SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 76
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अचिरवत अचेलक सासपमत्तीहि पिळकाहि सब्बो कायो फुटो अहोसि, सु. नि. (पृ.) 181; - न्ते सप्त. वि., ए. व. - ... अचिरपक्कन्ते देवदत्ते, स. नि. 1(1).180; - पब्बजित त्रि., नवदीक्षित, शीघ्र प्रव्रजित, हाल ही में प्रव्रजित - तो पु.. प्र. वि., ए. व. - आयस्मा वङ्गीसो नवको होति अचिरपब्बजितो ओहिय्यको विहारपालो, स. नि. 1(1).215; नवो अचिरपब्बजितो, अधुनागतो इमं धम्मविनयं महाव. 45; - परिनिब्बुत त्रि., शीघ्र निर्वाण प्राप्त - तो उपरिवत् - निग्रोधकप्पो नाम थेरो अग्गाळवे चेतिये अचिरपरिनिबुतो होति, सु. नि. (पृ.) 135; - तेसु सप्त. वि., ब. व. - ... महता भिक्खुसङ्घन सद्धिं अचिरपरिनिबुतेसु सारिपुत्तमोग्गल्लानेसु, स. नि. 3(2). 239; - प्पमा स्त्री., [अचिरप्रभा], बिजली, चपला, विद्युत् - सतेरिताक्खणा विज्जु विज्जुता चाचिरप्पभा, अभि. प. 48. अचिरवत पु., एक श्रामणेर का नाम - तेन खो पन समयेन अचिरवतो समणुद्देसो अरञकुटिकायं विहरति, म. नि. 3.170. अचिरवती स्त्री., [अजिरवती], एक नदी का नाम, संभवतः राप्ती नदी का नाम - गङ्गाचिरवती चेव यमुना सरभू मही, अभि. प. 682; यह पांच महानदियों में एक है, अचिर अथवा शीघ्रगमन के कारण यह अचिरवती कहलायी- सेय्यथापि, भिक्खवे, यत्थिमा महानदियो संसन्दन्ति समेन्ति, सेय्यथिदं - गङ्गा यमुना अचिरवती सरभू मही, स. नि. 1(2).120; अचिरवतिया नदिया तीरे अम्बवने, दी. नि. 1.214 अचिरविब्भन्त त्रि., कुछ ही समय पूर्व बुद्ध धर्म को छोड़ चुका, वह, जिसने अभी हाल में ही सङ्घ को छोड़ा है - न्ता स्त्री., प्र. वि., ए. व.-सुन्दरीनन्दा खो, अय्ये, अचिरविब्भन्ता विजाता, पाचि. 291. अचिरवुद्वित त्रि., वह, जिसने अभी हाल ही में मुक्ति पायी है या आरोग्य-लाभ प्राप्त किया है -- तो पु., प्र. वि., ए. व. - अथ खो भगवा गिलाना वुट्टितो अचिखुट्टितो गेला , दी. नि. 2.77; - तं पु., द्वि. वि., ए. व. - अथ खलु, भो, कुणालो सकुणो तं पुण्णमुखं .... अचिरहितं गेला एतदवोच, जा. अट्ठ. 5.420. अचिरा प. वि., प्रतिरू. निपा. [अचिरात], शीघ्र ही, हाल ही में - अचिरा चक्खूनि जीयरेति निच्चरोदनेन न चिरस्सेव चक्खूनि जीयिस्सन्ति, जा. अट्ट, 7.291. अचिरूपसम्पन्न त्रि., [अचिरोपसम्पन्न]. कुछ समय पहले ही उपसम्पदा को पाया हुआ - न्नो पु., प्र. वि., ए. व. - अचिरूपसम्पन्नो खो पनायस्मा भारद्वाजो.... सु. नि. (पृ.) 98; - न्ने पु., सप्त. वि., ए. व. - अथ खो, आनन्द, कस्सपो भगवा अरहं सम्मासम्बुद्धो अचिरूपसम्पन्ने जोतिपाले माणवे, म. नि. 2.250. अचिरेण/अचिरेन तृ. वि., प्रतिरू. निपा. [अचिरेण], शीघ्र ही, हाल ही में - तव माता च पिता च अचिरेनेव तं पस्सितुकामो हुत्वा इधागमिस्सति, जा. अट्ठ. 7.352. अचीवरक त्रि., चीवरक का निषे., ब. स., चीवररहित, वह, जिसके पास चीवर नहीं है- को पु., प्र. वि., ए. व. - न, भिक्खवे, अचीवरको उपसम्पादेतब्बो, महाव. 114. अचेतन त्रि., चेतन का निषे., ब. स. [अचेतन], चेतनाविहीन, संज्ञाविहीन, जड़ - नं नपुं०, प्र. वि., ए. व. - यथा कटुं अचेतनन्ति , म. नि. 1.376; - नो पु., प्र. वि., ए. व. - कि पन निबुतो उपसन्तो अचेतनो सादियति, मि. प. 108. अचेत(स) त्रि., [अचेतस्]. उपरिवत् - सा पु., प्र. वि., ब. व. - मित्तरूपेनिधेकच्चे, साखल्येन अचेतसा, जा. अट्ठ. 4.51. अचेतस त्रि., चेतस का निषे., ब. स., उपरिवत् - सो पु.. प्र. वि., ए. व. - यथा मूळ्हो अचेतसो, जा. अट्ठ. 5.60; - सं द्वि. वि., ए. व. - गिरिदुग्गचरं छेतं, अप्पपझं अचेतसं. स. नि. 1(1).230; अचेतसन्ति कारणजाननसमत्थेन चित्तेन रहितं. स. नि. अट्ठ. 1.255. अचेतसिक त्रि., चेतसिक का निषे०, ब. स. [अचैतसिक], शा. अ. चेतना-विहीन, स्वतःस्फूर्त, ला. अ. वह धर्म अथवा स्कन्ध, जो चैतसिक के अन्तर्गत परिगणित नहीं है - का पु., प्र. वि., ब. व. - तयो खन्धा चेतसिका, द्वे खन्धा अचेतसिका, विभ. 73; सब्बं रूपं न हेतु ... अचेतसिक चित्तविप्पयुत्तं, ध. स. 584; कतमे धम्मा अचेतसिका? चित्तञ्च सब्बञ्च रूपं, असङ्घता च धातु - इमे धम्मा अचेतसिका, ध. स. 1196; चित्तञ्च, रूपञ्च, निब्बानञ्च - इमे धम्मा अचेतसिका, ध. स. 1530. अचेल त्रि., चेल का निषे., ब. स. [अचेल], निर्वस्त्र, नग्न, नग्न-तापस - लो पु., प्र. वि., ए. व. - यं वे पिवित्वा अचेलो नग्गो, चरेय्य गामे विसिखन्तरानि, जा. अट्ठ. 5.15; अथ खो अचेलो कस्सपो येन भगवा तेनुपसङ्कमि, दी. नि. 1.146. अचेलक पु., उपरिवत् - को पु., प्र. वि., ए. व. - अचेलको निग्गण्ठो च, जटिलो तु जटाधरो, अभि. प. 440; अचेलको नाम यो कोचि परिब्बाजकसमापन्नो नग्गो, पाचि. 1263; एकच्चो अचेलको होति मुत्ताचारो हत्थापलेखनो, म. नि. 1.389; - वग्ग पु., अ. नि. के एक वर्ग का नाम, अ. नि. For Private and Personal Use Only
SR No.020528
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2007
Total Pages761
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy