Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 59

अतिग्राह्य
अतिथिः
in number: प्राण, वाच, जिह्वा, चक्षुस्, श्रोत्र, मनस् , हस्ती : त्वच : अतिजगती [ अतिक्रान्ता जगती द्वादशाक्षरपादां एकाक्षराधिक्यात् ] the correspondingatigrihas being अपान, नामन्, रस, N. of a class of metres belonging to the अतिच्छन्दस् रूप, शब्द, काम, कर्मन् म्पर्श. अथ हैन जारत्कारव आर्तभागः class, with 13 letters in each line (प्रथमाऽतिजगत्यासां सा पप्रच्छ याज्ञवल्क्येति होवाच कति ग्रहाः कस्यतिग्रहा इति। अष्टौ ग्रहा। द्विपञ्चाशदक्षरा.) अष्टावतिग्रहा इति Bri. Up.a.2.1. -2 Right knowledge,
अतिजन . [ अतिक्रान्तो जनम् ] Not tenanted or correct apprehension. -3 Act of overtaking,
inha.bited. surpassing de-4 One who sizes or takes to a very great extent.
अतिजागर . Always walkeful. -र: Tho black Curlew
(नीलबक). अतिग्राह्य . To be held in check, to be controlled. ह्यःN. The ot three libutions made at the Jyotistome
अतिजात..[अतिक्रान्ता जात-जाति जनकं चा 1 (Opp. अपजात) sacritice.
Superior to his parentage. अतिघ । अनिशयन हन्ति; हन्-टक्] 1 A weapon.-2 Worth.
अतिजित .. Completely defeated, लोक यतिजितं कृत्वा
ह्यावां हन्तुमिहेन्छति Ram. 3.70... अतिन.. Very dustructive. -घ्नी [अतिशयन हन्ति दुःखम् । हन्-टक्] A hoppy state of complete oblivion which
अतिजीव 1P.1 To survive, outlive. -2 To surpass drowns all thought of whatever is disagreeable in the ( in the mode of living); अत्यजीवदमरालकेश्वरौ R.19.15. past; अतिनीमानन्दस्य गत्वा Bri. Ar. Up.2.1.9.
अतिजीवनम् Surviving &c. अतिचमू . [चममनिकान्तः ] Victorious over armies. अतिडीनम् Extraordinary flight (of birds ).
अतिचर 1 P. 1 To transgress, riolate; be unfaithful अतितराम् , -अतितमाम् ind. [ अति-तर (म) प् आमु ] 10, offond (5 wife ke.); स्वं स्वमाचारमत्यचारिषुः ।
1 more, higher (as bl.); नृत्तादस्याः स्थिततितरां कान्तम् ..ti. Dk. 162 यथा चाहं नातिचरे पतीन् । पुत्राः पितुनत्यचरनार्यश्चात्यचरन्
- 2 Excoedingly, very much; Xcessive, great; पतान Mb; धर्म चार्थे च कामे च नातिचरामि-विवाहमन्त्र. -2 To
"सुदुःसहः R. 3. 373 कान्तिमापत्स्यते Mc. 15 will attain pass by, neglect, omit. -8 To overta ke, overcome; great splendour. -3 Above, higher in ruuk (acc.); surpass, excel.
तस्माद्वा एते देवा रामिवान्यान् देवान् Ken. 4.2. अतिचर .. Very changesble, transient. -रा [अति- अतितीव-तीक्ष्ण u. Very sharp, pungent. -क्ष्णःN. कम्य स्वस्थानं सरोऽन्तरं गच्छति ] N. of the shrub libiscus of the plant शोभाअन, -क्षणा (Mar. मोहरी ). -व्रा dub Muta bilis (पद्मिनी, स्थलपद्मिनी or पद्मचारिणीलता).
gra.ss. अतिचरणम् Excessive practice, overdoing.
अतितृष्णा Rapacity, excessive greed or desire%3B अतिचार: 1 Transgression. -2 Excelling, -3 Over- OEOT 7 or Pt. 5 One should not be too greedy. -501 taking &c. -4 Accelerated motion of planets (कुजादि- a. Rapacious, very greedy. पञ्चग्रहाणां स्वस्वाक्रान्तराशिषु भागकालमुलध्य राश्यन्तरगमनम्);
अतित 1P. To cross, pass or got over, surniount, passage from me zodiacal sign to another. -5 Violation
Overcome; दुर्गाण्याततरन्ति ते H.+. 1. 1. तयारात्मनश्च क्षुधमof justick. KI. A..
न्यतार्षम् Dk. 16jsatistied or appeased hunger; नेपि चातिfa af . Transgressing, surpassing &c.
नरन्त्येव मृत्यु श्रुतिपरायणाः Bg. 13.25 cross beyond death. अतिचिरम् dr. Very long; रं मया कृतं Rastl. I. अतितरणम् Crossing, surmounting. I have been very late; नातिचिरं गतायां च तस्याम् K. 178
अतितारिन् a. Crossing, overcoming. she had not long left when fe.
अतिथिः[अतति गच्छति न तिष्ठति; अत्-इथिन् Un. 1.2 अतिच्छत्रः-ग्रा,-च्छत्रका [ अतिक्रान्तः छत्रं तुल्याकारण ]
Titu traveller'; according to Manu एकरात्रं तु निवसन A mushroom, miss, principally Anesum or Anethum अतिथिब्रह्मिणः स्मृतः । अनित्यं हि स्थितो यस्मात्तस्मादतिथिरुच्यते ॥ Sowa (Mar. शोपा) N. of mother plant, Barleria
3. 102 of also यस्य न ज्ञायते नाम न च गोत्रं न च स्थितिः । Longifoli:. (97: is suid by Amar to be UET :)
अकस्माद् गहमायातः सोऽतिथिः प्रोच्यते बुधैः ॥] I Agust (tig. (Mer. शेनगवत ); and 'त्रा = शतपुष्पा (Mar. शोप).
also); अतिथिनेव निवेदितम् 5.4; कुसुमलताप्रियातिथे .6 devr अतिच्छेदः (v. 1. अनिच्छन्दः) trent disparity अति- । or welcome guest : पुरन्दरपुरातिथिषु पितृषु DR.2 the guests दानिवादाभ्यां स्मयोऽयं समुपागतः Mb. 13. 120.9.
of Indra's capital i.e. dead; 40 समरे यमनगरातिथिरकारि
123; धन्यानां श्रवणपथातिथित्वमेति (उक्तम्) Rain.2.7 becomes अतिच्छन्दः-दस् [अतिक्रान्तः छन्दः-न्दं वा] 1 Free from
i guest of, i. c. yoos to or falls in the ourn of the worldly desires. -2 Exceerling thought or will. -3
fortunste only: करोति ते मुखं तन्वि चपेटापातनातिथिम् K.P. One who violates Vedic traditions of conduct. -स् /... ।
-2 Wrath. -3 N. of a soll of Kua und Kunudvati 1N. of two classion of metres (अतिक्रान्ता छन्दः वृत्तानुसारि
and grandson of hima. -Comp. -क्रिया -पूजा, वर्णविन्यासभेदम् )--2 Fontliness, inclination.
-सत्कारः सत्किया, “सेवा hospitable reception of सं. ई. को....६