________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
७५४
हाताधर्मकथा व्याख्यातः प्रथमो ज्ञाताख्यः श्रुतस्कन्धः, अथ धर्मकथाख्यो द्वितीयः पारभ्यते, अस्य पूर्वेण सहायं सम्बन्धः-पूर्वस्मिन् श्रुतस्कन्धे उदाहरणप्रदर्शनपूर्वकमाप्तोपालम्भादिना धर्मरूपोऽर्थः प्रतिपादितः, इह तु स एव साक्षाद् धर्मकथाभिः पतिपाद्यते, इत्येवं सम्बन्धेन समायातस्यास्येदमादिसूत्रम्-' तेणं कालेणं' इत्यादि ।
मूलम्-तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नाम नयरे होत्था, वण्णओ, तस्स णं रायगिहस्स गयरस्स बहिया उत्सरपुरस्थिमे दिसिभाए तत्थ णं गुणसिलए णामं चेइए होत्था वण्णओ, तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महा. वीरस्स अंतेवासी अज्जसुहम्मा णाम थेरा भगवंतो जाइसंपन्ना कुलसंपन्ना जाव चउद्दसपुवी चउणाणोवगया पंचहि अणगाके चित्त को हरण करनेवाले हैं ऐसे उस सम्यक् चारित्ररूपो सार को धारण करनेवाले मोक्षपद के धारी हैं उसको मैं नमस्कार करता हूँ।
प्रथम ज्ञाता नाम का श्रुतस्कंध व्याख्यात हो चुका अय धर्मकथा नाम का द्वितीय श्रुतस्कंध प्रारंभ किया जाता है । इस श्रुतस्कंध का पूर्व श्रुतस्कंध के साथ इस प्रकार से संबंध है कि पूर्व श्रुतस्कंध में उदाहरण प्रदर्शन पूर्वक आप्त तीर्थकर के उपालंभ आदि द्वारा धर्म रूप अर्थ प्रतिपादित किया गया है। अब इस द्वितीय श्रुतस्कंध में धर्म रूप अर्थ साक्षात् धर्मकथाओं द्वारा निरूपित किया जावेगा। इस द्वितीय श्रुतस्कंध का यह आदि सूत्र है । तेणं कालेणं तेणं समएणं इत्यादि ।
ચિત્તને આકર્ષનારા છે, એવા તે સમ્ય-ચારિત્ર રૂપી સારને ધારણ કરનારા મેક્ષપદના ધારી છે, તેને હું નમસ્કાર કરું છું. - પ્રથમ જ્ઞાતા નામને શ્રુતસ્કંધ વ્યાખ્યાત થઈ ચુકયે છે હવે ધર્મકથા નામને બીજે શ્રતસ્કંધ શરૂ કરવામાં આવે છે. આ શ્રતસ્કંધને પહેલા શ્રત સંકધની સાથે આ પ્રમાણે સંબંધ છે કે પૂર્વ શ્રુતસ્કંધમાં ઉદાહરણની સાથે આમ તીર્થંકરના ઉપાલંભ વગેરે દ્વારા ધર્મરૂપ અર્થનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે. હવે આ બીજા કૃતસકધમાં તે જ ધર્મરૂપ અર્થ સાક્ષાત્ ધર્મકથાઓ વડે નિરૂપવામાં આવશે. આ બીજા શ્રુતસ્કંધનું આ પ્રથમ સૂત્ર છે –
'वेणं कालेणं तेणं समएणं' इत्यादि
For Private and Personal Use Only
