________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
eneratori ater प्र. थु. अ. ११ मोक्षस्वरूपनिरूपणम्
૨૮૨
अन्वयार्थः -- (भूयाई च समारम्भ) भूतानि पाणिनश्च समारभ्य संरम्भसमारम्भारम्भः समुपताप्य ( तं) तम् - साधुम् ( उदिस्सा य जं कडं ) उद्दिश्य च साध्वर्थं यत् आहारादिकं कृतमुपकल्पितम् (तारिसं अन्नपानं) तारामन्नपानम् (सुसंजए न गिना) सुसंयतः- संयमयतनावान् न गृह्णीयादिति ॥ १४ ॥
टीका- 'भूवाई' भूतानि - त्रिकालवर्त्तीनि जीवजातानि 'समारम्भ' समारभ्य - संरम्भसमारम्भारम्भैः पदजीवनिकायं विराध्य, तथा 'तमुद्दिस्सा य' तं साधुमुद्दिश्य च 'जं कर्ड ' यत्कृतम् - सार्थ यत् परिकल्पितम् - आधाकर्मिकम् 'सुसंजए' सुसंयतः - संयमयतनावान् 'वारिस' तादृशम् - आधाकर्मिकम् 'अन्नपाणे' अन्नपानम् 'ण गिण्हेउजा ' न गृह्णीयात् । एवं कृते सति-संयममार्गोऽनुपालितो भवतीति । भूतानि परिपीडय साध्वर्षे वा कुतं यदन्नपानादिकम् तन्न गृह्णीयात् इति भावः ||१४||
अन्वयार्थ -- जो आहार आदि प्राणियों का आरंभ समारंभ करके या उनको परिताप पहुंचा कर तैयार किया गया है अथवा जो साधु को उद्देश्य करके बनाया गया है, उस अन्नानी आदि को संयमवान् साधु ग्रहण न करे || १४ ||
टीकार्थ - - त्रिकाल में विद्यमान रहने के कारण जीव को भूत कहते हैं। उन भूतों का आरंभ समारंभ करके अर्थात् षह्काय के जीवों की विराधना करके तथा साधु को उद्देश्य करके जो बनाया गया हो, उस आहारादि को संयमवान् साधु अंगीकार न करे । ऐसा करने से ही संयममार्ग का पालन होता है ।
आशय यह है कि साधु के लिए छहकाध के जीवों की विरोधना
અન્નયા —જે આહાર વગેરે પ્રાણિયાના આરંભ સમારંભ કરીને અથવા તેમને પીડા પહાંચાડીને તૈયાર કરવામાં આવ્યા હોય અથવા જે આહાર સાધુને ઉદ્દેશીને અનાવેલ હેાય એવા અન્નપાણીને સયમી સાધુએ ગ્રહણ ન કરવા ૫૧૪ા
ટીકા--ત્રણે કાળમાં વિદ્યમાન રહેવાના કારણે જીવને ભૂત કહેવામાં આવે છે, તે ભૂતના આરંભ સમારંભ કરીને અર્થાત્ ષટ્કાયના જીવાની વિરાધના કરીને તથા સાધુને ઉદ્દેશીને જે આહાર વિગેરે ખનાવેલ હાય તે આહાર વિગેરેને સંયમવાન સાધુ સ્વીકાર ન કરે. તેમ કરવાથી જ સયમ માનું પાલન થાય છે.
કહેવાના માશય એ છે કે સાધુના માટે છ કાયના જીવાની વિરા
For Private And Personal Use Only