________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮
सूतासूत्रे
---
तो मातुरुदरात्, 'अंड वेगया जजयंति पोषं वेगवा जगवति' इमें के जनयन्ति पोतमेके जनयन्ति, अवाजा मत्स्यादयः पोतनाथाऽन्ये व्यवहिते, अण्डमुद्भिद्य निर्गच्छन्तः केचन स्त्रीभावमासादयन्ति पुत्रं नपुंसकत्वमन्ये, 'ते जीवा डहरा समाणा आउसिणेहमाहारे ति' ते जीवाः दहरा:-बालभावमापन्नाः सन्तः अयं स्नेहमाहारयन्ति । यावद् चाल्यं प्राप्ताः जलस्ने वा मुग्भुञ्जाना एत्र शरीरं पुष्णन्ति 'आणुपुब्वेगं घुडू' आनुपूर्व्येण क्रमशः वृद्राः - क्रमशो वाल्यमति क्रामन्तः, 'कार्य तस्थावरे य पाणे' वनस्पतिकार्य सस्थावरांच प्राणानाहारयन्ति, ते जीवा जवरा : 'आदरें 'ति पुढविसरीरं जात्र संतं' पृथिवीशरीरं यात्रस्यात् पृथिव्यादीनां शरीरं भुक्त्वा स्वरूपे परिणमयन्ति 'अरे वि य णं' अपरा
सूत्र के अनुसार समझ लेना चाहिए। यावत् गर्भ में स्थित वह जीव माता के द्वारा किये हुए आहार के रस को एकदेश से ग्रहण करता है । वह अपने कर्मों का फल भोगने के लिए जलचर तिर्यंचों में जन्म लेता है। गर्भ में अनुक्रम से बढ़ता हुआ और पुष्टि को प्राप्त होता हुआ वह माता के उदर से बाहर निकलता है । कोई अण्डज होता है, कोई पोनज होता है । अण्डे के फटने पर जे जीव उससे बाहर आते हैं, उनमें कोई स्त्री, कोई पुरुष और कोई नपुंसक होते हैं। वे जब तक बालभाव अर्थात् बाल्यावस्था में रहते हैं तब तक जल के स्नेह का आहार करते हैं और अपने शरीर को पुष्ट करते हैं। जब अनुक्रम से बड़े होते हैं तो वनस्पतिकाय का तथा प्रस एवं स्थावर प्राणियों का • કહ્યા પ્રમાણે સમજી લેવું. યાવતુ ગર્ભમાં રહેલ તે જીવ માતાએ કરેલા આહારના રસનું એક દેશથી ગ્રહણ કરે છે. તે પાતાના કર્મનું ફળ લાગ વવા માટે જલચર તિય ચેમાં જન્મ લે છે. ગર્ભમાં અનુક્રમથી વધતા થકા અને પુષ્ટિ મેળવતા થકા તે માતાના ઉદરમાંથી બહાર નીકળે છે. તેમાં કંઇ અંડજ–ઇંડામાંથી થવાવાળા હાય છે, તેા કેાઈ પાતજ હાય છે. ઈંડાના ફૂટવાથી જે જીવો બહાર આવે છે, તેમાં ાઈ શ્રી કાઈ પુરૂષ અને કાઇ નપુંસક હાય છે, તેઓ જ્યાં સુધી ખાવભાવ અર્થાત્ માલ્યાવસ્થામાં એટલે કે નાનપણમાં રહે છે, ત્યાં સુધી જળના સ્નેહના આહાર કરે છે, અને પાતાના શરીરને પુષ્ટ બનાવે છે. અનુક્રમથી વધતાં વધતાં જ્યારે માટ થાય છે, ત્યારે વનસ્પતિ કાયનેા તથા ત્રસ અને સ્થાવર પ્રાણિયાના આહાર કરે છે. તે પૃથ્વીકાય વિગેરેના આહાર કરીને તેને પાતાના શરીર રૂપે
1
For Private And Personal Use Only