Sanskrit English Dictionary Part 02

SR No.: 020642
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1958
Total Pages: 671
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 24 MB

Page 213

दोह
840
दौर्हदम्
- The side of a triangle or square. -4 A measure of eighteen inches; Mātanga. L. 10. 14. -Comp. - TS (दोगेड) a. crooked-armed. -ग्रह (दोह) a strong, powerful. (-हः) pain in the arm. -ज्या (दोा ) the sine of the base. -दण्डः (दोर्दण्डः) a stick-like arm, strong. arm; दोर्दण्डाञ्चितमहिमा Mv. 7.8.; Bv. 1. 128. -निकर्तनम् ( दोर्निकर्तनम् ) amputation of the arm. -मूलम् (दोर्मूलम्) the armpit. -युद्धम् (दोर्युद्धम्) aduel; (अभ्युद्यतं) दोर्युद्धाय दशास्यमिन्द्रतनयः प्रक्षिप्य कक्षान्तरे Mv.5.37. -शालिन् (दोःशालिन् ) possessed of strong arms, warlike, brave; इयं परिसमाप्यते रणकथाद्य दोःशालिनाम् Ve.3.34. -शिखरम् (दो शिखरम् ) the shoulder. -सहस्रभृत् (दोःसहस्रभृत् ) m. 1 an epithet of the demon Bana. -2 an epithet of Sahasrārjuna. -स्थः (दोःस्थः) 18 servant. -2 service. -3 a player. -4 play, sport.
दोह, दोहन, दोह्य &c. See under दुह्.
दोहदः, -दम् । दोहमाकर्ष ददाति दा-क] 1(a) The longing of a pregnant woman; प्रजावती दोहदशंसिनी ते R.14. 45%; उपेत्य सा दोहददुःखशीलतां यदेव वने तदपश्यदाहृतम् 3.6,7. (6) The desired obiect itself. -2 Pregnancy. -3 The desire of plants at budding time (as, forinstance, of the Asoka to be kicked by young ladies, of the Bakula to be sprinkled by mouthfuls of liquor &c.); महीरुहा दोहदसेकशक्तेराकालिकं कोरकमुद्रिन्ति N. 3. 213 R. 8. 633 Me. 787 see अशोक. - Vehement desire; प्रवर्तितमहासमरदोहदा नरपतयः Ve. 4. -8 Wish or desire in general. -Comp. -दुःखशीलता pregnancy; उपेत्य सा दोहददुःखशीलताम् R. 3.6. -धूप: a kind of fragrant substance used as manure ; दाडिमे दोहदधूपिनि द्रुमे N. 1.82. -लक्षणम् 1 the totus, the embryo (= दौहृदलक्षण q. v.). -2 the period of passing from one stage of life to another.
दोहदवती A pregnant woman longing for anything. दोहदिन a. Eagerly longing for, ardently desirous of.
दोहल: See दोहद; वृथा बहसि दोहलम् (v.1.) ललितकामिसाधारणम् M. 3. 16.
दोहली The Aboka tree. दौाशील्यम् Bad temper, wickedness, wicked disposi
Eter 1 Wickedness, evil or wicked temper, depravity; दौरात्म्याद्रक्षसस्तां तु नात्रत्याः श्रद्दधुः प्रजाः R. 15.72. -2 Mischievousness ; गुणानामेव दौरात्म्याद् धुरि धुर्यों नियुज्यते K. P. 10.
दौरितम् Mischief, evil, harm.
दौरुधरी/ A conjunction of planets Jupiter and Venus with the moon regarded as highly auspicious for births; श्रयत्ययं दौरुधरी धुरं ध्रुवम् N. 15.42. (of. 'गुरुभार्गवयोर्योगश्चन्द्रेणैव यदा भवेत् । तदा दुरुधरायोगः' इति ज्योतिःशास्त्रे.)
दौर्गत्यम् 1 Poverty, want, destitution; व्यक्तेऽपि वासरे नित्यं दौर्गत्यतमसावृतः Pt. 2.92. -2 Wretchedness, distress.
दौर्गन्ध्य म् Bad or disagreeable smell. दौर्ग्रहः The Asvamedha. sacrifice. दौर्यम् Dificulty.
दौर्जन (-दौर्जनी/.) of malicious or wicked persons; ब्राह्मीव दौर्जनी संसद्वन्दनीया समेखला Suktisundars.5.32.
दौर्जन्यम् Wickedness, depravity. दौजीवित्यम् A wretched or miserable life.
दौर्बल्यम्, -लम् Impotency, debility, weakness, feebleness; दौर्बल्यं ख्यापते राज्ञः Ms. 8. 171; क्षुद्रं हृदयदौर्बल्यं त्यक्त्वोत्तिष्ठ परंतप Bg. 2. 8.
दौर्भागिनेयः The son of a woman disliked by her husband.
दौर्भाग्यम् III-luck, misfortune; यत्ते केशेषु दौर्भाग्य... आपस्तद् घन्तु सर्वदा Y. 1. 283.
दौर्मिक्षम् Famine. दौर्धात्रम् A quarrel or disagreement between brothers.
दौर्मनस्यम् 1 Evil disposition. -2 Mental pain, affliction, dejection, sorrow. -8 Despair; तेषां कृते मे विश्वासो दौर्मनस्यं च जायते Devi Bhāg.
दौर्मन्व्य म् Evil advice, bad counsel; दौर्मन्न्यान्नृपतिविनश्यति Bh. 2. 42.
दौर्लभ्य म् Scarcity, rarity, difficulty of attainment. दौर्वचस्यम् Evil speech, bad language.
दौर्वीणम् 1 The sap of Durva or bent grass. -2 A clean leaf (इष्टपर्ण ).
दौर्बत्यम् Disobedience; ill-conduct.
दौर्हदम्, दौहृदम् 1 Evil disposition of the mind, enmity (also act in this sense ). -2 Pregnancy; सुदक्षिणा दौईदलक्षणं दधौ R.3.1. -3 The longing of a pregnant woman; राज्ञः शासनमादाय तथैव किल दौइदम् Ram. 7.47. 15. - Desire in general.
tion.
दौःसाधिकः 1A door-keeper, porter. -2 The superintendent of a village.
दौःस्रम् Wrangling between women.
दीकू (गू)ल: A oar covered with silk cloth. -लम् Fine silk cloth.
दौत्यम् Message, mission; also दौत्यकम् ; सान्त्वयामास सप्रेमैरायास्य इति दौत्यकैः Bhag. 10. 39.35.-2 The function of a messenger; बहून्यचष्टोभयथा मृत्योदौत्यकराणि च Bhie. 10.4227.