________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
संस्कृत - प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
www.kobatirth.org
परमानन्द, 'यतो वसुधामतीत्य वर्तते सुधातिवर्ति' the highest bliss.
वसुधामं, वसुधाम, नपुं० रत्न स्थान, मणिमुक्ताओं का स्थान 'वसूनां रत्नानां धाम स्थानभूता' a diamond of place. वसुधालयः, वसुहालओ, पुं० धरानिवासी न सधा वसुधालयैस्तु पीतोत्तममस्यास्तु हविः कवीन्द्र गीता। aboded of earth. वसुधावलयः, वसहावलओ, पुं० भूतल, earth. वसुधावसु, वसुहविसु, नपुं० पृथिवी रत्न, भूरत्न, वसुधायाः पृथिव्यां वसुरूपां रत्नतुल्याम्, earth jewel. वसुधासुधानिधानं, वसुहासहोसिहाण, नपुं० पृथ्वी के सुधाकर, वसुधायाः पृथिव्या: सुधानिधाने चन्द्रमसीव, a moon of earth. वसुधैवकुटुम्बिन्, वसुहेव - कुडंवि, पुं० पृथ्वीमात्रस्य बन्धु, भू भाग रूप कुटुम्बी, house-holder of earth.
पार्वतीयं वचो वसुंर्वाग्विवशो महीयम् com - pulsion of king vasu thoughts. वसुलः, वसुलो, पुं० [वसुला क] अमर, देव, देवता, god, deity.
वसुसारः, वसुसारो, पुं० रत्ननिकट, रत्नसमूह, be
stowing wealth, • पृथ्वी खनिज सम्पदा। वसूपयुक्तभूति, वसजुतभूह, पुं० वसुभूति ब्राह्मण,
मगध, देशान्तर्गत गोबर निवासी ब्राह्मण, a vipra of Gobar.
वसूरा, वसूरा, स्त्री० [वस् + अरच् + टाप्] गणिका, वेश्या, रण्डी, prostitute.
वस्कू, वक्क, सक० जाना, पहुंचना, प्राप्त होना, window slut, to go, to get. वस्कराटिका, वक्कराडिगा, स्त्री० बिच्छू, वृश्चिक, scorpion.
वस्तू, वस्स, सक० क्षति पहुंचना, नाश करना, to disappear to perish, मांगना, याचना करना, to beg, to demand.
वस्तू, वस्सं, नपुं० आवास, निवास, residence. वस्तः, वस्सो, पुं० बकरा, अज, goat. वस्तकं, वस्सगं, नपुं० [वस्त कै क] कृत्रिम, लवण, salt.
लेना । भूमि को छीनना, leaded of jems. वसुभानु, वसुभाणु, पुं० नररत्नो, (जयो० 4/38) •
नरेन्द्र, नृप, सज्जन, great man, king. वसुभूति, वसुभूइ, पु० मगध देशान्तर्गत गोवर ग्राम निवासी वसुभूति ब्राह्मण, lived of Gobar village.
वस्तिः, वत्थि, स्त्री० [वस् + नि] आवास, निवास, रहने का स्थान, जहाँ लोगों का परिकर हो, residence, • उदर, lowerbelly, bladder, pelvis, • पेटू, • मूत्राशय, bladder of urine, • एनीमा, पिचकारी, enema. वस्तिकर्मन् वत्थकम्मं नपुं० एनीमा कार्य, to clean the belly. वस्तिमलं, वत्थिमलं, नपुं० मूत्र, urine. वसुमती, वसुमइ, स्त्री० धरणी, धरती, धरा, पृथ्वी, वस्तिशिरस्, वत्थिसिर, नपुं० एनीमा की नली, enearth.
वसुमत्, वसुमअ, वि० [वसु मतुप् ] धनवान, वैभवसम्पन्न, a rich.
वसुमतीवलयः, वसुमइ - वलओ, पुं० महीमण्डल, भूभाग, earth.
वसुराजा, वसुराआ, स्त्री० न्यायाधीश, वसुराजा, a king of Vasu. वसुरेतस्, वसुरेअ, पुं० आग, अग्नि, fire. वसुर्वाग्विवश, वसुवाग विवस, वि० वसुराजा के वचन से विवश हुआ, 'न्यायाधिपः प्राह च
+
वसुन्धरा, वसुंधरा, स्त्री० [ वसूनि धारयति वसु + धृ • णिच् + खच् + टाप्], • नाना रत्नधारिणी, भूमि, पृथ्वी, धरिणी, धरती, earth. वसुप्रणाशः, वसुपणासो, पुं० रत्न हड़पना, रत्न ले
·
•
•
•
ema.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only
1303
•
a
वस्तिशोधनं वत्थिसोहणं, नपुं० मूत्र बढ़ाने वाली दवा, clearance of bladder.
वस्तु, वत्थु, नपुं० [वस् + तुन्] पदार्थ, द्रव्य, वस्तु, सामग्री, मामला, (सुद० 4/5), 'अनित्यतवास्ति न वस्तुभूताऽसौ नित्यताऽप्यस्ति यतः सुरतम् (वीरो० 12/42), समुत्पत्तिस्थान, वास्तविकता, विद्यमान चीज, place thing,
..
.