________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मेनगारधर्मामृतवर्षिणी टीका अ० १५ नंदिफलस्वरूपनिरूपणम् १०५ परिणामं प्राप्नुवन्तः सन्तः कन्दादयः यावत्-तान् जीविताद् व्यपरोपयन्ति । 'एवमेव ' एवामेव-अनेनैव प्रकारेण हे आयुष्मन्तः श्रमणाः योऽस्माकं निर्ग्रन्थो वा निर्ग्रन्थी वा यावत् प्रत्रजितः सन् पञ्चमु कामगुणेषु शब्दादिकामभोगेषु स्वजते, रज्यते-कामभोगासक्तो भवति यावत्-स खलु इहभवे बहूनां श्रमण-श्रमणीनां, वहूनां श्रावकश्राविकानां मध्ये हिलनीयो, निन्दनीयः, खिंसनीयो भवति, परलोके च भवान्तरे चातुरन्तसंसारकान्तारम् अनुपर्य टिष्यति चातुर्गतिकसंसार एव स्थास्यति न तु मोक्ष प्राप्स्यतीत्यर्थः । येन प्रकारेण तेधन्योपदेशमश्रद्दधानाः पुरुषा:-सार्थस्थिता जना नन्दिफलवृक्षमूलकन्दादिभक्षणेन तत्रैव म्रियन्ते नतुअहिच्छत्रा नगरी प्राप्नुवन्तीति भावः ।। सू०३ ॥
मूलम्-तएणं से धण्णे सत्थवाहे सगडीसागडं जोयावेइ जोयावित्ता जेणेव अहिच्छत्ता नयरी तेणेव उवागच्छइ उवारसादिरूप से पणिमने लगे-तब वे सब अपने २ जीवन से रहित हो गये -मर गये-। इसी तरह हे आयुष्मंत अमणो । जो हमारा निर्ग्रन्थ व निर्ग्रन्थी साध्वीजन यावत् प्रवजित होकर पंचकाम गुणों में-पंचइन्द्रियों के शब्दादि विषयों में-आसक्त बन जाता है-अनुरक्त हो जाता है, वह इस भवमें अनेक श्रमण श्रमणियोंके बीच हीलनीय, निंदनीय एवं खिसनीय होता है एवं वह भवान्तर में भी इस चतुर्गति रूप संसार कान्तार में ही घूमता रहेगा-मोक्ष प्राप्त नहीं करेगा। जिस प्रकार धन्य सार्थवाह के उपदेश पर श्रद्धा नहीं करने वाले सार्थ के ये कितनेक पुरुष नंदिफल वृक्षों के मूलादि के खाने से वहीं पर मर गये-अंहिच्छत्र नगरी नहीं जा सके ।। सू० ३ ॥ રસ વગેરે રૂપમાં પરિણત થવા લાગ્યા ત્યારે તેઓ બધા નિર્જીવ થઈ ગયા. મૃત્યુ પામ્યા. આ પ્રમાણે જ છે આયુમંત શ્રમણ ! જે અમારા નિગ્રંથ સાધુઓ કે નિથ સધિઓ પ્રવજીત થઈને પાંચ કામ ગુણોમાં અર્થાત પચે ઈન્દ્રિયોના શબ્દાદિ વિષમાં આસક્ત થઈ પડે છે-એટલે કે અનુરક્ત થઈ જાય છે, તે આ ભવમાં ઘણા શ્રમ અને ઘણું શ્રમણીઓની વચ્ચે હાલનીય, નિંદનીય, અને ખિસનીય હોય છે અને બીજા ભાવમાં પણ આ ચતર્ગતિ રૂપ સંસાર–કાંતારમાં જ બ્રમણ કરતા રહેશે. તેને મોક્ષ પ્રાપ્ત થશે નહિ. ધન્યસાર્થવાહના ઉપદેશને શ્રદ્ધેય ન માનનારા કેટલાક માણસો જેમ નંદિ ફળ વૃક્ષોના મૂળ વગેરે ખાઈને ત્યાંને ત્યાંજ મરણ પામ્યા, અહિચ્છત્રા નગમાં પહોંચી શક્યા નહિ, તેમજ તેઓની પણ સ્થિતિ થાય છે. છે . ૩
For Private and Personal Use Only