________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
श्रीस्थानाङ्गसूत्र
सानुवाद ॥५५ ॥
www.kobatirth.org
लेश्यावाळी अने ८. पक्षविशिष्ट लेश्यावाळी वर्गणा जाणवी. आनी पछी हवे सिद्धनी वर्गणा कहेवाय छे. तेमां सिद्ध वे प्रकारना छे: १ अनंतरसिद्ध अने २ परंपरसिद्ध. तेमां अनंतर सिद्धो पंदर प्रकारे छे. हवे तेओनी वर्गणानुं एकपणुं कहे छे:- 'एगा तित्थे' इत्यादिना - तेमां जेनावडे तराय छे ते तीर्थ, द्रव्यथी नदी वगेरेना सम अने निर्दोष भूमिभाग होय ते, अथवा बौद्धादिनुं प्रवचन - शासन ते द्रव्यतीर्थ. द्रव्यतीर्थपणुं, नदी वगेरेनुं अप्रधानपणुं होवाथी छे अने भावथी तवा योग्य संसारसागरने द्रव्यतीर्थवडे तरवा माटे अशक्य होवाथी तेमज आ तर्थिनुं सावद्यपणुं होवाथी अप्रधानपशुं छे. भावतीर्थ तो संघ छे, जे कारणथी ज्ञानादि भाववडे तेना ( ज्ञानादिना ) प्रतिपक्षरूप अज्ञानादिथी अने भावभूत संसारथकी तारे छे. भाष्यकार कहे छे के— जं णाणदंसणचरित्तभावओ तव्विववखभावाओ । भवभावओ य तारेइ, तेण तं भावओ तित्थं ॥१०६॥
आ गाथानो भावार्थ उपर कहेवायेल छे. अथवा त्रिषु क्रोधरूप अग्निदाहनो उपशम, लोभरूप तृष्णानो निरास अने कर्ममलने दूर करवारूप आ त्रण लक्षणमां अथवा ज्ञानादिलक्षणरूप ऋण अर्थमां जे रहे छे ते ' त्रिस्थ ' प्राकृतशैलीथी 'तित्थ' कहेवाय छे. भाष्यकार कहे छे:दाहोवसमादिसु वा,जं तिसु थियमहव दंसणाईसुं। तो तित्थं सङ्घो च्चिय, उभयं च विसेसणविसेसं ॥१०७
तीर्थ ते संघ अथवा संघ ते तीर्थ. अहिं संघ विशेष्य अने तीर्थ विशेषण अथवा तीर्थ विशेष्य अने संघ विशेषण छे, अर्थात् बन्ने विशेषण अने विशेष्यभाववाळा छे. पूर्वार्द्ध भाग उक्तार्थ छे. क्रोधरूप अग्निदाहनो उपशम आदि त्रण अर्थो
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
******
११ स्थाना
ध्ययने सिद्धभेदाः १५
५१ सूत्रम्
।। ५५ ।।