Tulsi Shabda Kosh Part 01

SR No.: 020839
Original Sutra Author: N/A
Author: Bacchulal Avasthi
Publisher: Books and Books
Publication Year: 1991
Total Pages: 564
Language: Hindi
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 70

58
तुलसी शब्द-कोश
असीस : सं० [स्त्री० (सं० आशिष् > प्रा० आसीस) । शुभाशंसा, ( किसी के प्रति )
मङ्गलकामना, आशीर्वाद । मा० २.५२.२
असोसत : वकृ० पु० । असीस देता, देते । गी० १.२.२२ असोसन : भकृ० अव्यय । आशीर्वाद देने ।
'लागीं असीसन राम-सीतहि ।' गी०
७.१८.४
प्रसीसह : आ० प्रब० । अशीर्वाद देते हैं, असीसते हैं । 'नाऊ बारी भाट....... असी सहि ।' मा० १.३१ε
असीसा : असीस । मा० १.२६२.५
असोसें : असीस + बहु० । 'मनभावती असीसें पाईं ।' मा० १.३०८.६
1
असुचि : वि० (सं० अशुचि ) । अपवित्र, कलुष, मलिन, तेजोहीन । 'निसिबासर रुचि पाप असुचि मन ।' विन० १४०. १
असुन : वि० । (१) जिसे सूझता न हो = दृष्टिहीन ( २ ) जो वस्तु सूझती न हो = अदृश्य । (३) अशुद्ध । 'तेरे ही सुझाए सूझे, असुझ सुझाउ सो ।' विन०
१०२.५
असुद्ध : ( शुद्ध का विलोम ) जिसमें विजातीय मिश्रण हो, अपवित्र, सकलुष, मलिन । दो० ३३०
अम: सं०+ वि० (सं० अशुभ) । (१) तीन प्रकार के कर्मों- शुभ, अशुभ तथा मिश्र में से अन्यतम, पापकर्म तथा पापफल । 'जो सुभ असुभ सकल फल दाता ।' मा० २.२८२.४ (२) अशकुन । 'असुभ होन लागे तब नाना ।' मा० ६. १०२.७ (३) मलिन, विकृत । 'सुभ अरु असुभ सलिल सब बहई ।' मा० १.६६.७ (४) मङ्गल, कल्याण | 'बोली असुभ भरी सुभ छूछी ।" मा० २. ३८.८ (५) अभव्य । 'असुभ रूप श्रुति नामा हीनी ।' मा० ३.१८.६ असुर : (सुर का विलोम ) । दैत्य, दानव, राक्षस । मा० १.१८.३
असुराधिप: असुरों का राजा ( जालन्धर) । मा० १.१२३.७ असुरारी: (सं० असुरारि ) । असुरों का शत्रु, असुर नाशक । मा० १.५१.२
असुरु : असुर + कए । मा० १.१०३७
असेष, षा : अशेष । मा० १.१८६ छं०
असली : वि० [स्त्री० (सं० अशैली ? शीलाज्जाता शैली) । शील-हीन, दुःशीलता
से जनित, अनुचित । 'मैं सुनीं बातें असैली जो कहीं निसिचर नीच ।' गी० ५.६.२ असैले: वि० पुं० ब ० (सं० अशैलाः-शीले साधवः शैलाः) शीलरहित, उदण्ड, निर्मिर्याद । 'अबुध असैले मन मैले महिपाल भए ।' गी० १.७३.५ असोक, का : सं०+ वि० पु० (सं० अशोक) । (१) वृक्ष विशेष । 'बन असोक यहाँ राखत भयऊ ।' मा० ३.२६.२६ ( २ ) शोक रहित । 'राज बिभीषन देव