SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 456
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अप्पमत्त 429 अप्पमाण अप्पमत्त' त्रि., पमत्त का निषे. [अप्रमत्त], वह, जो प्रमाद- युक्त या असावधान न हो, जागरुक, चैतन्य, उत्साही, वीर्यवान् -- त्तो पु., प्र. वि., ए. व. - तण्हक्खयं पत्थयममप्पमत्तो, अनेळमूगो सुतवा सतीमा, सु. नि. 70; अप्पमत्तोति सातच्चकारी सक्कच्चकारी, सु. नि. अट्ट, 1.983; -स्स पु, ष. वि., ए. व. - भिक्खुनो अप्पमत्तस्स आतापिनो पहितत्तरस विहरतो, सु. नि. (पृ.) 190; तस्स मे अप्पमत्तस्स, संसारा विनळीकता, थेरगा. 216; - त्ता पु., प्र. वि., ब. व. - सारत्थो अप्पमत्ता आतापिनो पहीतत्ता विहरथ, दी. नि. 2.107; - त्तेन पु., तृ. वि., ए. व. - साधु, केवलं ते अप्पमत्तेन भवितब्बन्ति, जा. अट्ठ. 1.237; - स्स पु.. च. वि., ए. व. - यत्थ अमोघा पब्बज्जा, अप्पमत्तस्स सिक्खतो, थेरगा. 837; - त्ताय स्त्री., च. वि., ए.व. - तस्सा मे अप्पमत्ताय, विचिनन्तिया योनिसो, थेरीगा. 85; - त्ता पु.. प्र. वि., ब. व. - धीरा समधिगच्छन्ति, अप्पमत्ता विचक्खणाति, थेरगा. 4; अप्पमत्ता न मीयन्ति, ये पमत्ता यथा मता, ध. प. 21. अप्पमत्त त्रि.. ब. स. [अल्पमात्र], बहुत कम मात्रा वाला, प्रसार में छोटा, कम संख्या या कम मूल्य वाला, महत्वहीन, तुच्छ -- त्तो पु., प्र. वि., ए. व. -- अप्पमत्तो अयं कलि, यो अक्खेसु धनपराजयो, सु. नि. 664; पाठा. अप्पमत्तकी. अप्पमत्तक 1. त्रि., अप्पमत्त से व्यु., उपरिवत् - को पु., प्र. वि., ए. व. - अप्पमत्तको सो भिक्खवे कलिग्गहो यं सो अक्खधुत्तो पठमेनेव कलिग्गहेन पुत्तम्पि जीयेथ, म. नि. 3.209; अप्पमत्तकोपि गूथो दुग्गन्धो होति, अ. नि. 1(1).48%; - के पु., सप्त. वि., ए. व. -- ते अप्पमत्तकेपि दुक्खधम्मे उप्पन्ने अत्तना कन्दमाना रोदमाना, जा. अट्ठ. 3.49; - त्तिका स्त्री., प्र. वि., ए. व. - महाधातुकथायं अपुब्बं नत्थि, अप्पमत्तिकाव तन्ति अवसेसा, ध. स. अट्ठ.5; - कं स्त्री., द्वि. वि., ए. व. - यकिञ्चि अप्पमत्तकम्पि वेदनं अनुभवति, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).194; - केसु पु.. सप्त. वि., ब. व. - भयदस्सावीति अप्पमत्तकेस वज्जेस भयदस्सावी, पाचि. अट्ठ. 47; - कस्स पु../नपुं.. ष. वि., ए. व. - किं पनिमस्स अप्पमत्तकस्स ओरमत्तकस्स अधिसल्लिखतेवायं समणोति, म. नि. 2.121; 2. नपुं., अल्प मात्रा, अल्पमात्रा वाली वस्तु - तस्मा अम्हहि अप्पमत्तकानि येव दस्सितानि, सद्द. 1.142; 3. - मत्तकेन अ., तृ. वि., प्रतिरू., क्रि. वि., क्षुद्र कारण से, मामूली सी बात से - ते आकुलचित्ता अप्पमत्तकेनपि तसन्ति वित्तसन्ति, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).122; - परिच्चाग पु., तत्पु. स., बहुत कम का त्याग, थोड़ी सी या अमहत्वपूर्ण वस्तु का परित्याग - अपिच खो पुब्बे अप्पमत्तकपरिच्चागानुभावेन निब्बत्तोति, खु. पा. अट्ठ. 156; - विस्सज्जक त्रि., बहुत साधारण वस्तुओं का दान देने वाला - भिक्खु अप्पमत्तकविरसज्जकं सम्मन्नितुं .... चूळव. 310. अप्पमत्तता स्त्री., अप्पमत्त' का भाव. [अप्रमत्तता], चित्त की जागरुकता, प्रमाद से रहित होने की अवस्था - अनेलमूगता अमत्तता अप्पमत्तता असम्मोहता अच्छम्भिता. खु. पा. अट्ठ. 24. अप्पमत्ता स्त्री., कर्म. स., [अल्पमात्रा], बहुत कम मात्रा - अप्पमत्ता एतस्साति अप्पमत्तक, दी. नि. अट्ठ. 1.52; - मत्ताय प. वि., ए. व. - नारहतायस्मा अम्बट्टो इमाय अप्पमत्ताय अभिसज्जितु न्ति, दी. नि. 1.80. अप्पमत्तिक त्रि., ब. स. [अल्पमृत्तिक], बहुत कम मिट्टी वाला/वाली - का स्त्री.. प्र. वि., ए. व. - अजाता नाम पथवी- ... सुद्धवालिका अप्पपंसुका अप्पमत्तिका येभुय्येन पासाणा, पाचि. 50. अप्पमरुम्ब त्रि., ब. स. [अल्पमरूव], कम कंकरीली बालू वाली, कम चूने वाले कङ्कड़ों वाली - जाता नाम पथवी..... अप्पसक्खरा अप्पकठला अप्पमरुम्बा अप्पबालिका, पाचि. 50; मरुम्बाति कटसक्खरा, पाचि० अट्ठ. 19. अप्पमाण' त्रि., ब. स. [अप्रमाण]. 1. नहीं मापने जोखने योग्य, असीम, अनन्त, असंख्य, सर्वव्यापी - णं नपुं.. द्वि. वि., ए. व. - सो वीतरागो पविनेय्य दोसं, मेत्तं चित्तं भावयप्पमाणं सु. नि. 512; मेत्तचित्तञ्च भावेथ, अप्पमाणं दिवा च रत्तो च, जा. अट्ट, 5.182; - णेन तृ. वि., ए. व. - यो वे मेतेन चित्तेन सब्बलोकानुकम्पति, उद्धं अधो च तिरियं, अप्पमाणेन सब्बसो अप्पमाणं हितं चित्तं परिपुण्णं सुभावितं, जा. अट्ठ. 2.50; सोहं अप्पमाणेन चक्खुना अप्पमाणञ्चेव ओभासं सजानामि, अप्पमाणानि च रूपानि पस्सामि, म. नि. 3.201; - णा पु.. प्र. वि., ब. व. - तत्थ अपरिमाणा वण्णा अपरिमाणा व्यञ्जना अपरिमाणा सङ्कासना, स. नि. 3(2).4933; नवमे अपरिमाणा वण्णाति अप्पमाणानि अक्खरानि, स. नि. अट्ठ. 3.328; 2. त्रि०, अतुलनीय, बेजोड़ - णो पु., प्र. वि., ए. व. - अप्पमाणो बुद्धो अप्पमाणो धम्मो, अप्पमाणो सङ्घो, पमाणवन्तानि सरीसपानि, अ. नि. 1(2).85; महाव. 227; अप्पमाणो बुद्धोति एत्थ बुद्धोति बुद्धगुणा वेदितब्बा, ते हि अप्पमाणा नाम, अ. नि. अट्ठ. 2.308; - णं द्वि. वि.. ए. व. - अतुलन्ति अप्पमाणं उळारं पणीतं. पे. व. अट्ठ. 96%; For Private and Personal Use Only
SR No.020528
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2007
Total Pages761
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy