________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ति
आपुच्छन
120
आपुण्णता न युत्तान्ति महाथेरं आपुच्छि, स. नि. अट्ट, 3.70; - च्छि - ने सप्त. वि., ए. व. - पुन आपच्छने किच्चं, नत्थीति, अद्य., प्र. पु., ए. व. - "नागराज, चिरं वसिम्ह गमिस्सामा ति परिदीपितं विन. वि. 2943; - नेसु ब. व. - एस नयो आपुच्छि, जा. अट्ठ. 4.423; 3. (प्रायः तृ. वि. में अन्त होने सब्बआपुच्छनेसु, महाव. अट्ठ. 271; -- काल पु., तत्पु. स. वाले नामपद के साथ प्रयुक्त) निवेदित करता है, स्वागत [आपृच्छनकाल], बिदाई लेने हेतु निवेदन करने का समय करता है, सत्कृत करता है - च्छि अद्य., प्र. पु.. ए. व. - ले सप्त. वि., ए. व. - सत्ताहच्चयेन पुन आपुच्छनकाले - पच्चुग्गन्वा पत्तचीवरं पटिग्गहेसि, पानीयेन आपच्छि, .... वदन्तो, जा. अट्ठ. 6.292; - किच्च नपुं, तत्पु. स. महाव. 407; - च्छित्वा पू. का. कृ. - ... भिक्खं दिस्वा [आपृच्छनकृत्य], विदाई लेने हेतु अनुमति मांगने का काम पिण्डपातेन आपुच्छित्वा, ध. प. अट्ठ. 2.61; - न्ति प्र. --- च्चं प्र. वि., ए. व. - नत्थि इमस्सापुच्छनकिच्चं, महाव. पु., ब. व. - सम्बहुला ... आचरियुपज्झाये न आपुच्छन्ति, अट्ठ. 278; - विधि पु., तत्पु. स. [आपृच्छनविधि], महाव. 149; गामप्पवेसनम्पि आपुच्छन्तियेव, चूळव. अठ्ठ. अनुमति मांगने का तरीका - धि प्र. वि., ए. व. - तत्रायं 73 -- च्छं पु., वर्त. कृ., प्र. वि., ए. व. - आपुच्छं गच्छति, आपच्छनविधि- महाव. अट्ठ. 270; - नाकार पु., तत्पु. पाचि. 63; - न्तेन पु., वर्त. कृ., तृ. वि., ए. व. - स., अनुमति प्राप्त करने की क्रिया का स्वरूप-रं द्वि. गामप्पवेसन आपुच्छन्तेनापि... वत्तब्ब, महाव. अट्ठ. 271; वि., ए. व. - तरस आपुच्छनाकार अनुजानामि, ... --च्छाहि अनु., म. पु., ए. व. - "तेन हितं आपुच्छाही ति, वण्णयिस्साम, महाव. अट्ठ. 238. ध. प. अट्ठ. 1.5; - च्छथ म. पु., ब. व. - मा में आपुच्छा आ +vपुच्छ का पू. का. कृ., पूछ कर, अनुमति गामप्पवेसनं आपुच्छथाति, चूळव. अट्ठ.6; - च्छाम उ. अथवा अनुमोदन को पाकर - ... सेनासनं आपुच्छा पु., ब. व. - तस्स भणडुकम्म आपुच्छामा ति... वट्टति, पक्कमितब्ब, चूळव. 354; अनुजानामि, भिक्खवे, सन्तं महाव. अट्ठ. 270; - च्छेय्यं विधि., उ. पु., ए. व. - भिक्खू आपुच्छा कुलानि पयिरुपासितुं, पाचि. 137. यंनूनाहं पटिकच्चेव आपच्छेय्यान्ति, महाव. 365; -च्छिंसु आपुच्छापेति आ +vपुच्छ का प्रेर., वर्त०, प्र. पु., ए. व., प्र. पु., ब. व. - ... आचरियुपज्झाये न आपुच्छिंसु, महाव. विदा पाने हेतु अनुमति दिलाता है, पछवाता है, पूछने हेतु 149; -च्छिस्सामि भवि., उ. पु., ए. व. -भिक्खं दिस्वा प्रेरित करता है - एवमिमे सीलादीहि वडिरसन्तीति सभारे आपुच्छिस्सामीति, पाचि. अट्ट. 111; - च्छिस्साम ब. व. कातुकामो आपुच्छापति, स. नि. अट्ठ. 2.226; - तु निमि. - चारिक चरणत्थाय आपुच्छिस्साम, पारा. अट्ट, 1.151; - कृ. - आपुच्छामा ति आदिना नयेन आपुच्छापेतुं वट्टति, च्छितुं निमि. कृ. - दिहानतो पट्ठाय आपुच्छितुयेव महाव, अट्ठ. 270; - त्वा पू. का. कृ. - नो चे दहरभिक्खुं वट्टति, महाव. अट्ठ. 250; --च्छित्वा/त्वान/तून/च्छ पेसेवा आपुच्छापेत्वा पब्बाजेतब्बो, महाव. अट्ठ. 278. पू. का. कृ. - सति करणीये आनन्तरिकं भिक्खं आपुच्छित्वा आपुच्छित आ + पुच्छ का भू. क. कृ., पूछा जा चुका, गन्तुन्ति, चूळव. 355; आपुच्छित्वान आगञ्छि, यं मय्ह अनुमति को प्राप्त किया हुआ, अनुमोदित - तो पु., प्र. सकमस्सम चरिया. 403(गा.95); अपुच्छितून गच्छ, थेरीगा. वि., ए. व. - अपलोकितोति आपुच्छितो, स. नि. अट्ट. 428; सेनासनं आपुच्छा पक्कमितब्ब, चूळव. 354; - तब्बो 2.226; - ता ब. व. - अपलोकिता वा... आपुच्छिता, सं. कृ., पु., प्र. वि., ए. व. - भिक्खु न होति, सामणेरो अ. नि. अट्ट, 3.210; - सज्ञा स्त्री., तत्पु. स., "यह बात आपुच्छितब्बो, चूळव. 354; एत्थ भिक्खुम्हि सति भिक्खु अनुमोदित है" इस प्रकार की चेतना - आ प्र. वि., ए. आपुच्छितब्बो, पाचि. अट्ठ. 38; - तब्बं नपुं., प्र. वि., ए. व. - अनापुच्छिते आपुच्छितसा ..., आपत्ति पाचित्तियस्स, व. - गमनकाले सब्बेहिपि आपुच्छितब्ब, पाचि. अट्ठ. 39; पाचि. 373. - तब्बा पु., प्र. वि., ब. व. - पब्बजितापि आपुच्छितब्बाव, आपुणाति आप का वर्त., प्र. पु., ए. व. [आप्नोति/आप्नुते], महाव. अठ्ठ. 277.
प्राप्त करता है, पहुंच जाता है - आपुणाति आपो, सद्द. आपुच्छन नपुं., आ +vपुच्छ से व्यु., क्रि. ना. [आपृच्छन]. 2.494.
अनुमति अथवा अनुमोदन प्राप्त करने की क्रिया, विदाई के आपुण्णता स्त्री., आ +vपुर/पूर के भू. क. कृ. का भाव. लिए अनुनय - पुच्छना नन्दनानि च, अभि. प. 760; -- [आपूर्णता], परिपूर्णता, हर तरह से परिपूर्ण होना - नं प्र. वि., ए. व. - आपुच्छनं पन वत्तं, पाचि. अट्ठ. 39; आपुण्णता न सलिलेन जलालयस्स, तेल. 23.
For Private and Personal Use Only