________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1136
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
मधुशेष, महुसंसं, देखो ऊपर। मधुसखः, महुसहो, पुं० कामदेव, cupid. मधुसहृदः, महुसुहिदो, पुं० कामदेव, रतिपति, cu-
pid. मधुसूदनः, महुसूयणो, पुं० नाम, विशेष, a name
Madhusudan, • भ्रमर, bee. मधुस्थानं, महुट्ठाणं, नपुं० शहद का छत्ता, bee hive. मधुहन्, महुहण, पुं० शिकारी पक्षी, a bird, •
ज्योतिषी। मधूकः, महूगो, पुं० भ्रमर, भौंरा, big bee, • महुआ,
कोहलफल, Madhuka. मधूकं, महुगं, नपुं० महुए का फूल, flower of ___. Madhuka. मधूकफलं, महुगफलं, नपुं० महुआ का फल, fruit
of Madhuka, मधूपमा, महुवमा, स्त्री० मधु सदृश, 'मधूपमं'
वाक्यमुदेति शस्यम्, like honey. मधूलः, महूलो, पुं० [मधु लाभि ला + क], रस युक्त
वृक्ष, ताड़ वृक्ष, juiceful tree. मधूली, महूली, स्त्री० आम्रतरु, mango tree. मध्य, मज्झ, वि० [मन् + यत् - नस्य ध:] बीच का,
बीच। केन्द्रीय, मध्यवर्ती। आद्यन्तयो अन्तर मध्यमुच्यते, middle, • तटस्थ, निष्पन्न, impartial, • अन्तराल, interior, • दिन का मध्य भाग, mid day,• यथार्थ, न्याय, suitable act, • मध्यभाग, मूलकेन्द्र बिन्दु, cen
tral, • कमर, कटि, hips, waist. मध्यकः, मइझगो, पुं० कटिप्रदेश, कमर, नाभिस्थान,
पेट, उदर, hips, waist. मध्यगत, मज्झगअ, वि० उदरस्थित, बीच में आया,
standing in the middle, standing in
belly. मध्यकालः, मज्झकालो, पुं० दोपहर का समय, the __middle time. मध्यक्रिया, मज्झकिरिया, स्त्री० दोपहर की क्रिया,
the middle of an eclipse. मध्यकर्णः, मज्झकण्णो, पुं० अर्धव्यास, half
round. मध्यगत, मझगअ, वि. केंद्रीय, मध्यवर्ती, stand
ing in the middle.
मध्यगत, मज्झगआ, वि० उदरस्थित, standing in
belly. मध्यगहणं, मज्झगट्ठणं, नपुं० मध्य का ग्रहण, the
middle of an elipse. मध्यदिनं, मज्झदिणं, नपुं० दोपहर, midday. मध्यदीपकं, मज्झदीवग, नपुं० दीपक अलंकार की
एक भेद, • आले में स्थित दीपक, a
Alankara, light in middle. मध्यदेशः, मज्झदेसो, पुं० उदर, कटिभाग, उदराधो
भाग, middle place, • मध्यवर्ती स्थान,
मध्यभाग। मध्यदेहः, मज्झदेहो, पुं० कमर, उदर, भाग, belly. मध्यपदं, मज्झपद, नपुं० मध्यवर्ती पद, middle
pada. मध्यपातः, मज्झपाओ, पुं० सहधर्मचारिता, stand
ing in together with, • समागम। मध्यभागः, मज्झभागो, पुं० कटिदेश, कमर भाग,
belly. मध्यभावः, मज्झभावो, पुं०बीच की स्थिति, stand
ing of middle. मध्यम, मज्झअ, वि० [मध्य भव:-मध्य+म], • बीच
में स्थित केंद्रीय, middle central, •
मध्यवर्ती, तटस्थ, impartial. मध्यमः, मज्झमो, पुं० संगीत का स्वर, पंचम स्वर,
particular musical raga. मध्यम-आत्मन्, मज्झिम-अप्पा, पुं० प्रमत्तविरत
34164, without intoxicated soul. मध्यम-उपवासः, मज्झिम-उव्वासो, पुं० एकाशन
पूर्वक मात्र पानी का ग्रहण, समस्त आहार के परित्याग के साथ पानी का एकाशनपूर्वक ग्रहण,
one time eating of drinking water. मध्यमपदं, मज्झिमपदं, नपुं० संख्यात्मक पद,count
ing pada. मध्यमपात्रं, मज्झिमपत्तं, नपुं० संयतासंयत पात्र, शील
और व्रतों की भावना रहित सम्यग्दृष्टि मध्यमपात्र
है। samyat-Asanyataman. मध्यमबुद्धिः, मज्झिमबुद्धि, स्त्री० मध्यम आचार परक
बुद्धि, middle knowledge. मध्यमलोकः, मज्झिमलोओ, पुं० मृद्गाकार लोक,
मध्यलोक, (जयो०वृ० 1/79), मेरु पर्वत के
For Private and Personal Use Only