________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुर्शिनीटीका अ० १ सू० १३ चतुरिन्द्रियादिनां हिंसाप्रयोजननिरूपणम् ६१ तीति स्थावरः, स एव कायः-शरीरं येषां ते स्थावरकायाः पमृतशीताऽतप सन्तापाद्युपेतत्वेऽपि अन्यत्र गन्तुमशक्ताः स्थावरनामकर्मोदयवर्तिनः पृथिव्यप्तेजोवायुवनस्पतयः, तान् ' मुहुम-बायर-पत्तेय-सरीरनामसाहारणे' सूक्ष्म-बादरप्रत्येकशरीरनामसाधारणान , मूक्ष्मं च बादरं च प्रत्येकशरीरं च-मूक्ष्मवादरप्रत्येकशरीराणि, तानि नामानि-नामकर्माणि येषां ते सूक्ष्मवादरपत्येकशरीरनामानः, ते च ते साधारणाश्च सूक्ष्मवादरमत्येकशरीरनामसाधारणाः, तान् । तत्र सूक्ष्मा: चमचक्षुरग्राह्याः पृथिव्याघेकेन्द्रियाः, बादराः-तएव चमचायाः , प्रत्येकशरीरा येषामेकमेकं जीवं प्रतिभिन्न भिन्नं शरीरमुपजायते ते पृथिव्यादयः। साधारणाः येषामनन्तानां जीवानां साधारणमेकं शरीरं भवति ते कन्दमूलादयः, वर नाम कर्म का उदय जिनके हैं वे स्थावर हैं अथवा जो शीत आतप आदि बाधा को सहते हुए भी अन्यत्र गमन करने में अशक्त हैं अपनी इच्छा से चल फिर नहीं सकते हैं-ये स्थावर है ऐसे ये स्थावर पृथिवी, अप्, तेज वायु वनस्पति जीव हैं, इन जीवों को तथा (सुहुम-बाथर-पत्ते य-सरीर नाम साहारणे) सूक्ष्म, बादर, प्रत्येक शरीररूप नाम कर्म के उदय वाले जीवों को, तथा साधारण शरीर नामकर्म के उदयवाले जीवों को, चर्मचक्षुओं से जो देखने में नहीं आते हैं वे सूक्ष्म जीव हैं, तथा जो धर्मचक्षुओं द्वारा देखे जाते हैं वे बादर हैं, ये सूक्ष्म और बादर भेद पृथिवी आदि एकेन्द्रिय जीवों के होते हैं, प्रत्येक वे जीव हैं कि जिनका भिन्न २ शरीर होता है, ऐसे पृथिव्यादिक जीव होते हैं क्यों कि इनका अपना २ भिन्न २ शरीर होता है इन जीवों को, तथा साधारण वे जीव हैं कि जिन अनंत जीवों का एक ही शरीर होता है, ऐसे वे जीव कंदमूल आदि वनકહેવાય છે અથવા જે શીત, તાપ આદિની મુશ્કેલીઓ પડવા છતાં પણ અન્યત્ર ગમન કરવાને અશક્ત છે, પિતાની ઈચ્છાથી હલનચલન કરી શકતાં નથી. તે થાવર છે. એવા જે સ્થાવર પૃથિવી, અપૂ, તેજ, વાયુ અને વનસ્પતિ छो छ ते ७वाने, तथा “सुहुम, वायर, पत्तेय, सरीर नामसाहारणे "सूक्ष्म, બાદર, પ્રત્યેક શરીરરૂપ નામકર્મના ઉદયવાળા જીવોને, તથા સાધારણ શરીર નામકર્મના ઉદયવાળા જેને, ચર્મચક્ષુઓ વડે જે દેખી શકાતાં નથી તે સૂક્ષ્મ જ છે, તથા જે ચર્મચક્ષુઓ દ્વારા જોઈ શકાય છે તે બાદર છવે છે. તે સૂકમ અને બાદર પ્રથિવી આદિ એકેન્દ્રિય જીવોના હોય છે. પ્રત્યેક જીવ એ જીવે છે કે જેમનાં અલગ અલગ શરીર હોય છે, પૃથિવ્યાદિક જીવ એવા હોય છે કારણકે તેમને પિત પિતાનું ભિન્ન ભિન્ન શરીર હોય છે. તે છેને, તથા સાધારણ છ એ છે કે જે અનંત જીવોનું એક જ શરીર હોય છે, એવા જે કંદમૂળ આદિ વનસ્પતિકાયિક હોય છે. તે છે તે પ્રકારનાં કર્મો
For Private And Personal Use Only