________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શુક્રનીતિ પ્રસા
धर्माधर्मप्रवृत्तौ तु नृप एव हि कारणम् । स हि श्रेष्ठतमो लोके नृपत्वं यः समाप्नुयात् ॥ ४२२ ॥
ધર્મ તથા અધર્મના પ્રવર્ત્તક રાજાજ છે, આ જગતમાં જે રાનપણાને પામે છે તેનેજ ઉત્તમાત્તમ જાણવા. ૪૨૨
શુક્રનીતિની પ્રસ ંશા.
मन्वाद्यैरादृतो योऽर्थस्तदर्थो भार्गवेण वै ।
द्वाविंशतिशतं श्लोका नीतिसारे प्रकीर्तिताः ॥ ४२३ ॥
મનુ વગેરેએ જે વિષયને સ્વીકાર્યાં છે તે માનવધર્મના વિષયને શુ ક્રાચાર્યે; પણ સ્વીકાર્યો છે, આ નીતિસારમાં તે વિષયના બે હજાર ને ખસે શ્લાક મૈં કહી મતાન્યા છે. ૪૨૩
शुक्रोक्तनीतिसारं यश्चिन्तयेदनिशं सदा । व्यवहारधुरं वोढुं स शक्तो नृपतिर्भवेत् ॥ ४२४ ॥
જે રાજા શુક્રાચાર્યે કથેલા નીતિસારના વિચાર કરે છે તે રાજ્ય નિય રાજ્યના કાર્યભારની જેાંસરી ઉપાડી શકે છે. ૪૪
न कवेः सदृशा नीतिस्त्रिषु लोकेषु विद्यते ।
काव्यैव नीतिरन्या तु कुनीतिर्व्यवहारिणाम् ॥ ४२५ ॥
૫
શુક્રનીતિના જેવી નીતિ ત્રણે લાકમાં નથી-માટે શુક્રાચાર્યે કહેલી તેજ નીતિ છે, અન્ય બીજી નીતિ વ્યાવહારિક પુરૂષાને કુનીતિ થઈ પડે છે. ૪૨૫ नाश्रयन्ति च ये नातं मन्दभाग्यास्तु ते नृपाः । कानलोभाद्वा स्युर्वै नरकभाजनाः ॥ ४२६ ॥
જે રાજાએ બીકથી અથવા તેા ધનના લેાભથી નીતિમાં કહ્યા પ્રમાણે વર્તતા નથી તે મંદભાગ્ય રાજાએ નરકમાં પડે છે. ૪૨૬
इति शुक्रनीतौ चतुर्थाध्यायस्य सेनानिरूपणं नाम सप्तमं प्रकरणम् ।
For Private And Personal Use Only
