SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 365
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir इन्दसिट्ठ 338 इन्द्रिय अथापि इन्द्रसाला च सल्लकी खारका सिया, अभि. प. 568. इन्दसिट्ठ त्रि., "इन्द्रिय" शब्द के निर्वचनक्रम में ही प्रयुक्त [इन्द्रसृष्ट], शा. अ., इन्द्र के द्वारा सर्जित, शक्र के द्वारा उत्पादित, ला. अ., परम ऐश्वर्य या आधिपत्य के द्वारा सर्जित -टुं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - सज्जितं उप्पादितन्ति सिट्ठ, इन्देन सिटु इन्दसिर्ल्ड, विसुद्धि. महाटी. 2.174. इन्दसिट्ठट्ठ पु., तत्पु. स. [इन्द्रसृष्टार्थ], आधिपत्य के द्वारा सर्जित किए जाने का अर्थ या आशय - 8ो प्र. वि., ए. व. - इन्दसिहो इन्द्रियट्ठो, विभ. अट्ठ. 118; विसुद्धि. 2.118; – टेन तृ. वि., ए. व. - तेन च सिद्वानीति इन्दलिङ्गद्वेन इन्दसिट्टद्वेन च इन्द्रियानि, विभ. अट्ठ. 118. इन्दहेति पु., इन्द्र का वज्र - रतने वजिरो नित्थी मणिवेधिन्दहतिसअभि. प. 866. इन्दा पु.. ब. व. में ही प्राप्त, देवों के एक वर्ग का नाम - न्दा प्र. वि., ब. व. - इन्दा पुच्छन्ति, महानि. 250; - नं ष. वि., ब. व. - अग्गिप्पमुखा देवाति इन्दानं देवानं... अग्गिञ्च, थेरीगा. अट्ठ, 98; सुचिण्णस्स फलं पस्स, सइन्दा देवा सब्रह्मका, जा. अट्ठ. 5.269. इन्दावरी स्त्री., व्य. सं., नारद बुद्ध की दो अग्रश्राविकाओं में से एक -री प्र. वि., ए. व. - इन्दावरी च वण्डी च, अहेसु अग्गुपट्टिका, बु. वं. 11.25.. इन्दावुध/इन्दायुध नपुं.. [इन्द्रायुध], इन्द्र का शस्त्र, इन्द्र का आयुध, इन्द्रधनु, इन्द्रचाप - इन्दावुधं इन्दधनु, अभि. प. 49. इन्दासनि स्त्री., तत्पु. स. [इन्द्राशनि, स्त्री./पु.], इन्द्र का वज, बिजली की चमक, भूमि पर गिरने वाली बिजली/आग - नि प्र. वि., ए. व. - अथस्स आरद्धमत्ते कम्मट्ठानमनसिकारे इन्दासनि विय पब्बते किलेसपब्बते चुण्णयमानंयेव आणं पवत्तति, महाव. अट्ट, 239. इन्दिखग्गधर त्रि., चमकते हुए या देदीप्यमान खड्ग (तलवार) को धारण करने वाला – रा पु., प्र. वि., ब. व. - तमनुयायिंसु बहवो, इन्दिखग्गधरा बली, जा. अट्ठ. 7.105. इन्दीवर नपुं.. [इन्दीवर], 1. नील कमल, नीली कमलिनी, 2. लसोड़े का पुष्प - रं प्र. वि., ए. व. - इन्दीवरं मतं नीलुप्पले उद्दाल पादपे, अभि. प. 1003; - रानं ष. वि., ब. व. - इन्दीवरानं हत्थकन्ति उद्दालकपुप्फहत्थं वातघातकपुप्फकलापं. वि. व. अट्ठ. 165; -- रेहि तृ. वि., ब. व. - इन्दीवरेहि सञ्छन्नं, वनं तं उपसोभति, जा. अट्ट. 7.303; - कलाप पु., [कलाप], इन्दीवर-नामक फूलों का गुच्छा, नीले कमलों का गुच्छा - पं द्वि. वि., ए. व. - तासु एका अञ्जतरं... इन्दीवरकलापं अदासि, वि. व. अट्ठ. 163; - दलप्पम त्रि., ब. स. [इन्दीवरदलप्रभ], नीली कमलिनी के पत्तों के समान प्रभा वाला-भं नपुं., प्र. वि., ए. व. - उपतित्थं समापन्नं इन्दिवरदलप्पभं, अप. 2.14; - पुष्फ नपुं.. इन्दीवर का फूल, इन्दीवरपुष्प, नीलोत्पल का फूल, नीलकमल का कुसुम - प्फ प्र. वि., ए. व. - जलितं जलमानं इन्दीवरपुष्फ इव, अप. अट्ठ. 1.230; - प्फादीनं ष. वि., ब. व. - गन्धो तेसन्ति तेसं इन्दीवरपुप्फादीनं गन्धो अड्डमासं न छिज्जति, जा. अट्ठ. 7.304; - पुष्फसाम त्रि., इन्दीवर के पुष्पों के समान श्याम अथवा गहरे नीले रंग वाला- मे स्त्री., सम्बो., ए. व. - आमन्तय वम्मधरानि चेते. प्रत्तानि इन्दीवरफुप्फसामेति, जा. अट्ठ. 7.184; इन्दीवरपुप्फसामेति तं आलपति, जा. तदे... इन्दीवरी स्त्री., इन्दीवर से व्यु., नीले रंग की कुमुदिनी (या उसका पुष्प)- साम त्रि., ब. स., नीले कमलिनी के पुष्प के समान (गहरे नीले रंग का), इन्दीवर के सदृश - मं स्त्री., वि. वि., ए. व. - वन्दे इन्दीवरीसामं, रत्तिं नक्खत्तमालिनि, जा. अट्ठ. 5.87; इन्दीवरीसामन्ति इन्दीवरीपुप्फ समानवण्णं, जा. अट्ठ. 5.88; इन्दीवरीपुप्फसमानवण्णन्ति इन्दिया इन्दस्स भरियाय वरीतब्बताय पत्थितब्बताय इन्दीवरीतिलद्धनामस्स नीलुप्पलस्स पुप्फेन समानवण्णं, जा. टी. (पालि बर्मी शब्दकोश 4.1.582). इन्दु पु., [इन्दु], चन्द्र, चन्द्रमा - न्दु प्र. वि., ए. व. - इन्दु चन्दो च नक्खत्तराजा सोमो निसाकरो, अभि. प. 51; चन्दो नक्खत्तराजा च इन्दु सोमो निसाकरो, सद्द. 2.380. इन्दूपम त्रि., ब. स. [इन्दूपम], चन्द्रमा के समान, चन्द्रमा जैसा - मो पु., प्र. वि., ए. व. - इन्दूपमो देवपुरे रमामहं, वि. व. 1045. इन्दोभास पु., व्य. सं., एक स्थविर (थेर) का नाम, स. प. के अन्त. -- तस्स सिस्सो बोधोदधिगामवासिनो इन्दोभास कल्याणचक्क विमलाचारथेरा सहस्सोरोधगामवासिनो ..., सा. वं. 148(ना.). इन्द्रिय नपुं.. [इन्द्रिय], शा. अ., इन्द्र से सम्बद्ध बल, शक्ति या सामर्थ्य, पूर्ण आधिपत्य रखने की शक्ति या For Private and Personal Use Only
SR No.020529
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2009
Total Pages402
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size10 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy