Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 83

अधिमांसकः
अधिवस्
अधिमांसकः[ अधिक मांसं यत्र] A gort of cancer in the Ku.7.D mounted or seated on; योगाधिरूढाः R.13.523 hack of theums: हनृस्थ पधिमे दन्ते महाशोथो महारुजः ।।enagod or lost in contemplation; 80 Pt.1: सद्यः परस्परलालास्रावी ( कालाम्नाया) कफकृतो विज्ञेयः सोऽधिमांसक: Susr. तुलामधिरोहतां द्वे R.5.68 bear or acquire; प्रतिज्ञाम् enter अधिमात्र ..[अधिका मात्रा यस्य] Beyond measure,
on: कीर्तिर्यामधिरोहति Si.2.52; सर्वमनोरथानाममिवाधिरूढा excessive, inordinate. - On the subject of prosody.
K. 158 mounted on the summit or pimmucle; त्वां धूरिय
योग्यतयाधिरूढा Ki.3.50 this responsibility lios on your अधिमासः [अधिको रविमासात् अतिरिक्तः शहप्रतिपदादिद
shouldlers. -2 To string; अधिरोहति गाण्डीवं महेषौ Ki. 18. 174 17:] An intercalory (lunar) month.
16. -3 (Intran.) To rise or grow over or above. -Caus. अधिमक्तकः .Jasmin Seembut मधुमाधवी (Mar. मोगरा). [रोह -(प) यति]1 To raise, place, seat, cause to mount अधिमुक्तिः ।. Trust, contitlence.
or ascend; ताः स्वमङ्कमधिरोप्य R. 19.44 having placed
or seated; जनः समेनैव पथाधिरोहति Si. 12.46. -2 To आधिमुक्तिका A pearl-shell.
restore, give back: पुराणशोभामधिरोपितायां (वसती) :. आधमाः N. of Buddha in one of his at former 16. 42 restored to its former grandeur. -3 To births.
string (as a bow); कार्मुकं च बलिनाधिरोपितम् R. 11.81. अधियज्ञ.. Pertaining to tu sacritice ; °शं ब्रह्म जपेत् Ms. -4 To give, confere.; उदारक इति प्रीतलोकाधिरोपिता6.83.-3: l'rincip: 1 sacritice; the agency effocting or
परश्लाघ्यनामनि Dk.50. causing such sacritice; "ज्ञोहमेवात्र देहे देहभृतां वर Bg. 8.1
अधिरुह . ( At the end of comp.) Growing on; the अधियज्ञ is [ myself in this body (i.e. Krisna); धरणिरुहाधिरहो लतायाः Si.7.46. अत्रास्मिन्देहे अन्नामित्वेन स्थितोऽहमधियज्ञः यज्ञादिकर्मप्रवर्तकस्तत्फलदाता चेति श्रीधरः. -ज्ञम् lr. on the sitbject of sacrifices,
__ अधिरूढ..Mounted, ascendled ke. -2 Increas80 आधियाग,
ed: °समाधियोगः emgaged in profound meditation. अधियाङ्ग .. अधिकार..
___ अधिरूषित a. Besmeared with sandal paste &c. मुख
मधिरूषितपाण्डुगण्डलेखम् Ki. 10.46. अधियोगः [अधिको योगः ] An auspicious conjunction of stars for departure, expedition &c. (ज्योतिषप्रसिद्धो यात्रिक
अधिरोपणम् Act of raising, exalting or causing to शुभयोगः); योगे क्षेममथाधियोगगमने क्षेमं रिपूणां वधः Muhurte- mount. chintamani.
अधिरोहः An elephant rider; गजपतिमधिरोहः पक्षकअधियोधः [आधिक्येन युध्यते; युध्-अच्] The foremost hero व्यत्ययेन Si. ll. 7. or warrior ( in fighting); न हि कोपपरीतानि हर्षवीर्योत्सुकानि
अधिरोहणम् Ascending, mounting; चिता° 1.8.57. च । भवन्ति अधियोधानां मुखानि निहते पती Rim.
--णी [अधिरुह्यते अनया, रुह् करणे ल्युत् ] A ladder, hight of अधिरज्जु .. Ved. [अधिगता रज्जुर्येन] Fastening, steps (of wood &c. Mar. शिडी ). fettering.
अधिरोहिन् 1. Ascending, mounting, rising above अधिरथ ..[अध्याम्टो रथं रथिनं वा] Being om or over : &c. -णी [अधिरोहः साधनत्वेन अस्त्यस्याः ] A ladder, fight. car.-: 1 A charioteer, driver. -2 N. of a charioteer
of steps. who was king of Anga and foster-father of Karna.
faal 2 P. To speak in favour of, advocate, - THL Ved. A cart-load.
side with अधिराज्.-जः [ अधिराजते: राज्-क्किप्, राजन्-टच-वा]
i fam. 1 One who advocates a particular cause A sovereigm or supreme ruler, an emperor; प्रायोपविष्टो गझायामनादृत्याधिराट् श्रियम् Bhig; अद्यास्तमेतु भुवनेष्वधिराजशब्दः
(पक्षपातेन वक्तृ), an advoente. -2 An orator. -3 A
comforter. U. 6. 16; king, hesd, lord (of men, animals &c.); हिमालयो नाम नगाधिराजः Ku. 1. 1; 80 मृग', नाग° &c.
अधिवचनम् 1 Advouncy, speaking in favour of अधिराज्यम्-ड्रम् [ अधिकृतं राज्यं राष्ट्रम् अत्र] 1 Imperial
(पक्षपातेन कथनं वचनम्). -2 A name, epithet, appellation. or sovereign sway, Nupremacy, solo sovereignty, impo
अधिवाकः [वच्-घञ्] Advocacy; तमिद्धनेषु हितेष्वधिवाकाय rial dignity, an empire. -2 N. of a country.
हवन्ते Rv. 8. 16.5 (पक्षपातवचनाय). अधिरुक्म ..[अधिगतं रुक्मम आभरणं येन ] Having orna- अधिवस् 1P. 1 To inhabit, fix one's abode or rements (of gold &c.).
sidence in, settlo, dwell or reside in (with roc. of place):
गिरिमधिवसेस्तत्र विश्रामहेतोः Me.25: यानि प्रियासहचरश्चिरम19TEI P. 1 'To ascond, inount (a throne, hill &c.); go up to, find access to, sit in or on
ध्यवात्सम् U.3.8: बाल्यात्परामिव दशां मदनोऽभ्युवास R.5.03:11. (acc.);
61; 13.78): Si. B.59%3; Bk. 1.85.माऽधिवात्सीभुवम् 8.79. पादाहतं यदुत्थाय मूर्धानमधिरोहति Si. 2. 463 पुराधिरूढः शयन
-2 To settle, alight or perch on. -3 (2 A.) To put on महाधनं Ki. 1. Rs. lying on : तुरगाधिरूढं P. 7.37 riding a horse: विमानरत्नाधिरूटः 12. 101: बन्धुजनाधिरूढैगजानां वृन्दैः ।
(clothes ) -Caus. 1 To cause to stay overnight. -2 T.
consecrate, set up (as an image). सं. ई. को....९