Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
९०
प्रश्नध्याकरणसूत्रे कार्य येषां ते तथा, 'पाणवहकहासु ' प्राणवधकथामुपाणिहिंसावार्तासुअभिरमंता । अभिरमंतः प्रसीदन्तः सन्तस्ते 'बहुप्पगारं ' बहुप्रकारं नानाविधं 'पावं ' पापं करेंतु ' कृत्वा 'तुट्टा' तुष्टाः =प्रसन्ना 'हुंति' भवन्ति ॥सू० २३॥
पूर्व · जेविय करेंति पावापाणवहं इति प्रतिज्ञातं पश्चमं प्राणवधकद्वार निरूपितं, सम्मति 'जहयकओ जारिसं-फलं देइ ' यथा च कृतः प्राणवधो यारशं फलं ददाति इति चतुथै फलद्वारं मतिपादयन्नाह-' तस्से' इत्यादि।
मूलम्-तस्स य पावस्स फलविवागं अयाणमाणावडति महब्भयं अविस्लामवेयणं दीहकालबहुदुक्खसंकडं नरयतिरिक्खजोणिं । इओ आउक्खए चुया असुभकम्मबहुला उववजंति नरएसु हुलियं महालएसु वयरामय कुड्ड-रुंदनिस्संधि-दार विरहिय-निम्मदव-भूमितल-खरामरिस-विसमणि रयघर चारएसुं हाणा ) प्राणवधरूप कार्य करना ही जिनका एक अनुष्ठान है और (पाणावह कहासु अभिरमंता) प्राणियों की हिंसात्मक वार्ताओं में जिन्हें रस मिलता है, ऐसे जीव (बहुप्पगारं ) नानाविध (पावं करेत्तु) पाप करके ( तुट्ठा) संतुष्ट (हुंति ) होते हैं ।
भावार्थ-जलचर, थलचर आदि जितने भी तिर्यच हैं, एवं पक्षी आदि जितने भी खेचर जीव हैं-चाहे वे संज्ञी हो चाहे असंज्ञी हो पर्याप्त हो चाहे अपर्याप्त हो यदि ये जीव घात करके अपना निर्वाह करते हैं तो पापी हैं-पापकर्म में रत हैं । जिन जीवों के परिणामों में अशुभलेश्या वर्तती रहती है, जो पापमय कृत्यों में आनन्द मानते हैं इत्यादि प्रकार के जीव भी पापी और पापकर्म रत हैं । सु. २३ ॥ ट्राणा" प्रावधनु ४ भर्नु मे अनुठान छ, भने “ पाणवहकहासु अभिरमता" प्राणी मोनी डिसाम पातामोमा भने २४ ५3 छ, मेवा
" बहुप्पगारं" विविध “ पावंकरेत्तु" पायो रीन. "तुद्वा” संतोष "हुंति" पामे छ. | ભાવાર્થ-જળચર, સ્થળચર આદિ જે જે તિર્યંચ છે, અને પક્ષી આદિ જેટલાં ખેચર (નભચર) જીવે છે, તેઓ સંજ્ઞી હોય કે અસંશી હોય, પર્યાપ્ત હોય કે અપર્યાપ્ત હેય પણ જે તે જીની હત્યા કરીને પિતાને નિર્વાહ ચલાવતા હોય તે તેઓ પાપી છે-પાપકર્મમાં રત છે. જે જીવેનાં પરિણામોમાં અશુભલેશ્યા પ્રવર્તીતિ હોય છે જેઓ પાપમય કૃમાં આનંદ માનતા હેય તે, ઈત્યાદિ પ્રકારના છે પણ પાપી અને પાપકર્મમાં રત હોય છેસૂ.૨૩
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020574 |
| Book Title | Prashnavyakaran Sutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalalji Maharaj |
| Publisher | Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1962 |
| Total Pages | 1002 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |