SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 252
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir आवज्जेति 225 आवट ... कुसलं आवज्जेय्य, आवज्जिते, मि. प. 274; - तानं ष. वि., ब. व. - महण्णवानं सब्बेसं सहेव खल भूमिया, बलादावज्जितानं व फलोघो आगमिस्सति, सद्धम्मो. 433; - त्त नपुं., आवज्जित का भाव., अनुचिन्तन अथवा विचार का विषय होना, चिन्तन का संप्रत्यय हो जाना - त्ता प. वि., ए. व. - आवज्जितत्ता आरम्मणूपट्टानकुसलो, पटि. म. 214; तेसं समापत्तितो उट्ठाय आवज्जितत्ता एतदहोसि, स. नि. अट्ठ. 1.68; उप्पादं अनावज्जितत्ता अनुप्पादं आवज्जितत्ता सतिसम्बोज्झङ्गो तिट्ठति, स. नि. अट्ठ. 3.181; पटि. म. 302; स. उ. प. में, अना.- निषे०, चेतना का विषयीभूत न होना मनसिकार की पकड़ से बाहर होना, मन द्वारा ध्यान न दिए जाने की स्थिति में रहना - उप्पादं अनावज्जितत्ता, ... अनिमित्तं सङ्घारे अनावज्जितत्ता, स. नि. अट्ठ. 3.181; स. पू. प. में, -- हदय त्रि., ब. स. [आवर्जितहृदय], अन्यत्र मुड़ चुके हृदय वाला, अन्य धार्मिक सम्प्रदाय में दीक्षित हो चुका व्यक्ति - यानं पु., ष. वि., ब. व. -- आवज्जितहदयानं पुरथिमदिसं ओलोकयमानानं तेसं मनुस्सानं अञ्जतरो, म. नि. अट्ठ. (उप.प.) 3.159. आवज्जेति आ + Vवज्ज का प्रेर., वर्त., प्र. पु., ए. व. [आवर्जयति, भिन्नार्थक], 1. किसी के विषय में सोचता है, किसी विषय पर अनुचिन्तन करता है, अन्वीक्षण करता है, चित्त को प्रवृत्त करता है, चित्त को (किसी तक) ले जाता है या पहुंचा देता है -- आवज्जेति नामेतीति आवज्जनं, पटि. म. अट्ठ 1.240; इमं धम्मदेसनं सुट्ट सुतवा पुनप्पुन आवज्जेति, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).101; सत्थार। आवज्जेति, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).298; - न्तो वर्त. कृ., पु.. प्र. वि., ए. व. -- तं धम्म आवज्जेन्तो मनसिकरोन्तोति अत्थो, ध. प. अट्ठ. 2.336; सीलं आवज्जेन्तो निपज्जि, चरिया. अट्ठ. 100; आवज्जेन्तो दिस्वा, ध. प. अट्ठ. 1.157; आवजेन्तो सब्बं ञत्वा, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).280; पुञ्जसम्पतिं आवज्जेन्तो निसीदति, म. नि. अट्ठ. (उप.प.) 3.164; - न्तेन पु., तृ. वि., ए. व. - अयं उत्तरारणी अयं अधरारणीति आवजेन्तेन अञविहितकेन भवितब्ब, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).404; - ज्जयतो/न्तस्स/ ज्जन्तस्स पु, ष. वि., ए. व. - मनसिकरोतोति आवज्जयतो समन्नाहरन्तस्स, .... म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).73; तस्स हि आरोगोम्हीति आवज्जयतो तभयं होति, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).213; कथं नु खो ति आवजेन्तस्स भगवतो आणं उप्पज्जि, उदा. अट्ठ. 143; यदा पन निमीलेत्वा आवज्जन्तस्स योगिनो, अभि. अव. 860; उप्पाद आवज्जन्तस्स उप्पादो पाकटो होति, ठानं आवज्जन्तस्स ठानं.... भेद आवज्जन्तस्स भेदो..., म. नि. अट्ट, (उप.प.) 3.61; - न्ता पु., प्र. वि., ब. व. - (भिक्खु) बुद्धगुणे आवज्जेन्ता, मि. प. 3; - थ अनु., म. पु.. ब. व. - तुम्हे सीलानि आवज्जेथ, जा. अट्ठ. 1.198; सीलमेव आवज्जेथा ति, स. नि. अट्ठ. 1.51; - सि अद्य., प्र. पु., ए. व. - राजा पल्लङ्केन निसिन्नो अत्तनो दानं आवज्जेसि, जा. अट्ठ. 4.366; दिवाविहारं निसिन्नो अत्तनो गुणे आवज्जेसि, उदा. अट्ठ. 217; - त्वा पू. का. कृ. - सूरियं ओलोकेन्तो बुद्धगुणे आवजेत्वा, जा. अट्ट. 2.28; पारमियो आवज्जेत्वा मेत्ताभावनं पुरेचारिकं कत्वा, जा. अट्ठ. 1.176; सचे पन थेरो अत्तनो सील आवजेत्वा, म. नि. अट्ठ (मू.प.) 1(2). 309; 2. पलट देता है, उलट देता है, अस्त-व्यस्त कर देता है, विपर्यस्त कर देता है, गड़बड़ कर देता है - सि अद्य., प्र. पू., ए. व. - "निपजिस्सामीति कायं आवज्जेसि. पारा. अट्ठ. 1.10; दी. नि. अट्ठ. 1.10. आवट/आवुत त्रि., आ + Vवु का भू. क. कृ. [आवृत], 1. आच्छादित, ढका हुआ, चारों ओर से घिरा हुआ, पर्दे अथवा आवरण से युक्त, सम्मिलित अथवा अन्तर्भूत कर लिया गया, ग्रस्त, अभिभूत - तो पु., प्र. वि., ए. व. - कलहाभिरतो भिक्खु, मोहधम्मेन आवुतो, सु. नि. 278; पञ्चहि नीवरणेहि... ओपमओ सुभगवणिको, आवुतो निवुतो ओफुटो परियोनद्धो, म. नि. 2.426; - टो उपरिवत् - एत्थायं जनो आवटो निवुतो ओतो पिहितो परियोनद्धो, मि. प. 159; - टे नपुं., सप्त. वि., ए. व. - आवटे चित्ते धम्माभिसमयो न होती ति, मि. प. 238; - ता पु., प्र. वि., ब. व. - नीवरणेहि आवुता निवुता ओवुता पिहिता ..., महानि. 182; - टा उपरिवत - रागरत्ता न दक्खन्ति, तमो खन्धेन आवुटाति, दी. नि. 2.28; म. नि. 1.227; 2. पिहित, बन्द कर दिया गया, बाधित, प्रत्याख्यात, अस्वीकृ त, निवारित, हटा दिया गया – टं नपुं॰, प्र. वि., ए. व. - आवट द्वारं निगण्ठानं निगण्ठीनं, अनावट द्वार भगवतो, म. नि. 2.49, 51; केनचि आवट होति पटिच्छन्नं, पटि. म. 378; विसुद्धि. 2.18; आवटयेव तेन आवरणेन पिहितं, पटि. म. अट्ठ. 2.250; -- टा पु.. प्र. वि., ब. व. - "आवटा मे, आवुसो कामा ति, पारा. 139; एत्थ च आवटाति आवारिता निवारिता, पटिक्खित्ताति अत्थो, पारा. अट्ठ. 2.86; - टं For Private and Personal Use Only
SR No.020529
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2009
Total Pages402
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size10 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy