________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आवजति
आवजति आ + √वज का वर्त., प्र. पु. ए. व. [आव्रजति], जाता है, आता है, वापस आता है, लौट आता है। तु अनु. प्र. पु. ए. व. - सा पापधम्मा पुनरावजातू 'ति, जा. अट्ठ. 4.44; - स्सु अनु., म. पु. ए. व., आत्मने. सच्चानुरक्खी पुनरावजस्सूति, जा. अट्ठ. 5.23; - जेय्य विधि., प्र. पु. ए. व. - को सोत्थिमाजानमिधावजेय्या 'ति, जा. अट्ठ. 5.27; जित्थ अद्य, म० पु०, ब० व॰ - मा चस्सु गन्त्वा पुनरावजित्था 'ति, जा. अट्ठ. 4.96 - जिस्सं भवि., उ. पु. ए. व. - सच्चानुरक्खी पुनरावजिस्सन्ति,
-
-
-
www.kobatirth.org
जा. अट्ठ. 5.22.
आवज्ज पु०, अनुचिन्तन, विचार-विमर्श, मन की प्रवृत्ति -
अधिद्वाति
आभोगो पुण्णतावज्जेस्वालित्थी सखि सेतुसु, अभि. प. 1083. आवज्जति आ + √वज का वर्त., प्र. पु. ए. व. [आवृङ्क्ते], 1. (किसी के विषय में) सोच विचार करता है, अनुचिन्तन करता है, ध्यान देता है, जांच पड़ताल करता है, उधेड़ बुन या संकल्प-विकल्पं करता है, ध्यान में निमग्न हो जाता है। इद्धिमा परस्स चित्तं जानितुकामो आवज्जति, विसुद्धि० 2.60; परस्स चित्तहि आतुमावज्जतिद्धिमा, अभि. अव. 1135; ओभासो धम्मोति ओभासं आवज्जति, पटि० म० 281; तिरोपब्बतं आवज्जति, आवजित्वा आणेन "आकासो होतू"ति, पटि. म. 378; - ज्जेन्तो वर्त. कृ., पु०, प्र. वि., ए. व. अनुचिन्तन कर रहा - सक्को आवज्जेन्तो तं कारणं ञत्वा, जा. अट्ठ. 5.146; - न्तं द्वि. वि., ए. व. तमेव रूपारम्मणं आवज्जन्तं, अभि. ध. स. 25; न्तेन तृ. वि., ए. व. - ताव आवज्जन्तेन पुरिमभवे चुतिक्खणे पवत्तितनामरूपं आवज्जितब्बं, विसुद्धि० 2.40; ज्जतो / ज्जन्तस्सष. वि., ए. व. - ये आवज्जतो मनसिकरोतो चित्तं विनीवरणं होति, म. नि. अट्ठ. (म.प.) 2.187; तस्सेवं पलितपातुभावं आवज्जेन्तस्स, जा. अट्ट. 1.143; - माना स्त्री. प्र. वि., ए. व. - नदी देवता आवज्जमाना तं कारणं ञत्वा, जा० अट्ठ. 5.3; -
/ जाहि अनु, म० पु०, ए. व. - उप्पज्जे ते सचे कोधो, आवज्ज ककचूपमं, थेरगा 445; "पुब्बे तया परिचितकम्मट्ठानं पुन आवज्जेहि, ध. प. अट्ठ. 2.309; ज्जेय्य विधि., प्र. पु. ए. व. - उम्मीलित्वा निमीलित्वा, आवज्जेय्य पुनप्पुन, अभि. अव. 859, ज्जेय्यासि म पु. ए. व. - आवज्जेय्यासि मन्ति, जा. अट्ठ. 5.149; ज्जिं अद्य, उ० पु०, ए. व. - अहं तत्थआवज्जिं बोधिमुत्तमं अप. 1.180; - ज्जिस्सति भवि., प्र. पु०, ए.
-
-
221
For Private and Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
व. - तं निमित्तं आवज्जिस्सति, म. नि. अट्ठ (मू०प०) - ज्जिस्समि उ० पु०, ए. व. 1(1).152; पुन इमं धम्मं आवज्जिस्सामि वा समापज्जिस्सामि, म. नि. अट्ठ. (मू०प.)
1 ( 2 ). 76: - ज्जितुं निमि. कृ. झानं आवज्जितुं ... विसुद्धि. महाटी 1.267; - ज्जित्वा पू. का. कृ. बुद्ध गुणे आवज्जेत्वा, दी. नि. अट्ठ. 2.151. आवज्जन नपुं,, आ + √वज्ज से व्यु० क्रि० ना० [आवर्जन, भिन्नार्थक ], शा. अ., किसी (आलम्बन) की ओर मुड़ जाना, किसी के ग्रहण में प्रवृत्त हो जाना, खिंचाव, आकर्षण; विशेष अर्थ 1. ज्ञान की प्रक्रिया में चित्तसन्तति अथवा भवङ्गसन्तति के सामने अभिनव विषय उपस्थित होने पर पूर्वकाल में गृहीत आलम्बन से बिलग होकर नवीन आलम्बन की ओर चित्त की प्रवृत्ति अथवा झुकाव, 2. एक भवङ्गचित्त नं' प्र. वि., ए. व. - चित्तस्स आवट्टनाति आदीनि सब्बानिपि आवज्जनस्सेव वेवचनानेव, आवज्जनहि भवङ्गचित्तं आवट्टेतीति चित्तस्स आवट्टना... आभुजतीति आभोगो, भवङ्गारम्मणतो अञ्ञ आरम्मणं समन्नाहरतीति समन्नाहारो - तदेवारम्मणं अत्तानं अनुबन्धित्वा उप्पज्जमाने मनसि करोतीति मनसिकारो, विभ. अट्ठ. 4.472; आवज्जनन्ति "किं नामेत"न्ति वदन्तं विय आभोगं कुरुमान, अभि. ध. वि० टी० 132; नं द्वि. वि., ए. व. चक्खुद्वारिक आवज्जनं भवङ्गं न आवट्टेति, विभ. अट्ठ. 384 ;
नेन तृ. वि., ए. व. - विना आवज्जनेनापि होति जायतु मानसं अभि. अव. 466; स्सष. वि., ए. व. - अधिद्वानस्स आवज्जनस्स च अन्तरे द्वे भवङ्गचित्तानि वत्तन्ति, पटि० म० अट्ठ 2.10; यक्खं पठमावज्जनस्सेव आपाथ आगतं दिवा, स. नि. अट्ठ. 1.266; ने सप्त. वि., ए. व. - आवज्जने पटिच्छने, अभि. अव 155; आवज्जने निरुद्धस्मिं, अभि, अव 1083; आवज्जने समुप्पन्ने, अभि. अव. 494; - नानि प्र० वि०, ब० व. द्वे आवज्जनानि, पटि. म. अट्ठ. 1.241 - नादि त्रि, आवज्जन इत्यादि दीनं नपुं., ष, वि०, ब० व.. - आवज्जनादीनं अञ्ञतरसमये संवरो वा असंवरो वा अत्थि, ध. स. अट्ठ 421; नादिविञ्ञाण नपुं०, आवज्जन आदि चित्त - णानि प्र० वि०, ब० व॰ - आवज्जनादिविञ्ञाणानि, स. नि. अ. 1.159; स. प. के अन्त., - झानेसु आवज्जनसमापज्जन अधिद्वान युत्तप्पयुत्ता, ध. प. अट्ठ. 2.130; - तदारम्मणक्खण नपुं, तत्पु० स०, आवज्जन एवं तदारम्मण नामक वीथिचित्तों का क्षण - णे सप्त. वि., ए. व. -
-
आवज्जन
-
-
-