________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1432
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
शकुन्तला, सउंतला, स्त्री० दुष्यंत भार्या। [शकुन्तैः
लायते-ला घबर्थे क + टाप्] wife of
dusyant. शकुन्तिः , सगुंति, स्त्री० [शक् + उन्नि] पक्षी, bird. शकुन्तिका, सगुंतिगा, स्त्री० [शक् + उन्ति + कन् +
याप्] पक्षी, टिड्डी, झींगुर, bird. शकुलः, सगुलो, पुं० [शक्र + उलच्] मछली विशेष,
a kind of fish. शकुलादनी, सउलादणी, स्त्री० एक जड़ी-बूटी,
कटकी, कुटकी, a kind of medicinal
plant. शकुलार्भकः, सगुलब्भगो, पुं० मत्स्यडिम्भ, मछली
का बच्चा , a kind of fish. शकृत्, सकिउ, नपुं० [शक + ऋतन्] गोमय, गोबर,
ordure, • मल, विष्ठा, especially of
animals. शकत्करिन्, सकिउकरी, पुं० वत्स, बछड़ो, a calf. शकृत्करी,सकिउयरी, पुं० वत्स, बछड़ा।शकृत्करिस्तु
वत्सः स्यात् इत्यमरकोषे, a calf. शकृतद्वार, सकिउदुवारं, नपुं० मलद्वार, गुदा, the
anus. शकतपिण्डः, सकिउपिंडो, पुं० गोबर का गोला,
__lump of dung. शक्करः, सक्करो, पुं० बैल, सांड,a bull. शक्करी, सक्करी, स्त्री० [शक्कर + ङीष्], नदी,
river,. करधनी,कंदौरा, मेखला,agirdle,
zone, A woman of impure caste. शक्त, सत्त, भू०क०कृ०, [शक् + क्त], • सक्षम,
योग्य, सामर्थ, able, capable, • दृढ़, ताकतवर, समृद्धशाली, strong, mighty, • सार्थक, अभिव्यञ्जक, significant, expressive, • चतुर, प्रवीण, कुशल,clever,
intelligent. शक्तिः, सत्ति, स्त्री० [शक् + क्तिन् बल, वीर्य,
power, ability, • पराक्रम, योग्यता, धैर्य, energy of strength, • ऊर्जा, ताकत, कार्यशीलता, prowess, एकोन्यतः सम्मिलतीति याव?, भाविकी शक्तिरूदैति तावत्। तयोरथैकाकिताऽन्वये तु, शक्तिः पुनः
सा खलु मौनमेतु।।• शस्त्र विशेष, बी, भाला, कुंतल,त्रिशूल, regal power, • शब्दसंकेत, अभिधा शक्ति, power of the composition,• शक्ति नामक पुत्री,adaughter of shakti, • रचना कला, काव्यप्रतिभा, de
notation of a word. शक्तिकुण्ठनं, सत्तिकुंडणं, नपुं० शक्ति को क्षीण करना,
the deadening of a power. शक्तिग्रह, सत्तिग्गह, वि० शक्तिधारी, भाला युक्त,
apprehending the force. शक्तिग्राहक, सत्तिगाहग, वि० शब्द शक्ति को स्थापित
करने वाला, apprehending the force. शक्तिघातः,सत्तिघाअ, पुं० शक्तिघात, determing
of a word. शक्तित्रयं, सत्तितय, नपुं० राज्यशक्ति के तीन घटक,
the three constituent elements of
regal power. शक्तिधर, सत्तिहर, वि० शक्तिशाल, बलिष्ठ, pow
erful. शक्तिपाणिः, सत्तिपाण्णि, पुं० बर्छाधारी, a
spearman. शक्तिभूत, सत्तिभिउ, पुं० शक्तिधारक व्यक्ति, a ____spearman. शक्तिपूजक, सत्तिपूजग, पुं० शक्ति, the worship
___of shakti. शक्तिपूजा, सत्तिपूजा, स्त्री० शक्ति अर्चना, the wor
ship of shakti. शक्तिवैकल्यं, सत्ति-वैक्कलं,नपुं० शक्ति की क्षीणता,
बल की कमी, loss of strength. शक्तिशालिता.सत्तिसालित, वि० शक्ति युक्त,pow
erful. शक्तिहीन, सत्तिहीणं, वि० बलहीन, powerless. शक्नुसारः, सत्ताणुसारो, पुं० स्ववश, अपनी शक्ति के
अनुसार, capable of self power. शक्न, सण्ण, वि० [शक् + न] मिष्ठभाषी, प्रियवादी,
हितवादी, good speaker.. शक्य, सक्क, सं०कृ०, [शक् + यत्] संभव,
क्रियात्मक, किये जाने योग्य, समर्थ, capable,• अभिहित, प्रतिपादित, expressed, possible, practicable.
For Private and Personal Use Only