Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 590

किम्
872
कियत्
कश्चन प्रतिशिष्टः प्रतिभानवानथ Si.16.13; कश्चित्कान्ताविरहगुरुणा । कर . doing something useful. "काल: sometime, a स्वाधिकारात्प्रमत्तः Me. 1.&e.; काऽपि तत एवागतवती Mal. 1; A little time. प्राण . having a little life. मात्र a. only certain lady; कस्याऽपि कोऽपिति निवेदितं च 1.33; किर्माप किमपि... a little. -छन्दस् .. conversant with which Veda. जल्पतोरक्रमेण U. 1.27; कस्मिाश्रिदपि महाभागधेयजन्मनि मन्मथ- Tag: a species of spider. -aft ini. how then, but, विकारमुपलक्षितवानस्मि Mal.13 किमपि, किंचित् ' a little', वस्तु- however. -तु ind. but, yet, however, nevertheless; अवमि सिद्धिर्विचारेण न किंचित् कर्मकोटिभिः Viveknchudamani 'somer चैनामनघेति किंतु लोकापवादो बलवान्मतो मे R. 14.43, 1.65. what'Y.2.1163;U.6.35.किमपिalso means indeseriba ble'; -तुघ्न: one of the eleven periods called Karana. -देवः see अपि. इव is sometimes added to किम् in the sense of an inferior god, demi-god ; किंदेवाः किन्नराः नागः किम्पुरुषादयः 'possibly', 'I should like to know'; (mostly adding Bhag. 11.14.6. -देवत a. having what deity. -नामधेय, force and elegance to the period); विना सीतादेव्या किमिव ।
-नामन् a. having what name. -निमित्त a. having what हिन दुःखं रघुपतेः ७.6.30%3 किमिष हि मधुराणां मण्डनं नाकृतीनाम्
cause or reason, for what purpose. -FATHETH ind. why, S. 1. 20; see 59 also. -ind. 1 A particle of interroga- wherefore, -नु ind. 1 whether ; किं नु मे मरणं श्रेयो tion; जातिमात्रेण किं कश्चिद्धन्यते पूज्यते कचित् 1.1.5 is परित्यागो जनस्य वा Nala. 10. 10. -2 much more, much any one killed or worshiped' &c.; ततः किम् what then. less; अपि त्रैलोक्यराज्यस्य हेतोः किं नु महीकृते Bg. 1.35. -2 A particle meaning 'why', 'wherefore'; किमकारणमेव -3 what indeed ; किं नु मे राज्येनार्थः - but, however; दर्शनं बिलपन्त्य रतये न दीयते Ku.4.7. -3 Whether (ite किं नु चित्तं मनुष्याणामनित्यमिति मे मतम् Ram. 2. 4. 27. correlatives in the sense of 'or' being किं, उत, उताहो, -नु खलु ind. 1 how possibly, how is it that, why आहोस्वित, वा, किंवा, अथवा ; see these words). -Comp. indeed, why to be sure; किं नु खलु गीतार्थमाकर्ण्य इष्टजनविरहा-आप ind.1to some extent, somewhat, to a considerable दृतेऽपि बलवदुत्कण्ठितोऽस्मि S.5. -2 may it be that: किं नु खलु extent. -2 inexpressibly, indeseribably (as to quality, यथा वयमस्यामेवमियमप्यस्मान् प्रति स्यात् S. 1. -पच, -पचान quantity, nature &c.). -3 very much, by tar; किमपि
a. miserly, niggardly. -पराक्रम .. of what pawer or कमनीयं वपुरिदम् 5.33; किमपि भीषणम्, किमपि करालम् &c.-अर्थ
energy. -पाक a. not mature, ignorant, stupid. -क.. a. having what motive or aim; किमर्थोऽयं यत्नः, -अर्थम् medical plant, Strychnos nux vomica (Mar. कुचला); ind. why, wherefore. -आख्य a. having what name; न लुब्धो बुभ्यते दोषानिकपाकमिव भक्षयन् Ram.2.66.6.-पुनर किमाख्यस्य राजर्षेः सा पत्नी.S. 7. -इति ind. why, indeed, __ind. how much more, how much less 3 स्वयं रोपितेषु why to be sure, for what purpose (emphasizing the तरुपृत्पद्यते स्नेहः किं पुनरसंभवेष्वपत्येपु K.2015 Mo 3. 173 question); तत्किमित्युदासते भरताः Mal.13 किमित्यपास्याभरणानि Ve.3. -पुरुषः an inferior man, Bhag, 11. 14.6. यौवने धृतं त्वया वार्धकशोभि वल्कलम् Ku.b.44. -उ,-उत1: -प्रकारम् ind. in what manner. -प्रभाव a. posse88whether-or (showing doubt or uncertainty); किमु विष- | ing what power. -भूत a. of what sort or natureविसर्पः किमु मदः U. 1.5; Amaru. 12. -2 why (indeed) -रूप. of what form or shape. -वदन्ति , -ती/. कं च ते परमं कामं करोमि किमु हर्षितः Ram. 1. 18.52. प्रियसुह- rmour, report; स किंवदन्ती वदतां पुरोगः (पप्रच्छ) 14.31. सार्थः किमु त्यज्यत. -3 how much more, how much less; गत्संबन्धात्कश्मला किंवदन्ती U. 1.42; 0.1.1. -वराटक: an यौवनं धनसंपत्तिः प्रभुत्वमविवेकिता। एकैकम यनर्थाय किमु यत्र चतुष्टयम्।।
extravagant man. -वा ind. 1 particle of interrog:II.Pr.11; सर्वाविनयानामेकैकमप्येषामायतनं किमुत समवायः K.103; tion; किं वा शकुन्तलेल्यस्य मातुराख्या 5.7. -2 or (corr. of R. 14. ॐ Ku.7.65, -कथिका / A doubt or hesita- कि 'whether'); गजपुत्रि सुप्ता किं वा जागर्षि Pt. 1; तत्किं tion; यत्र कर्मणि क्रियमाणे किंकथिका न भवति तत्कर्तव्यम् । यत्र
मारयामि किं वा विषं प्रयच्छामि किं वा पशुधर्मेण व्यापादयामि 1. तु हृदयं न तुध्यति तद्वजनीयम् | Medhatithi's gloss on
S. Til. 7. -विद . knowing what.-व्यापार u. following Ms. 4. 161. -करः a servant, slave; अवेहि मां किंकरमष्टमूतैः R.2.5.(-रा) a female servant. (-री) the wife of
what occupation. -aft a. of what habits, feat a servant. -कर्तव्यता,-कार्यता any situation in which int. whether, how; अद्रेश हरनि पवनः किंस्विदित्युन्मुखी भः one asks oneself what should be done; यथा किंकार्यतामूढा Me. 14. वयस्यास्तस्य जज्ञिरे Ks. 10. 101. किंकर्तव्यतामूढः ' being at:
TT: A crocodile, a shark: Māna. 18, 311. loss or perplexed what to do'. कारण a. having what rerson or cause, -किल ind. what a pity (expressing किमीय a. Whose, belonging to whorm or w!htt. displensure or dissatisfaction न संभावयामि न मर्षयामि तत्रभवान किंकिल वृषलं याजयिष्यति Kashika on P. III. 3. 146. -कृते
कियत् a. [ef. किमिदंभ्यां वो घः P. V. 2.10] (Nom. ind. what tor: कामस्य किंकृत पुष्पकामुकारोपणग्रहः 5.71.79. sing. कियान m., कियती /., कियत १.) 1 How great, how -क्षण .. one who says 'what is a moment's a laxy fellow far, how much, how many, of what extent of qualities who does not value moments; H. 2.89.-गोत्र a. belong
(having an interrogative force); कियान्कालस्तवैवं स्थितस्य ing to what family; किंगोत्री नु सोम्यासि Ch. Up.4.4.4.
संजातः Pt.5%; N. 1. 130; अयं भूतावासो विमृश कियती याति न -च ind. moreover, and again, further. -चन ind.
दशाम् Santi. 1.25%; ज्ञास्यसि कियद्भुजो मे रक्षति 5. 1. 133 to a certain degree, a little; -चित् ind. to a certain degree, somewhat, a little; किंचिदुत्क्रान्तशैशवौ R. 15.33.
कियदवशिष्टं रजन्याः 5.4; गन्तव्यमस्ति कियदित्यसकृद् ब्रुवाणा 2.46, 12.21. "ज्ञ a. lonowing little', a smatterer. S.D. -2 Of what consideration, i. e. of no account,