________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫૫૮
હિંદુઓનું સમાજથ્યનાથાય
ખરૂં છે અને તેનાં પરિણામે થવાનાં છે તે થાય છે અને થશે
પણ ખરાં !
પ્રાચીનેાની શિક્ષણ વિષયક અને સસ્કાર વિષયક કલ્પનાએ આવી ન હતી. તેમને માત્ર નૈતિક મૂલ્યે. કહેવાના ન હતાં; તેમને તા તે મૂલ્યેા પ્રત્યક્ષ આચારથી નસેનસમાં ઉતારી બતાવવાનાં હતાં ? નૈતિક આચારાની બાબતમાં મનુષ્ય સ્વતંત્ર કર્યાં છે એ વસ્તુ તેમને
માન્ય ન હતી.
अथ केन प्रयुक्तोऽयं पापं चरति पुरुषः । अनिच्छन् अपि वार्ष्णेय बलादिव नियोजित: २
આ પ્રશ્નના ઉત્તર:
તે પછી કોઇ પ્રેરાઇ કરે પાપ મનુષ્ય આ ? ન છતાંય, વાષ્ત્રય ! બલે ચે!જાયેલા સમે ?
काम एव क्रोध एवं रजोगुणसमुद्भवः । महाशनो महादाच्या विद्धवेनमिह वैरिणमः ॥ ३ કામ એ, ક્રોધ એ, પાથ ! રજોગુણથી જન્મતેા, મહાહારી, મહાપાપીઃ આ લેકે કાણુ શત્રુ તે. એટલે કામક્રોધાદિ ગુણાનું નિયંત્રણ શિક્ષણમાં આવવું એ એ.જ जानामि धर्म न च से प्रवृत्तिः जातास्य न च मे निवृत्तिः । केनापि देस्थितेन यथा नियुकोऽस्मि तथा करोमि ॥
અહિં જ્ઞાન અને પ્રવૃત્તિ બન્નેમાં વિરેાધ બતાવી જ્ઞાનને પ્રવૃત્તિ
૧ Conditioned Reflexes ના સુખધમાં ૐt. પાવલાવના નિયમ નુએ. ૨ મય શતા અ. ૩ ક્લાક ૩૬.
૩ સવરૂપતા એક બ્લેક ૩૭. Seeing ourselves by Bernard Hollander.
For Private and Personal Use Only
