । विचित्र, लक्षणों (चिह्नों) से अज्ञेय, विविक्त या अलग | ‘अनुराग सो निज रूप जो जग तें बिलच्छन देखिए ।' विन० १३६.११
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
बिपत: वकृ०पु० । विलाप करते, रोते-चिल्लाते, झोंखते । 'बिलपत नृपहि भयउ भिनुसारा ।' मा० २.३७.५
बिलपति : वकृ० स्त्री० । रोती-चिल्लाती । 'बिलपति अति कुररी की नाई ।' मा०
३.३१.३
बिल : आ०प्र० । रोते-चिल्लाते हैं । 'एहि बिधि बिलर्पाहि पुर नर नारीं ।' मा० २.५१.४
बिलपाता : बिलंपत । विलाप करते हुए । 'खर दूषन पहि गइ बिलपाता ।' मा०
३.१८.२
बिलपि: पूकृ० । विलाप करके = रो-चिल्ला कर । 'बहु बिधि बिलपि चरन लपटानी ।' मा० २५७.६
बिलमु : आ० - आज्ञा - मए० (सं० विलम्बस्व > प्रा० बिलंब > अ० बिलंबु ) । तू रुक, विराम कर । 'बिलम् न छिन छिन छाहैं ।' विन० ६५.५ बिलात : वकृ०पु० । ब्याकुल होता होते । 'नाम ले चिलात बिललात अकुलात अति ।' कवि० ५.१५ ( लल विलासे धातु से - बिलास-हीनता अनुभव करतेमूल अर्थ है ) ।
'बिलस, बिलसई : आ० प्र० (सं० विलसति > प्रा० विलसइ) । विलास करता है, भोगता है । 'सुख बिलसइ नित नरनाहु ।' दो० ५२१
बिलसत: वकृ०पु० । लहराते, उल्लास लेते । 'बिलसत बेतस ।' मा० २.३२५.३ बिलसति : वक्र०स्त्री० । हुलसती + लहराती । 'बिबिध बाहिनी बिलसति ।'
For Private and Personal Use Only
-
बर० ४२
बिलर्स : बिलसइ | 'अजहूं बिलसे बर बंधु बंधू जो ।' कवि ७ ५ बिर्लाहि : बिल में । 'ब्याल न बिर्लाहि समाइ ।' दो० ३३४ बिलाई : सं०स्त्री० (सं० विडाली ) । मार्जारी, बिल्ली । मा० ३.२३.७ बिलाप : सं०पु० (सं० विलाम्) । रोना-चिल्लाना, झींखना । मा० २.५७.७ बिला : बिलाप + ए० । करुण प्रलाप । 'करि बिलापु रोदति ।' मा० १.६६ बिलास, सा: सं०पु० (सं० विलास ) । (१) क्रीडा, लास्य, नर्तन । 'उनमा बीचि
बिलास मनोरम ।' मा० १.३७.३ ( २ ) सुखानुभव | 'करहिं बिबिध बिधि भोगबिलासा ।' मा० १.१०३.५ (३) प्रकाश, चमक । 'सत सुरेस सम बिभव बिलासा । मा० १.१३०.३ (४) भङ्गिमा । ' भृकुटि बिलास जासु जग होई ।'
| SR No. | 020840 |
| Book Title | Tulsi Shabda Kosh Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bacchulal Avasthi |
| Publisher | Books and Books |
| Publication Year | 1991 |
| Total Pages | 612 |
| Language | Hindi |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 13 MB |