________________
तुलसी शब्द-कोश
21
अधिभौतिक : (दो आधिभूत) वि० (सं० आधिभौतिक)। प्राणियों तथा भूत
प्रेत आदि से मिलने वाला। 'अधिभौतिक बाधा भई ते किंकर तोरे ।' वि० ८.३ संख्या में तीन प्रकार के दुःख गिनाये गये हैं-(१) आध्यात्मिक
(2) आधिदैविक तथा (३) आधिभोतिका दे० भिविधाति । अधिवास : सं० पु० (सं०)। अधिष्ठान, पूर्ण आधार। 'सर्वभूताधिवासं ।' ___ मा० ७.१०८.१४ अधीन : वि० (सं०) आश्रित, वशीभूत । मा० २.२६३.५ अधीना : अधीन । मा० १.१५१.६ अधीर : वि० (सं०) धैर्यहीन। मा० २.१६१ अधीरा : अधीर । मा० २.७०.२ आधीश : वि० पु० (सं०) ईश्वर, स्वामी । मा० ५ श्लो० ३ अनंग : अनंग । मा० १.१०८.७ अन : (१) अव्यय (सं० न>प्रा० अण) । दे० अनइच्छित आदि ।
(२) वि० सं० अन्य>प्रा० अण्ण) अपर, इतर । 'चातक बतियां ना रुची
अनजल सींचे रूख ।' दो० ३१० अनंग : सं० पुं० (सं० अनङ्ग-अनङ्ग रहित) कामदेव । मा० ७.११.८ अनंगा : अनंग । मा० १.२८५.४ अनंगु : अनंग+कए । 'होइहि नामु अनंगु ।' मा० १.८७ अनंत, ता : (१) वि० (सं० अनन्त) अन्तहीन, असीम, अप्रमेय+असंख्य,
अपरिमेय । 'राम अनन्त आनंत गन ।' मा० १.३३ (२) सं० पुं० । शेषनाग तथा शेषावतार लक्ष्मण । 'क्रोधवंत तब भयउ
अनंता।' मा० ६.५४.४ अनंद, दा : सं० पुं० (सं० आनन्द) आह्लाद । मा० १.४०.८ अनंदित : वि० (सं० आनन्दित) आह्लादित, सुखी । 'खगमृग बृद आनंदित रहहीं।'
मा० ३.१४.३ अनंदु, दू : आनंद+कए । एकमात्र आनन्द, अद्वितीय आह्लाद । 'उर अनंदु
अधिकान ।' मा० २०५१ अनंदे : भू० कृ० वि० पुं० बहु० (सं० आनन्दित>प्रा० आणंदिय) सुखी हुए।
'तब मयना हिमवंतु अनंदे ।' मा० १.६६ १ अन-अहिबातु : अहिवात के विपरीत=विधवात्व । मा० २.२५.७ अनइच्छित : अनचाहा, अनचाहे, । मा० ७.११६.४